Lỗ hổng lớn trên thị trường các sản phẩm hữu cơ của Australia

Theo trang mạng ABC News, Mick Dan - một nông dân ở bang Queensland, người đam mê canh tác không sử dụng thuốc trừ sâu hoặc phân bón tổng hợp - từng tự hào rằng Australia là quốc gia sở hữu 70% đất nông nghiệp hữu cơ, tương đương khoảng 53 triệu ha.

Tuy nhiên, hiện nay, người từng giành Giải thưởng Canh tác hữu cơ Australia năm 2021 cho rằng Australia là quốc gia phát triển duy nhất không áp đặt các tiêu chuẩn "hữu cơ". Ông Mick Dan chia sẻ rằng, nếu không có các quy định cụ thể, bất kỳ ai cũng có thể tự dán nhãn “hữu cơ” mà không cần tuân theo bất kỳ khuôn khổ hoặc tiêu chuẩn nào.

Mới đây, 11 tổ chức hoạt động trong ngành công nghiệp hữu cơ của Australia đã thống nhất thành lập Nhóm Thảo luận về Công nghiệp Hữu cơ (OIDG) – nhóm đại diện cho tiếng nói của ngành công nghiệp hữu cơ Australia. Các tổ chức trên từ lâu cảnh báo việc Australia thiếu sót các quy định trong nước đã dẫn đến việc người tiêu dùng không được cung cấp đầy đủ thông tin và đây là yếu tố gây trở ngại cho xuất khẩu.

Niki Ford, Giám đốc điều hành của tổ chức Australian Organic Limited, cho rằng Australia cần cải cách quy định để áp dụng tiêu chí “hữu cơ” ở trong nước. Bà Ford cho rằng Australian Organic Limited sẵn sàng phối hợp và thảo luận với các tổ chức trong OIDG để thay đổi hiện trạng của ngành hữu cơ nhằm phát huy hết tiềm năng.

Từ thực phẩm đến mỹ phẩm, các sản phẩm có dán nhãn “được chứng nhận hữu cơ và sinh học" ở Australia cần do một tổ chức công nghiệp được Chính phủ Australia công nhận kiểm tra. Điều này mang lại cho người tiêu dùng sự tin tưởng rằng quy trình sản xuất ra các sản phẩm này không sử dụng thuốc diệt cỏ tổng hợp, thuốc trừ sâu, phân bón hoặc áp dụng phương pháp biến đổi gen, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn cao về phúc lợi động vật, đa dạng sinh học, bảo tồn nước và nông nghiệp tái tạo.

Trong khi Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia (ACCC) có quyền kiểm soát thực phẩm được dán nhãn "chứng nhận hữu cơ”, nhưng cơ quan này không có quyền can thiệp vào thuật ngữ “hữu cơ” vì ở Australia không có định nghĩa bắt buộc.

Bà Ford cho biết, một công ty ở Australia có thể chỉ cần ghi chữ “hữu cơ” trên bao bì của mình nếu sản phẩm của họ có một thành phần là hữu cơ hoặc công ty đó chỉ đơn giản là tuyên bố rằng họ đã áp dụng một quy trình sản xuất hữu cơ mà không cần có sự xác minh; và ACCC không thể can thiệp để ngăn chặn điều này.

Theo tuyên bố trên trang mạng của ACCC, các sản phẩm hữu cơ dành cho thị trường Australia không cần phải đáp ứng một tiêu chuẩn cụ thể hoặc cần phải được cấp chứng nhận trước khi dán nhãn hữu cơ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đưa ra tuyên bố sản phẩm của họ là hữu cơ (chẳng hạn như tuyên bố chứng nhận hữu cơ), cần phải có khả năng chứng minh tuyên bố đó.

Bà Ford cho rằng: “Có những công ty, cả công ty lớn và nhỏ, đều đang lạm dụng thuật ngữ này vì không phải chịu trách nhiệm pháp lý”. Theo bà Ford, có hơn 3.000 nhà điều hành ở Australia tự cấp chứng nhận ở thị trường nội địa. Trong số này, có rất nhiều doanh nghiệp đang thực hiện nghiêm túc, nhưng cũng có những doanh nghiệp không làm như vậy. 

Bà Dalene Wray - Chủ tịch ngành công nghiệp hữu cơ Australia - cho biết: "Không có quy định nào điều chỉnh việc nhập khẩu các sản phẩm hữu cơ cũng như bán các sản phẩm hữu cơ ở trong nước. Vì vậy, khi bạn đến chợ nông sản hoặc nhà bán lẻ địa phương và mua những thứ bạn nghĩ là hữu cơ, thì chúng chưa hẳn đã là hữu cơ”.

Các mặt hàng xuất khẩu có tiêu chuẩn riêng

Tất cả hàng hóa hữu cơ xuất khẩu của Australia cần phải được cấp chứng nhận. Tuy nhiên, Chính phủ liên bang Australia đầu năm nay quyết định chưa áp dụng các tiêu chuẩn tương tự đối với các sản phẩm trong nước.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Nông nghiệp liên bang Murray Watt cho biết: “Mặc dù việc áp dụng một tiêu chuẩn bắt buộc ở thị trường trong nước có thể mang lại lợi ích cho các ngành công nghiệp hữu cơ, nhưng về bản chất, chi phí thiết kế, giám sát và thực thi kế hoạch quản lý toàn diện nền kinh tế sẽ rất lớn. Những chi phí này có thể sẽ được chuyển vào chuỗi cung ứng mà người tiêu dùng sẽ phải gánh chịu và từ đó làm tăng thêm áp lực chi phí sinh hoạt”.

Bộ trưởng Murray Watt trích dẫn hai báo cáo đánh giá cho thấy việc không áp dụng khung pháp lý hữu cơ trong nước không ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu các sản phẩm hữu cơ của Australia ra thị trường quốc tế - một lĩnh vực trị giá hơn 2,3 tỷ AUD (gần 1,5 tỷ USD) mỗi năm.

Các ngành công nghiệp hữu cơ không nhất trí với điều này. Bà Dalene Wray - Chủ tịch tổ chức Organic Industry Australia - cho rằng việc có các quy định về tiêu chuẩn hữu cơ ở Australia sẽ làm cho các cuộc đàm phán xuất khẩu giữa Australia với Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc và châu Âu trở nên thuận lợi hơn, vì việc thiếu các quy định tiêu chuẩn như hiện nay dẫn tới việc tăng thêm chi phí chứng nhận (để cung cấp cho các đối tác).

Bà Wray cho rằng: “Australia sản xuất rất nhiều thực phẩm hữu cơ tuyệt vời, sạch và an toàn và có thể bán các sản phẩm này ra các thị trường xuất khẩu. Australia có thể bán nhiều hơn với giá trị cao hơn nếu có quy định ở trong nước”.

Tương lai phụ thuộc vào nỗ lực chung

Bà Wray cho rằng chính quyền các bang và vùng lãnh thổ của Australia cần tham gia vào các cuộc thảo luận chung. Ông David McFall - một người nông dân thế hệ thứ tư và là Chủ tịch của tổ chức Organic Biodynamic bang Tây Australia - cho biết tương lai của sản xuất thực phẩm tốt cho sức khỏe bền vững phụ thuộc vào thực phẩm hữu cơ và ngành này xứng đáng nhận được hỗ trợ.

Ông McFall cho rằng: “Australia là quốc gia phát triển duy nhất trên thế giới không có quy định ở trong nước và điều này ảnh hưởng đến thỏa thuận tương đương với các nước. Do đó, một doanh nghiệp Australia phải tốn nhiều chi phí để đưa sản phẩm của mình ra quốc tế vì chưa được áp dụng các tiêu chuẩn”. Ông cho biết tổ chức của mình đang nhận được những phản ánh như trên, vì nếu không có những quy định trong nước, khó có thể đảm bảo rằng mọi doanh nghiệp đều thực hiện nghiêm chỉnh./.