Ngày 13/11, Nhà Trắng đã công bố tuyên bố chung giữa Mỹ và Philippines sau cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Philippines Rodrigo Duterte, trong đó đề cập tới tranh chấp trên khu vực Biển Đông.

Tuyên bố chung Mỹ-Philippines có đoạn nêu rõ, hai bên nhấn mạnh lại cam kết duy trì các nguyên tắc, trong đó có tự do hàng hải, tự do bay ngang qua Biển Đông và sự tự kiềm chế. Hai nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông theo luật pháp quốc tế như được phản ánh trong Công ước Liên Hợp quốc quốc về Luật Biển (UNCLOS).

Hai bên cũng nhắc lại sự cần thiết phải tiếp tục theo đuổi các biện pháp gây dựng lòng tin nhằm gia tăng sự tin tưởng lẫn nhau và tránh các hành động làm leo thang căng thẳng, trong đó có quân sự hóa.

Tổng thống Trump đã tới Manila hôm 12/11 để tham dự Hội nghị Cấp cao Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và các đối tác cùng các hội nghị liên quan. Trong cuộc gặp Tổng thống Duterte, Tổng thống Trump khẳng định ông có "mối quan hệ tốt đẹp " với người đồng cấp Philippines.

Cuộc gặp này là một trong những sự kiện được quan tâm nhất trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan. Theo giới quan sát, trong chuyến thăm Philippines, Tổng thống Trump sẽ cải thiện mối quan hệ đồng minh lâu đời với quốc gia Đông Nam Á này.

Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày 13/11, người phát ngôn của Tổng thống Philippines, ông Harry Roque  cho biết các nước ASEAN mong muốn đi đến một giải pháp hòa bình cho những tranh chấp trên Biển Đông.

Phát biểu tại một buổi họp báo nhân dịp diễn ra Hội nghị cấp cao Mỹ-ASEAN tại Philippines, ông Roque nhấn mạnh: "Vấn đề Biển Đông đã được đưa ra thảo luận tại Hội nghị cấp cao Mỹ-ASEAN. Cụ thể, các nước ASEAN đã nhấn mạnh rằng họ mong muốn giải pháp hòa bình cho vấn đề Biển Đông. Họ mong muốn một bộ quy tắc ứng xử sẽ được ký kết vào thời điểm sớm nhất".

Philippines là điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến công du châu Á của Tổng thống Trump. Trước đó, ông Trump đã tới Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam, tham dự Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) 2017, đồng thời thăm chính thức Việt Nam./.