Cụ thể, ngày 3/4/2020, Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc đã có Công điện gửi các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới phía Bắc thông tin về việc Bộ Ngoại giao Trung Quốc có Công hàm thông báo phía Trung Quốc sẽ tăng cường quản lý, áp dụng các biện pháp siết chặt, hạn chế nhập cảnh tại khu vực biên giới giữa hai nước Việt Nam – Trung Quốc trong thời gian tới để phòng, chống dịch bệnh.

Các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) mới đây cũng đã có văn bản thông báo về việc áp dụng các biện pháp tăng cường quản lý người và phương tiện qua các cửa khẩu biên giới đất liền giữa tỉnh Lạng Sơn và tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) để kiểm soát dịch bệnh COVID-19 từ nước ngoài.
Thời gian qua, một số cửa khẩu biên giới đã được mở, nhưng năng lực thông quan chưa cải thiện nhiều do cả hai bên đều đặt ưu tiên hàng đầu cho các biện pháp phòng, chống dịch.
Nhân lực tham gia vào quá trình xuất nhập khẩu, vận chuyển, giao nhận, bốc xếp, sang tải hàng hóa tại khu vực cửa khẩu của cả phía Việt Nam và phía Trung Quốc cũng còn thiếu.
Với những biện pháp mà phía Trung Quốc mới thông báo áp dụng, nếu lưu lượng xe và hàng hóa xuất khẩu từ các tỉnh, thành phố đưa lên khu vực biên giới phía Bắc không giảm thì sẽ xảy ra tình trạng tồn đọng, ùn ứ hàng hóa tại các cửa khẩu.
Thống kê cho thấy, tính đến hết ngày 8/4, trên toàn tuyến biên giới phía Bắc đang tồn khoảng 1.698 xe và 1 toa hàng, trong đó riêng tỉnh Lạng Sơn còn tồn 1.582 xe, chủ yếu là các mặt hàng nông sản, trái cây như: thanh long, dưa hấu, chuối, xoài, mít,…
Chính vì vậy, Bộ Công thương đã và đang phối hợp cùng các Bộ, ngành liên quan, Ủy ban nhân dân một số tỉnh biên giới làm việc với phía Trung Quốc để bảo đảm lưu thông thương mại quốc tế trên cơ sở thực hiện tốt, đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.
Tuy nhiên, để thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu “kép”, vừa phòng, chống dịch bệnh COVID-19 vừa giữ được nhịp độ tăng trưởng kinh tế, Bộ Công thương đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chức năng trên địa bàn thường xuyên cập nhật thông tin, tình hình để chủ động triển khai kịp thời, hiệu quả công tác điều hành, điều chỉnh nhịp độ đưa hàng lên biên giới.
Bên cạnh đó, tăng cường thông tin, khuyến cáo tới các hộ nông dân, cơ sở sản xuất, doanh nghiệp chế biến xuất khẩu nông sản và trái cây tươi trên địa bàn thường xuyên cập nhật diễn biến thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc để chủ động có kế hoạch sản xuất, đóng gói, giao nhận, xuất khẩu hàng hóa, tránh để phát sinh ùn ứ và các tác động bất lợi khác.
Ngoài ra, thực hiện xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch, tuyệt đối không nên đưa hàng lên biên giới chỉ để bán tại các cặp chợ, không rõ đối tượng mua hàng, đối tượng nhận hàng, không tuân thủ các tiêu chuẩn tối thiểu về bao bì, đóng gói, truy xuất nguồn gốc đối với hàng xuất khẩu.
Đặc biệt, các tỉnh phải nghiêm túc các quy định về truy xuất nguồn gốc, kê khai vùng trồng, cơ sở đóng gói, ghi nhãn… cũng như các yêu cầu khác có liên quan để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận với phía Trung Quốc và tạo thuận lợi cho việc thông quan tại biên giới.
Mặt khác, Bộ Công thương cũng yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới phía Bắc chỉ đạo các cơ quan, lực lượng chức năng trên địa bàn tiếp tục cập nhật, đưa thông tin thường xuyên về diễn biến giao nhận hàng hóa và các vấn đề liên quan khác tại khu vực cửa khẩu, đặc biệt là khi Chính quyền phía bạn có chính sách phát sinh đột xuất tác động đến hoạt động giao nhận, thông quan, xuất nhập khẩu hàng hóa; kịp thời trao đổi với Bộ Công thương để cùng phối hợp xử lý những vấn đề phát sinh.
Cùng với đó, tiếp tục thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 808/VPCP-KTTH ngày 5/2/2020; Công điện số 224/CĐ-TTg ngày 12/2/2020; các Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 27/3/2020, số 16/CT-TTg ngày 31/3/2020; hướng dẫn của Bộ Y tế tại văn bản số 829/BYT-MT ngày 21/2/2020 về kiểm dịch y tế biên giới phòng. chống dịch COVID-19 đối với phương tiện và người điều khiển phương tiện vận chuyển hàng hóa tại các cửa khẩu đường bộ, đường sắt, cảng biển và cảng hàng không.
Ngoài ra, đặc biệt lưu ý các biện pháp phòng, chống dịch khi lượng người và phương tiện vận chuyển hàng hóa tập trung quá đông tại khu vực cửa khẩu. Trong mọi trường hợp, không vì mục tiêu giải tỏa ùn tắc hàng hóa mà coi nhẹ các yêu cầu của công tác phòng, chống dịch./.