Nghề quỳ vàng bạc Kiêu Kỵ được vinh danh là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia
Nghề quỳ vàng bạc xuất hiện ở Kiêu Kỵ cách đây trên 300 năm, dưới thời Hậu Lê. Tương truyền, nghề này do ông Nguyễn Quý Trị, người làng Hội Xuyên, xã Liễu Trai (Hải Dương), ông đỗ Tiến sỹ năm Quý Mùi, thời Lê Cảnh Hưng (1740-1786) làm quan đến chức Binh bộ Tả Thị lang – Hàn lâm Viện trực học sỹ.
Trong một lần ông đi sứ bên Trung Quốc học được nghề dát dập vàng bạc để sơn son thiếp vàng các đồ thờ cúng và hoành phi, câu đối… Khi về nước ông truyền lại nghề này cho dân làng Kiêu Kỵ.
Để tưởng nhớ tới công ơn của ông, dân làng Kiêu Kỵ đã suy tôn Nguyễn Quý Trị là Tổ sư nghề quỳ vàng bạc và lấy ngày ông ra đi làm ngày cúng giỗ Tổ sư hàng năm.
Ngoài ngày giỗ Tổ nghề vào ngày 17/8 âm lịch , dân làng Kiêu Kỵ còn có tục lệ cúng lễ Tổ nghề vào ngày 12 tháng Giêng, các gia đình theo nghề quỳ vàng bạc làm lễ xôi gà đem đến cúng Tổ nghề tại điện thờ trong nhà Tràng.
Sau đó, người dân về nhà làm nghi thức “khai tràng” (tức là lễ khai búa đập quỳ). Do đó ngày 12 tháng Giêng trở thành ngày khai tràng đập quỳ của dân làng.
Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, nghề làm vàng quỳ khá phát đạt, cung cấp vàng quỳ cho hầu hết các công trình tín ngưỡng cung đình để dát lên các tượng phật, ngai vàng, hoành phi, câu đối, kiệu rước và tranh sơn mài…
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ, nghề làm vàng quỳ gần như bị mai một. Sau ngày thống nhất đất nước, nhất là thời kỳ kinh tế mở cửa, các công trình văn hoá, các di tích lịch sử được khôi phục hoặc xây dựng mới rất cần đến vàng quỳ, do đó nghề truyền thống ở Kiêu Kỵ được khôi phục và phát triển. Hiện có gần 50 gia đình chuyên kinh doanh vàng quỳ, nhiều hộ sản xuất với quy mô lớn.
Cùng với Nghề quỳ vàng bạc Kiêu Kỵ, trong đợt này, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch còn ghi danh thêm 7 di sản văn hoá phi vật thể quốc gia khác gồm: Lễ hội Cầu bông của người Kinh (huyện Hớn Quản, huyện Chơn Thành, huyện Bù Đăng, thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước); Lễ mừng cơm mới của người Mông (huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái); Nghề làm tranh thờ của người Dao Đỏ (thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai); Hội thổi cơm thi Thị Cấm (phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội); Múa của người Khơ Mú (thành phố Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên, huyện Điện Biên Đông, huyện Mường Ảng, huyện Tuần Giáo, huyện Tủa Chùa, huyện Mường Chà, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên); Nghề làm giày thêu của người Hoa (Xạ phang) (xã Tả Sìn Thàng, xã Lao Xả Phình, huyện Tủa Chùa; xã Huổi Lèng, xã Sa Lông, huyện Mường Chà; xã Phìn Hồ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên); Hát sli của người Nùng (xã Xuân Dương, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn).
Các di sản văn hóa phi vật thể được công nhận đợt này thuộc 5 loại hình: Nghề thủ công truyền thống, lễ hội truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian, tập quán xã hội và tín ngưỡng, tri thức dân gian./.
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Xây dựng Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội thành công viên di sản
22:13' - 23/02/2021
Chiều 23/2, Thường trực Thành ủy Hà Nội làm việc với Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội và các sở, ngành liên quan về tiến độ triển khai các dự án do Trung tâm thực hiện.
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm kéo dài từ ngày 26/4 đến hết 1/5
07:58'
Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) kéo dài thời gian hoạt động các không gian đi bộ trên địa bàn quận tới 6 ngày, từ ngày 26/4 (thứ Sáu) đến hết ngày 1/5 (thứ Tư) trong dịp nghỉ lễ.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 24/4 và ngày tốt tháng 4
05:15'
Xem ngay lịch âm 24/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 24/4 và lịch vạn niên tháng 4, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Hành trình chinh phục bầu trời
15:19' - 23/04/2024
Đối với ngành hàng không dân dụng Việt Nam, Đoàn bay 919 là nơi cung cấp nhiều thế hệ phi công Việt Nam cho hàng không nước nhà, là những sứ giả đưa Việt Nam kết nối với bạn bè thế giới.
-
Đời sống
Đồng yen giảm, người tiêu dùng Nhật Bản lao đao
15:06' - 23/04/2024
Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, đồng yen Nhật Bản liên tục giảm giá so với USD, gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho đời sống người dân nước này.
-
Đời sống
Giới trẻ và trào lưu QR code
10:10' - 23/04/2024
Thanh toán điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt đang có sự tăng trưởng, trong đó thanh toán qua phương thức QR Code trở nên phổ biến và được nhiều người tiêu dùng sử dụng vì nhanh chóng, tiện lợi.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 23/4 và ngày tốt tháng 4
07:32' - 23/04/2024
Xem ngay lịch âm 23/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 23/4 và lịch vạn niên tháng 4, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Danh hiệu thành phố giàu có nhất châu Phi sẽ đổi chủ
07:00' - 23/04/2024
Một báo cáo về độ giàu có của các nước châu Phi cho thấy thành phố Johannesburg, trung tâm kinh tế Nam Phi, vẫn là nơi có nhiều triệu phú nhất trên lục địa (với giá trị tài sản tính bằng đồng USD).
-
Đời sống
Nhiều nơi tại Bình Phước thiếu nước trầm trọng
18:33' - 22/04/2024
Nắng hạn kéo dài khiến nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Bình Phước rơi vào tình cảnh thiếu nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất trầm trọng.
-
Đời sống
Bộ GD và ĐT đề xuất trường tiểu học có tối đa 40 lớp
18:08' - 22/04/2024
Trường tiểu học có quy mô tối thiểu 10 lớp và tối đa 40 lớp (thay cho tối đa 30 lớp như quy định hiện hành tại Thông tư số 13).