Doanh nghiệp đóng gói bao bì sản phẩm gạo trước khi xuất khẩu. Ảnh: TTXVN

Hiện nay nếp tiêu dùng trong nước rất ít, tồn kho khoảng 56 nghìn tấn.

Hiện Long An có khoảng 65.000 ha diện tích trồng nếp thương phẩm, chiếm khoảng từ 30 - 32% diện tích vụ Đông Xuân 2019 – 2020. Trong đợt Chính phủ cho xuất khẩu 400.000 tấn gạo vừa qua, không nói đến xuất khẩu nếp, đây là một điều khó khăn cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Long An. Việc không cho xuất khẩu gạo nếp đang làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp.
Hướng tới vấn đề về mặt hàng nếp, Sở Công Thương Long An đề xuất nên không cần phải giới hạn xuất vì nếp không phải sản phẩm tiêu dùng hàng ngày của người.

Nếu có thị trường, Bộ Công Thương tạo điều kiện cho người dân sản xuất nếp ngày càng phát triển và doanh nghiệp thu mua thực hiện chuỗi ngày càng hoàn thiện, có hiệu quả.
Sau thời gian bị tạm dừng xuất khẩu từ ngày 24/3, ngày 12/4/2020 Tổng Cục Hải quan đã cho khai hải quan xuất khẩu gạo theo quyết định của Bộ Công Thương trong tháng 4/2020 là 400.000 tấn. Tuy nhiên, với thời gian 2 giờ (từ 1- 3 giờ sáng)  tổng lượng khai đã lên đến 399.989 tấn gạo (chỉ còn 11 tấn), dẫn đến các doanh nghiệp không khai báo hải quan được.
Ngoài ra, hầu hết các doanh nghiệp xuất khẩu gạo nếp không biết thông tin thời gian nên không kịp khai tờ khai. Điều này, đã làm cho rất nhiều doanh nghiệp không chỉ ở Long An mà cả khu vực vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang gặp nhiều khó khăn.
Ông Nguyễn Quang Hòa - Giám đốc công ty TNHH Dương Vũ cho biết, thông quan lúc 12 giờ đêm, mà trong ngày Chủ nhật nên không ai biết được thông tin.
14 năm nay, công ty luôn luôn giải quyết công ăn việc làm cho 400 cán bộ, công nhân viên thường xuyên. Mỗi năm, công ty tiêu thụ khoảng 200.000 tấn nếp cho nông dân Long An.
Hiện công ty còn tồn đọng khoảng 30.000 tấn gạo nếp; trong đó có khoảng 13.000 tấn đã đóng vào container, hoàn tất các động tác kỹ thuật để xuống tàu giao cho khách hàng. 
“Nông dân trồng nếp xuất khẩu, không thể bán trong nước được. Không thông quan được, ngoài việc bồi thường hợp đồng sản phẩm, công ty không biết giải quyết thế nào? Chúng tôi mong các cấp chính quyền quan tâm, kiến nghị giúp doanh nghiệp tiêu thụ lượng hàng tồn kho”, ông Nguyễn Quang Hòa, cho biết thêm.
Còn ông Nguyễn Tuấn Khoa, Phó giám đốc Công ty TNHH Phước Thành 2, phường Tân Khánh, thành phố Tân An, cho hay, lúc nghe được thông tin mở tờ khai thông quan, doanh nghiệp rất phấn khởi, vui mừng nghĩ sẽ xuất khẩu thông quan 40 container còn nằm tại cảng bấy lâu nay. Nhưng trên thực tế, lúc 0 giờ ngày 12/4,  mở tờ khai thông quan công ty chỉ thực hiện được hai tờ khai, tổng cộng 5 container, với 119 tấn.
Hiện tại Công ty Phước Thành 2 còn tồn kho 7.500 tấn. Ngay từ đầu năm 2020, công ty đã triển khai mua lúa vụ Đông Xuân và đã ký kết hợp đồng với đối tác nước ngoài khoảng 4.000 -5.000 tấn, kéo dài giao hàng đến tháng 6 năm nay.
"Công ty đang có 45 container nằm ở cảng Cát Lái từ ngày 24/3 đến nay. Chi phí lưu thông, lưu bãi hiện nay rất cao, đang là một gánh nặng cho doanh nghiệp. Đồng thời, lượng hàng để ngoài cảng trong điều kiện thời tiết bất thường như hiện nay, làm giảm chất lượng sản phẩm có nguy cơ sau này khách hàng không tái ký lại hợp đồng với công ty. Chúng tôi mong muốn cơ quan hải quan, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương có văn bản hướng dẫn cho doanh nghiệp để có kế hoạch kinh doanh hiệu quả hơn”, ông Nguyễn Tuấn Khoa cho biết.
Qua thống kê, toàn tỉnh Long An có 7/24 doanh nghiệp xuất khẩu gạo đã khai báo hải quan trong ngày 12/4.

Tuy nhiên, sản lượng khai báo chỉ được khoảng 8.500 tấn gạo. Số lượng gạo xuất khẩu đã khai chiếm tỷ lệ thấp so với số lượng hợp đồng dự tính xuất trong tháng 4. Đặc biệt các doanh nghiệp đã đóng container tại cảng, nhưng vẫn không khai báo hải quan được do không biết thời gian mở cho khai hải quan.
Tháo gỡ khó khăn trong thời gian tới, ông Lê Minh Đức, Giám đốc Sở Công Thương Long An, cho biết, ngành vừa  kiến nghị Bộ Công Thương trao đổi thống nhất với Bộ Tài chính về công khai minh bạch trong thời gian khai hải quan, có văn bản triển khai cụ thể để các doanh nghiệp nắm bắt thực hiện.

Các cơ quan này cũng xem xét phân bổ tỷ lệ hạn ngạch cho doanh nghiệp theo thành tích xuất khẩu 6 tháng trước đó của doanh nghiệp để đều có cơ hội xuất khẩu trong tháng 5/2020 khi được Thủ tướng Chính phủ thông qua./.