Nghỉ Hè: Những hoạt động giúp con tránh xa điện thoại

Trẻ tham gia các câu lạc bộ, khóa học hè mang lại nhiều lợi ích. Ảnh: TTXVN

Ngay khi vừa kết thúc năm học, nhiều gia đình đã phàn nàn việc con em mình gần như "dính chặt" vào điện thoại suốt ngày. Từ xem YouTube giải trí, lướt mạng cho đến chơi game, những họat động này đều khiến mọi gia đình lo lắng. Nhiều gia đình có con trong độ tuổi trung học cơ sở đang chật vật tìm cách cân bằng giữa việc cho con nghỉ ngơi và hạn chế phụ thuộc vào công nghệ trong dịp hè.

Độ tuổi học sinh THCS là giai đoạn phát triển của trẻ từ 12-15 tuổi. Lứa tuổi này có vị trí rất quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển của trẻ sau này. Các em sẽ có sự phát triển nhảy vọt về mọi mặt như thể chất, tình cảm, trí tuệ, tinh thần và đạo đức… Tuy nhiên, chính vì tâm lý chưa ổn định nhưng nếu cha mẹ biết định hướng đúng, các em rất dễ tiếp nhận cái mới, đặc biệt là những hoạt động có tính cộng đồng, sáng tạo hoặc thử thách thể chất. Điều quan trọng là tạo ra môi trường để các bạn trải nghiệm không nên áp đặt.

Không phải gia đình nào cũng có điều kiện cho con đi trại hè quốc tế hay tham gia khoá học kỹ năng kéo dài cả tháng. Nhưng một chuyến đi phượt bằng xe đạp quanh hồ, một ngày làm "phóng viên nhí" ghi lại cuộc sống phố phường bằng máy ảnh cũ - những hoạt động gần gũi, nếu được chuẩn bị và đồng hành cùng người lớn, lại khiến con hào hứng hơn rất nhiều.

Thể thao và hoạt động ngoại khóa

Với đặc điểm tâm sinh lý đang biến đổi, học sinh độ tuổi này có nhu cầu vận động cao hơn trước. Đây là thời điểm lý tưởng để các bạn thử một môn thể thao mới như cầu lông, bơi lội, võ thuật, hoặc đơn giản là chạy bộ, đạp xe mỗi ngày.

Tại các trường học hay trung tâm thể thảo..., các khóa học bóng đá, bơi lôi, bóng rổ đều được tổ chức ngay khi vừa kết thúc năm học. Một giáo viên của Trường THCS Gia Thụy (Long Biên, Hà Nội) cho biết, thầy cô giáo trong trường thường khuyên phụ huynh cho con học thể thao trong hè, không vì mục tiêu thi đấu mà để con vận động đều đặn. Nhiều em sau một mùa hè đã bỏ hẳn thói quen ôm điện thoại vì thấy đạp xe ra công viên mỗi chiều vui hơn.

Ngoài thể thao, các câu lạc bộ sinh hoạt hè, dự án tình nguyện nhỏ cho lứa tuổi 12–15 cũng rất đáng khuyến khích. Các hoạt động này giúp học sinh hình thành thói quen cộng tác, giao tiếp và tự tổ chức công việc, những kỹ năng nền tảng cho tương lai.

Sáng tạo - lối ra cho năng lượng tuổi dậy thì

Nhiều học sinh độ tuổi này có năng khiếu tiềm ẩn chưa được khai phá trong năm học chính khóa. Mùa hè chính là thời điểm thích hợp để các em thử sức với các lĩnh vực như viết truyện, vẽ manga, làm phim ngắn, làm thủ công hoặc thậm chí… lập trình robot.

Anh Nguyễn Quốc Dũng (Long Biên, Hà Nội) từng lo con trai mình "cày" Minecraft cả hè. Nhưng thay vì cấm, anh hướng con vào các lớp học thiết kế game dành cho trẻ. Con vẫn chơi máy tính, nhưng là để làm game, lập trình nhân vật, học cả tiếng Anh chuyên ngành và còn rủ vài bạn cùng học. Anh rất mừng vì con biết sử dụng công nghệ theo hướng tích cực.

Điều đáng nói là, ở tuổi này, các em cần được truyền cảm hứng, thay vì ép học thêm. Một buổi workshop ngắn, một buổi xem phim tài liệu cùng cha mẹ, hay thậm chí một cuốn sách hay cũng có thể là bước khởi đầu cho một niềm đam mê lâu dài.

Tạo giới hạn mềm - bí quyết hạn chế điện thoại

Việc để các bạn trong mọi độ tuổi hoàn toàn không dùng thiết bị điện tử là bất khả thi. Nhưng nếu có quy ước rõ ràng, kèm theo hoạt động thay thế hấp dẫn, các em sẽ dần thay đổi thói quen.

Mẹ của 2 bạn nhỏ trong độ tuổi này, chị Quỳnh Anh (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết sau khi thỏa thuận lại với con, mỗi ngày chỉ dùng điện thoại 1 giờ nếu hoàn thành xong việc nhà và bài tập kỹ năng. "Cháu vẫn dùng máy, nhưng không còn đòi hỏi hay phản ứng tiêu cực như trước. Tôi cũng linh hoạt có hôm trời mưa không ra ngoài được thì mẹ con cùng chơi cờ hoặc thi đố vui. Nhờ vậy, hè này nhẹ nhàng hơn hẳn", chị nói.

Học sinh từ 12-15 tuổi đang ở lứa tuổi đầy biến động và tò mò. Một kỳ nghỉ hè ý nghĩa không nhất thiết phải là những chuyến đi xa, mà là những hoạt động giúp các em phát triển năng lực cá nhân, gắn kết gia đình và cộng đồng, đồng thời hình thành thói quen sống lành mạnh – không lệ thuộc vào thiết bị số. Điều cần thiết nhất là sự định hướng mềm dẻo và đồng hành kiên trì từ người lớn.