Lâm Đồng khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ

Khắp nơi, người dân tất bật ra đồng, dọn dẹp đất đai, xử lý nước đọng và chăm sóc lại các loại cây trồng bị ảnh hưởng. Dù còn nhiều khó khăn, bà con nông dân vẫn kiên trì với quyết tâm nhanh chóng khôi phục nhịp sản xuất, hướng tới một mùa vụ mới ổn định.

*Thiệt hại nặng nề

Những trận mưa lớn kéo dài cuối tháng 10 và đầu tháng 12/2025 đã gây ra đợt ngập lụt nghiêm trọng tại phường Hàm Thắng khiến sản xuất nông nghiệp địa phương chịu thiệt hại nặng nề. Nhiều vùng trồng rau, cây ăn trái và thanh long vốn là thế mạnh của phường đã bị nước lũ bao phủ, làm cây trồng thối rễ, đổ ngã, hư hỏng. Không ít ruộng rau đến kỳ thu hoạch bị hư hại hoàn toàn, khiến người dân mất trắng chi phí đầu tư cho cả vụ. Một số vườn thanh long và cây ăn quả cũng rơi vào tình trạng tương tự khi bùn đất bám dày, gốc cây bị úng, khó phục hồi.

Tại khu phố Kim Bình, anh Lê Bửu Khanh đang đứng trước thiệt hại nặng nề khi hơn 1,7 sào với 50 gốc táo lâu năm đang trong kỳ thu hoạch liên tiếp chịu ảnh hưởng của hai đợt mưa lũ. Anh Khanh cho biết: Đợt ngập trước (hồi cuối tháng 10/2025) đã khiến khoảng 50% diện tích táo bị hư hại, rụng quả và một phần nhà giàn bị sụp, hư hỏng. Gia đình mới vừa khôi phục thì đợt mưa lũ sau (đầu tháng 12/2025) còn khắc nghiệt hơn khi toàn bộ diện tích còn lại bị thiệt hại hoàn toàn.

Để cứu vườn táo, anh Khanh phải khẩn trương đào rãnh thoát nước, xử lý đất, bỏ thêm thuốc kích rễ và các loại chế phẩm sinh học nhằm hạn chế thối rễ. Đồng thời cắt bỏ toàn bộ cành, nuôi lại cây và dựng lại giàn đỡ đã bị sập.

Cách đó không xa, vườn 300 trụ thanh long vừa xử lý xong pha chong đèn trái vụ, đang cho trái non của ông Nguyễn Văn Trúc cũng gần như bị mất trắng sau đợt mưa lũ. Nước dâng cao nhiều ngày khiến vườn thanh long của ông Trúc ngập sâu cả trụ. Đến nay, dù nước đã rút nhưng bùn đất vẫn đọng lại trong vườn. Cành và trái vẫn còn bùn bám. Hơn 500 bóng đèn vừa chong vườn xong chưa kịp di chuyển cũng hư hỏng hết. Ước tính sơ bộ, gia đình thiệt hại gần 40 triệu đồng.

Theo ông Trúc, đây là lần thiệt hại nghiêm trọng nhất từ trước đến nay. Dù nước rút nhưng vì ngập sâu và ngâm lâu trong nước nên các trụ đã bắt đầu thối rễ, nhiều cành úa héo. Giờ có rửa bùn thì cũng không cứu được. “Mọi thứ vẫn còn ngổn ngang lắm, lo lắng, sốt ruột, nhưng vì chưa từng gặp cảnh này nên việc xử lý ban đầu khá lúng túng. Dẫu vậy vẫn phải cố gắng làm mọi cách đào rãnh, xịt thuốc, tỉa cảnh…để cứu những trụ còn lại; cứu được trụ nào hay trụ đó”, ông Trúc chia sẻ.

Ông Trần Ngọc Hiền, Chủ tịch UBND phường Hàm Thắng cho biết: Từ ngày 2- 5/12, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài ở các xã thượng nguồn và hồ Sông Quao điều tiết, lưu lượng nước chảy qua địa bàn phường tăng từng ngày, gây ngập lụt diện rộng. Toàn phường có hơn 520 ha sản xuất nông nghiệp bao gồm cây ăn quả, cây lâu năm, lúa, hoa màu, thanh long…bị thiệt hại.

Hiện nay chính quyền phường Hàm Thắng đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn nhanh chóng rà soát, thống kê mức độ ảnh hưởng của từng hộ dân để triển khai phương án hỗ trợ kịp thời. Bên cạnh đó, các hướng dẫn kỹ thuật phục hồi sản xuất sau ngập úng cũng được triển khai nhằm giúp nông dân sớm ổn định lại sản xuất và giảm thiểu tổn thất lâu dài.

Không chỉ ở Hàm Thắng mà các địa phương khác như: Hàm Kiệm, Hàm Liêm, Hàm Thuận, Lương Sơn, Sông Lũy… cũng ghi nhận thiệt hại về sản xuất nông nghiệp. Chỉ tính trong đợt mưa lũ vừa qua, toàn tỉnh Lâm Đồng có hơn 4.100 ha cây trồng các loại bị ngập lụt, ảnh hưởng.

*Khôi phục sản xuất

Dù mưa lũ gây thiệt hại nặng cho nhiều loại cây trồng, bà con nông dân vẫn nhanh chóng bắt tay vào khôi phục sản xuất ngay khi thời tiết tạm ổn định. Trên các cánh đồng, người dân tất bật thu dọn bùn đất, dọn sạch lối đi, khơi thông rãnh thoát nước và xử lý những diện tích bị ngập úng. Những khu vực hoa màu, cây ăn trái hay cây lâu năm bị ảnh hưởng đều được chăm sóc lại, cắt bỏ phần hư và bổ sung chế phẩm phòng bệnh.

Bà Lê Thị Mỹ Hạnh, thôn Đằng Thành, xã Hàm Kiệm đã có hơn 30 năm gắn bó với nghề trồng thanh long. Trong đợt lũ vừa qua, vườn thanh long 500 trụ của bà may mắn chỉ bị ngập một nửa diện tích. Phần còn lại không bị ảnh hưởng và đang cho chín trên cành. Dự kiến sẽ thu hoạch được 4 tấn trái. Với giá thanh long như hiện tại, khoảng từ 24.000- 28.000 đồng/kg, bà Hạnh hy vọng sẽ kịp bán để đầu tư, cải tạo lại số trụ bị ngập trong đợt lũ qua.

Bà Hạnh chia sẻ: Ngay sau khi nước rút, cả nhà đã huy động nhân lực bắt tay vào đào các rãnh thoát nước, vun lại gốc chống ngập úng; đồng thời cắt bỏ những cành hỏng và tiến hành vào thuốc xử lý gốc rễ để hạn chế thối úng. Chỉ cần cây kịp phục hồi là có thêm hy vọng cho vụ sản xuất sắp tới.

Nhiều nông dân địa phương cho biết, đợt mưa lũ vừa qua rơi ngay thời điểm chong điện cho thanh long nghịch vụ- mùa vụ thường có giá trị kinh tế cao hơn nhiều so với vụ chính. Sản lượng ít, một số nơi không có thanh long bán nên nguồn cung thiếu hụt, đẩy giá thanh long tăng cao bất ngờ. Giá thanh long đang ở mức cao cũng là động lực để nông dân nỗ lực khôi phục sản xuất.

Chị Nguyễn Thị Mỹ Dung, thôn Đại Thành, xã Hàm Kiệm đang tất bật cắt cỏ, vệ sinh lại vườn thanh long và chuẩn bị kéo dây, bóng chong đèn chuẩn bị cho vụ Tết. Chị Dung cho biết: Lứa thanh long vừa rồi đang ra búp non thì gặp mưa, ngập nên cả vườn 700 trụ hư hết, đành phải cắt bỏ, dưỡng cây và chuẩn bị cho vụ tới. Thanh long nghịch vụ đang có giá nên chỉ mong thời tiết thuận lợi để kỳ chong đèn này thành công, có lợi nhuận để bù đắp cho những thiệt hại trước đó.

Mặc dù quá trình khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ còn nhiều khó khăn, các địa phương đang từng bước triển khai các biện pháp rà soát, thống kê mức độ thiệt hại và kịp thời đề xuất phương án hỗ trợ phù hợp cho từng nhóm cây trồng, hướng dẫn người dân xử lý đất, phòng trừ nấm bệnh sau ngập úng, đồng thời khuyến cáo biện pháp chăm sóc giúp cây phục hồi nhanh; giúp nông dân sớm đưa sản xuất trở lại bình thường trong thời gian tới.