Lý do Hàn Quốc quyết định đóng băng lãi suất cơ bản bất chấp lạm phát kéo dài

Theo bình luận của tờ Thời báo Hàn Quốc (The Korea Times), việc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK) quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 3,5% cũng đồng nghĩa với việc tạm dừng chiến dịch thắt chặt tiền tệ kéo dài hơn một năm rưỡi qua trong bối cảnh lo ngại về tăng trưởng kinh tế chậm lại.

BoK cũng hạ triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2023 của nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á từ 1,7% xuống còn 1,6% đồng thời giảm dự báo lạm phát từ 3,6% xuống 3,5%.

Phát biểu tại cuộc họp báo, Thống đốc BoK Rhee Chang-yong cho biết không nên coi việc đóng băng lãi suất là một thay đổi trong chính sách tài khóa và nhấn mạnh rằng động thái này được quyết định dựa trên diễn biến lạm phát năm nay như dự báo BoK. Việc đóng băng lãi suất của BoK đã đảo ngược chu kỳ thắt chặt tiền tệ bắt đầu vào tháng 8/2021 với tổng cộng 7 lần tăng lãi suất liên tiếp (từ tháng 4/2022 đến tháng 1/2023) khiến lãi suất cơ bản của Hàn Quốc tăng tổng cộng 3 điểm phần trăm. Tỷ giá hiện tại đang ở mức cao nhất trong hơn 10 năm qua. 

Ông Rhee Chang-yong nói: "Việc đóng băng lãi suất không có nghĩa là chúng tôi hy sinh cuộc chiến chống lạm phát để đổi lấy tăng trưởng". Ông nhấn mạnh thêm rằng hiện còn quá sớm để thảo luận về việc có nên giảm lãi suất chính sách hay không đồng thời để ngỏ khả năng sẽ tăng lãi suất cơ bản lên 3,75% tùy thuộc vào lạm phát, thị trường nhà ở, lãi suất của Mỹ và các yếu tố liên quan khác.

Trong một thông cáo báo chí đưa ra cùng ngày, ban chính sách tiền tệ của BoK dự báo lạm phát của Hàn Quốc trong năm 2023 sẽ tiếp tục ở trên mức mục tiêu mặc dù được dự báo sẽ giảm dần. Thông cáo có đoạn viết, hội đồng chính sách nhận thấy rằng việc đánh giá liệu lãi suất cơ bản có cần tăng thêm hay không trong khi đánh giá tốc độ lạm phát chậm lại và những diễn biến không chắc chắn là phù hợp".

Bất chấp những cảnh báo nêu trên của Thống đốc Rhee Chang-yong, các nhà nghiên cứu thị trường ở Hàn Quốc đều đưa ra đánh giá rằng BoK đã chấm dứt chu kỳ tăng lãi suất. 

Kang Seung-won, nhà nghiên cứu tại công ty tài chính NH Investment & Securities, cho rằng BoK không có khả năng kéo dài chu kỳ tăng lãi suất để bảo vệ đồng won. Ông Kang Seung-won nhận xét, thách thức thâm hụt thương mại vẫn còn tồn tại nhưng người ta đánh giá rằng các yếu tố quốc tế (liên quan đến tiền tệ) đã được nới lỏng, và đánh giá rằng BoK có thể giảm lãi suất trong quý IV/2023. 

Trong khi đó, Lim Jae-kyun, một nhà phân tích từ công ty chứng khoán KB Securities, cũng đồng ý cho rằng khả năng tăng thêm lãi suất là "thấp". Ông Lim cho biết, tỷ giá giữa đồng won và đồng USD chỉ giảm 10 won (khoảng 7 xu Mỹ) ngay trong cuộc họp báo sáng 23/2 đã cho thấy sự biến động của tiền tệ dường như ít hơn so với quý IV tới.

Tuy nhiên, các nhà phân tích sở tại lại cho rằng BoK lo ngại về tăng trưởng chậm hơn là lạm phát cao liên tục, do xuất khẩu và chi tiêu tư nhân trì trệ vốn được coi là hai động lực chính của tăng trưởng. Xuất khẩu của Hàn Quốc trong tháng 1/2023 đã ghi nhận mức giảm 16,6% so với cùng kỳ năm 2022, đánh dấu tháng giảm thứ 4 liên tiếp. Chỉ số niềm tin tiêu dùng tổng hợp (CCSI) - ước tính chi tiêu cá nhân trong tương lai - cũng đã giảm 0,5 điểm phần trăm xuống còn 90,2 điểm trong khoảng thời gian từ tháng 1-2/2023.

Một số nhà quan sát thậm chí còn cho rằng nền kinh tế Hàn Quốc có thể đạt mức tăng trưởng âm hàng quý thứ hai liên tiếp sau khi giảm 0,4% trong 3 tháng cuối năm 2022. Theo dữ liệu sơ bộ của BoK, những lo ngại về lạm phát vẫn còn khi chỉ số giá sản xuất (thước đo chính của lạm phát tiêu dùng) tăng 0,4% trong tháng 1/2023 (so với một tháng trước đó). Mức tăng này cũng đánh dấu mức tăng cao nhất trong 3 tháng và chủ yếu là do giá điện tăng 10,9%.

Lee Sang-ho, người đứng đầu Nhóm chính sách kinh tế của Viện Nghiên cứu Kinh tế Hàn Quốc (KERI) cho biết thêm, khi tính đến các tình huống về tăng trưởng và lạm phát, các thành viên hội đồng chính sách tiền tệ của BoK được cho là lo lắng về tác động bất lợi của tăng trưởng chậm lại nhiều hơn là tác động của lạm phát.

Về phần mình, Giáo sư kinh tế Kim Dong-heon của Đại học Korea (Hàn Quốc) thì dự đoán, có vẻ như BoK sẽ tiếp tục theo dõi tình hình kinh tế trong thời điểm hiện tại bằng cách "đóng băng" tỷ giá bởi vì sự sụt giảm trong xuất khẩu và chi tiêu của người tiêu dùng có thể làm suy giảm thêm tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.

Trong khi đó, các nhà phân tích sở tại cho biết việc "đóng băng" lãi suất của BoK sẽ dẫn đến những lo ngại kéo dài về khoảng cách lãi suất ngày càng lớn giữa Hàn Quốc và Mỹ với tỷ lệ nằm trong khoảng từ 4,5% đến 4,75%. Có thể nói khoảng cách tối đa 1,25 điểm phần trăm giữa hai quốc gia được xem là mức cao nhất trong 22 năm và sẽ ngày càng rộng hơn nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thực hiện tiếp một đợt tăng lãi suất trong cuộc họp dự kiến diễn ra từ ngày 21 đến 22/3 tới.

Được hỗ trợ bởi dữ liệu tăng trưởng việc làm vững chắc của Mỹ, Fed dự kiến sẽ tăng lãi suất chính sách ít nhất hai lần nữa lên mức 5%-5,25%. Theo biên bản tháng Hai của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) công bố hôm thứ Tư, gần như tất cả các quan chức Fed đều ủng hộ việc tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào tháng tới.

Nhà nghiên cứu Lee Sang-ho nhấn mạnh, BoK có thể thực hiện một đợt tăng lãi suất bổ sung trong phiên họp diễn ra vào ngày 11/4 tới nếu tỷ giá giữa đồng won và USD tăng trên mức 1.300 won đổi 1 USD và làm dấy lên lo ngại về nguy cơ dòng tiền chảy ra để tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn./.