Kinh tế Nhật Bản sẽ trôi về đâu? - Bài 1: Kinh tế Nhật Bản tròng trành trước sóng COVID-19
Trong những ngày gần đây, dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đã bùng phát trở lại ở Nhật Bản.
Điều này diễn ra trong bối cảnh Chính phủ nước này đã triển khai hàng loạt các biện pháp để vực dậy nền kinh tế sau khi làn sóng lây nhiễm thứ nhất tạm lắng vào giữa tháng Năm.
Trước tình hình đó, một câu hỏi mà nhiều người đang quan tâm đó là: Thủ tướng Shinzo Abe sẽ làm gì để đối phó với làn sóng lây nhiễm mới và nền kinh tế lớn thứ ba thế giới sẽ ra sao trong thời gian tới?
TTXVN xin giới thiệu tới độc giả chùm 3 bài viết về những khó khăn và trở ngại mà Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực vượt qua để đưa nền kinh tế trở lại quỹ đạo tăng trưởng.
Bài 1: Kinh tế Nhật Bản tròng trành trước sóng COVID-19 Sau khi lên nắm quyền vào cuối năm 2012, Thủ tướng Abe đã triển khai chính sách kinh tế mới với tên gọi Abenomics. Chính sách này đã mang lại cho Nhật Bản một thời kỳ tăng trưởng kéo dài tới 71 tháng liên tiếp.Tuy nhiên, từ cuối năm 2018, “con tàu kinh tế Nhật Bản” đã bắt đầu rung lắc do tác động tiêu cực của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung. Và khi dịch COVID-19 bùng phát ở Nhật Bản vào giữa tháng 1/2020, nền kinh tế lớn thứ ba thế giới đã lao dốc.
*Khi Abenomics hết “thiêng” Được triển khai từ năm 2013, Abenomics gồm một tập hợp các cải cách tiền tệ, tài chính, cơ cấu kinh tế hướng tới thúc đẩy tăng trưởng và đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài trong nhiều thập kỷ.Đến nay, Abenomics đã được triển khai qua 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 bắt đầu từ cuối năm 2012 và kết thúc vào tháng 8/2015. Giai đoạn này gồm 3 “mũi tên” là chính sách tiền tệ mạnh dạn; chính sách tài chính cơ động; và xây dựng chiến lược tăng trưởng mới.
Giai đoạn 2 bắt đầu từ tháng 9/2015 đến nay. Ba mũi tên mới của giai đoạn này gồm: Phát triển kinh tế; Hỗ trợ chăm sóc trẻ em; và Đảm bảo an sinh xã hội. Các mục tiêu chính của giai đoạn này gồm: GDP đạt 600.000 tỷ yen vào năm 2020, nâng tỷ lệ sinh lên 1,8 (duy trì dân số mức 100 triệu người sau 50 năm), giảm tỷ lệ người lao động nghỉ việc vì chăm sóc người già xuống 0%...Việc thực hiện Abenomics đã mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ như nền kinh tế thoát khỏi tình trạng giảm phát và liên tục tăng trưởng trong 71 tháng liên tiếp, tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất trong 26 năm qua…
Tuy nhiên, kể từ giữa năm 2018 đến nay, đà tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản bắt đầu có dấu hiệu chững lại. Và đến tháng 10/2018, thời kỳ tăng trưởng dài thứ 2 của Nhật Bản trong thời hậu Chiến tranh Thế giới thứ Hai đã kết thúc.Trong cuộc họp hôm 30/7, một nhóm các chuyên gia và nhà kinh tế của Văn phòng Nội các Nhật Bản đã chỉ ra rằng trong giai đoạn 2012-2018, nền kinh tế Nhật Bản đã tăng trưởng chủ yếu nhờ các chính sách tiền tệ siêu lỏng và các dự án đầu tư công quy mô lớn.
*Cú sốc mới mang tên COVID-19 Sau một thời kỳ tăng trưởng liên tục và kéo dài, kể từ cuối năm 2018 đến nay, “con tàu kinh tế Nhật Bản” đã bắt đầu rung lắc do các tác động tiêu cực của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung.Con tàu này bắt đầu lao dốc sau khi Chính phủ Nhật Bản nâng thuế tiêu dùng từ 8% lên 10% vào đầu tháng 10/2019. Trong quý cuối của năm 2019, GDP thực tế của nước này đã giảm 7,1% so với cùng kỳ năm 2018. Đây là mức giảm mạnh nhất trong hơn 5 năm qua.
Tuy nhiên, giai đoạn tồi tệ nhất đối với nền kinh tế lớn thứ ba thế giới chỉ bắt đầu sau khi dịch COVID-19 bùng phát ở Nhật Bản vào giữa tháng 1/2020. Nó không chỉ hạn chế dòng chảy thương mại giữa Nhật Bản và các nước mà còn gây gián đoạn các chuỗi cung ứng, tác động tới hoạt động sản xuất-kinh doanh của nhiều doanh nghiệp.Điều này không khác gì một “cú đấm bồi”, khiến nền kinh tế Nhật Bản gục ngã. Hệ quả là trong quý 1/2020, GDP thực tế của Nhật Bản đã giảm 3,4%. Và nền kinh tế này đã chính thức rơi vào tình trạng suy thoái kỹ thuật.
Cùng với tốc độ tăng trưởng, các chỉ số kinh tế quan trọng khác đều rất tiêu cực. Trong tháng Tư, nước này đã rơi vào tình trạng giảm phát lần đầu tiên trong hơn 3 năm. Tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng lên 2,6%, mức cao nhất kể từ tháng 12/2017. Kim ngạch xuất khẩu giảm 21,9%, mạnh nhất trong hơn 10 năm qua và là tháng thứ 17 liên tiếp giảm, và thâm hụt thương mại tăng tới 930,4 tỷ yen (8,6 tỷ USD) – điều rất ít khi xảy ra với nền kinh tế định hướng xuất khẩu như Nhật Bản. Nhằm hạn chế sự lây lan của dịch bệnh, Thủ tướng Abe đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở 7 tỉnh, thành vào ngày 7/4 và mở rộng phạm vi áp dụng ra toàn quốc vào ngày 16/4. Mặc dù biện pháp này giúp hạn chế sự lây lan của dịch bệnh nhưng nó cũng khiến hoạt động sản xuất-kinh doanh đình trệ, đồng thời khiến chi tiêu dùng của các hộ gia đình và chi đầu tư của khối doanh nghiệp giảm mạnh.Các số liệu thống kê cho thấy chỉ trong các tháng 4 và 5/2020, chi tiêu dùng của các hộ gia đình đã giảm kỷ lục tương ứng 11,1% và 16,2% so với cùng kỳ năm trước.
Trong Báo cáo Thương mại và Đầu tư Toàn cầu năm 2020 công bố hôm 30/7, Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) cho biết kim ngạch xuất khẩu của nước này, vốn đã suy giảm kể từ cuối năm 2018, đang tiếp tục giảm mạnh hơn do tác động của dịch COVID-19.Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Nhật Bản, vốn đã tăng cao kỷ lục trong năm 2019 (57% lên 248,7 tỷ USD), đã bắt đầu giảm trong năm 2020. Do bất ổn toàn cầu đã đạt tới mức chưa từng có trong tiền lệ, “cú sốc cầu” và “mất thị trường” do dịch COVID-19 gây ra ngay sau cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang buộc các doanh nghiệp phải thay đổi tác phong kinh doanh.
Trong bối cảnh đó, hầu hết các chuyên gia đều có chung nhận định rằng nền kinh tế Nhật Bản đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ Chiến tranh Thế giới thứ Hai đến nay./.Xem thêm:
>>>Kinh tế Nhật Bản sẽ trôi về đâu? - Bài 2: Hy vọng hồi phục đang tan biến
>>>Kinh tế Nhật Bản sẽ trôi về đâu? - Bài 3: Kịch bản nào cho kinh tế Nhật Bản?
- Từ khóa :
- Nhật bản
- kinh tế nhật bảm
- dịch covid19 ở nhật bản
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Nhật Bản: Một nửa số DN được hỗ trợ mở rộng chuỗi cung ứng đã chọn Việt Nam
22:59' - 04/08/2020
Thủ tướng Abe Shinzo cho biết, vừa qua một nửa trong số các doanh nghiệp Nhật Bản được Chính phủ nước này hỗ trợ để tăng cường, mở rộng chuỗi cung ứng đã lựa chọn Việt Nam.
-
Công nghệ
Khoảng 7.600 tài khoản Facebook ở Nhật Bản bị đánh cắp thông tin
16:06' - 04/08/2020
Ngày 4/8, một công ty an ninh mạng của Nhật Bản cho biết thông tin của khoảng 7.600 người dùng Facebook ở nước này dường như đã bị đánh cắp và lưu trữ tại máy chủ đặt ở nước ngoài.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhật Bản phát hiện trường hợp thú nuôi trong nhà đầu tiên mắc COVID
12:20' - 04/08/2020
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, công ty bảo hiểm động vật Anicom Holdings Inc. vừa xác nhận 2 trường hợp chó cảnh có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-COV-2.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16' - 23/04/2024
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45' - 23/04/2024
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00' - 23/04/2024
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).