Mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả và xâm phạm sở hữu trí tuệ

Nhằm triển khai hiệu quả Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17/5/2025 và Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong tình hình mới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) vừa ban hành Kế hoạch số 01/KH-TTTN ngày 17/5/2025 nhằm giám sát, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm nêu trên.

Kế hoạch được ban hành với mục tiêu triển khai hiệu quả, kịp thời các chỉ đạo của Chính phủ nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp, đảm bảo an ninh, an toàn sức khỏe cộng đồng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Việc chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả cần huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, người đứng đầu các cấp ủy, chính quyền địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và đặc biệt là người dân.

Mặt khác, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật; tạo bước chuyển biến đột phá, gắn với quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp, nhằm nâng cao năng lực quản lý và phân định rõ trách nhiệm, tránh chồng chéo hoặc bỏ sót trong thực thi nhiệm vụ.

Qua đó, rà soát, xây dựng cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật phù hợp, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc để hướng tới chấm dứt tình trạng buôn lậu, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Trong Kế hoạch, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước yêu cầu các đơn vị bám sát diễn biến của thị trường, tăng cường thu thập, phân tích thông tin về diễn biến cung cầu, giá cả hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu, dễ bị lợi dụng để đầu cơ, buôn lậu như các sản phẩm sữa, thuốc tân dược, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, xăng dầu, đường, thuốc lá, phân bón... Chủ động phát hiện những biến động bất thường, những vấn đề nổi cộm của thị trường, từ đó có phương án giám sát, kiểm tra và xử lý kịp thời.

Giám sát, kiểm tra, kiểm soát thị trường và xử lý nghiêm theo quy dịnh của pháp luật đối với các mặt hàng thiết yếu trên các kênh bán lẻ, đại lý không chính thức, nhất là trên các sàn giao dịch thương mại điện tử và các mạng xã hội, nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ về hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Ngoài ra, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền xử phạt của các lực lượng chức năng theo hướng phân định rõ trách nhiệm, rõ địa bàn, rõ lĩnh vực, không chồng chéo, không bỏ sót, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7 năm 2025.

Đặc biệt, ứng dụng triệt để công nghệ thông tin và số hóa trong quản lý, xây dựng hệ thống thu thập, chia sẻ dữ liệu, thông tin thị trường dùng chung trong toàn lực lượng quản lý thị trường và kết nối với các cơ quan chức năng khác nhằm kịp thời nắm bắt, dự báo nguy cơ buôn lậu, gian lận thương mại, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Kế hoạch cũng nêu rõ việc sử dụng đa dạng kênh truyền thông để phổ biến pháp luật, ký cam kết với các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh về tác hại của buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, nhất là với các đối tượng kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử.

Kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ của công chức do cấp mình quản lý để kịp thời đôn đốc nhiệm vụ được phân công, đảm bảo chất lượng và thời gian quy định; kiên quyết xử lý nghiêm tập thể, cá nhân bao che, tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật; đồng thời, động viên, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.

Trên địa bàn quản lý, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước yêu cầu Chi cục Quản lý thị trường với vai trò cơ quan tham mưu cho Sở Công Thương, UBND tỉnh, thành phố triển khai ngay các hoạt động giám sát, kiểm tra tại địa bàn quản lý; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, quản lý chắc địa bàn, phối hợp với các cơ quan, lực lượng chức năng tại địa phương, kiểm tra, xử lý nghiêm các vụ việc kinh doanh hàng nhập lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt là các vi phạm trên môi trường thương mại điện tử. Rà soát, đánh giá, chỉ ra nguyên nhân, điều kiện vi phạm, các sơ hở, bất cập trong quy định pháp luật hoặc cơ chế quản lý mà các đối tượng lợi dụng vi phạm pháp luật để kiến nghị các giải pháp khắc phục với cơ quan có thẩm quyền.

Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng để tổ chức kiểm tra liên ngành, kiểm tra đột xuất theo khu vực và lĩnh vực trọng điểm; thường xuyên rà soát, kiểm tra trên khâu lưu thông, nhất là hàng hóa vận chuyển từ biên giới, cảng hàng không quốc tế vào nội địa; các điểm kinh doanh; các kho hàng, bến bãi, điểm tập kết hàng hóa, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ đầu mối, cơ sở sản xuất, làng nghề.

Trọng tâm của kế hoạch là bám sát diễn biến thị trường, chủ động rà soát các mặt hàng có nguy cơ bị lợi dụng để đầu cơ, buôn lậu như thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, xăng dầu, đường, thuốc lá, phân bón... Đặc biệt, các hành vi kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội sẽ bị kiểm tra, xử lý nghiêm minh.

Cục cũng chỉ đạo tăng cường số hóa quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông dữ liệu toàn hệ thống quản lý thị trường nhằm nâng cao hiệu quả dự báo và xử lý vi phạm. Việc truyền thông được đẩy mạnh, tập trung vào việc ký cam kết tuân thủ pháp luật với các tổ chức, cá nhân kinh doanh, đặc biệt trên nền tảng số. Các đơn vị trực thuộc được giao nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng gồm Phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường chủ trì triển khai kế hoạch, tổ chức các đợt kiểm tra đột xuất, phối hợp địa phương xử lý vi phạm và tiếp nhận thông tin từ đường dây nóng.

Cùng đó, Phòng Chính sách - Pháp chế rà soát, đề xuất hoàn thiện thể chế, phân định rõ trách nhiệm giữa các lực lượng, hướng dẫn pháp lý và kiểm tra công vụ. Các Sở Công Thương địa phương chịu trách nhiệm toàn diện trước UBND tỉnh, chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường triển khai kiểm tra cao điểm từ 17/5 đến 17/6/2025 và duy trì trong các tháng tiếp theo. Văn phòng Cục đảm bảo điều kiện hậu cần, kỹ thuật, vận hành ổn định hệ thống INS và kịp thời đề xuất khen thưởng xứng đáng cho các tập thể, cá nhân có thành tích.

Lãnh đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước sẽ trực tiếp kiểm tra, đôn đốc tại các địa bàn trọng điểm, thể hiện quyết tâm cao trong chỉ đạo điều hành. Tất cả các hoạt động đều hướng tới mục tiêu cuối cùng: bảo vệ thị trường lành mạnh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước.