Nghị quyết Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1 năm 2023: Nỗ lực cao nhất thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội (Phần 1)

Nghị quyết nêu rõ: Về tình hình kinh tế - xã hội tháng 1 năm 2023, Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 1, tình hình thế giới tiếp tục biến động rất phức tạp, khó lường, nhất là diễn biến và tác động của xung đột quân sự Nga - Ukraina; chính sách tiền tệ thắt chặt, lãi suất ở mức cao, tiêu dùng và các hoạt động kinh tế đang suy giảm trên diện rộng tại nhiều quốc gia, khu vực.

Ở trong nước, nền kinh tế tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức do chịu tác động kép bất lợi cả từ bên ngoài và từ nội tại, ảnh hưởng đến nhiều ngành, lĩnh vực và đời sống Nhân dân.

Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo xuyên suốt, kịp thời của Đảng; sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị; sự đồng thuận, tham gia tích cực của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương chỉ đạo, điều hành đúng hướng, quyết liệt, linh hoạt, kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm, triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế, xã hội và tổ chức đón Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 cho Nhân dân trong không khí vui tươi, đầm ấm, sum vầy, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm; mọi người, mọi nhà đều có Tết, bảo đảm không để ai không có Tết.

Ngay từ ngày làm việc đầu tiên sau Tết, các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã khẩn trương triển khai nhiệm vụ công tác, không để chậm trễ, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế - xã hội theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 27 tháng 01 năm 2023.

Tình hình kinh tế - xã hội tháng 1 tiếp tục chuyển biến tích cực mặc dù trong tháng có các kỳ nghỉ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm 2023 kéo dài. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,52% so với tháng 12 năm 2022, chủ yếu do giá hàng hóa, dịch vụ tăng theo quy luật tiêu dùng vào dịp Tết; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm.

Thị trường tiền tệ, ngoại hối, tỷ giá ổn định hơn; bảo đảm thanh khoản của hệ thống ngân hàng, đáp ứng nhu cầu thanh toán, rút tiền mặt của người dân, doanh nghiệp trước và trong dịp Tết. Thu ngân sách nhà nước đạt 12,31% dự toán, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm 2022. Cán cân thương mại tháng 01 xuất siêu khoảng 3,6 tỷ USD. Vốn FDI đăng ký mới đạt 1,2 tỷ USD, cao gấp 3 lần cùng kỳ năm trước. Sản xuất nông nghiệp ổn định, thời tiết thuận lợi, bảo đảm tiến độ gieo trồng vụ Đông Xuân; sản lượng thu hoạch thủy sản, vật nuôi, cây trồng tăng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng dịp Tết.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 20% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2021 giảm 2,5%). Nguồn cung các mặt hàng dồi dào, giá cả, thị trường không có biến động lớn; không để xảy ra thiếu hàng sốt giá. Du lịch phục hồi nhanh; ước tính 07 ngày nghỉ Tết, khách du lịch nội địa đạt khoảng 9 triệu lượt khách, tăng 47,5% so với cùng kỳ Tết Nguyên đán năm trước.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng; các chính sách đối với người có công với cách mạng, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được quan tâm, triển khai thực hiện đúng, đủ, kịp thời. Nhiều cơ quan, tổ chức, lực lượng chức năng, nhất là quân đội, công an, đã tổ chức những chương trình, hoạt động hỗ trợ người dân, tổ chức đón Tết cho Nhân dân với nhiều hình ảnh đẹp, xúc động, lan tỏa tích cực, thể hiện tính nhân văn sâu sắc của dân tộc, chế độ ta. Công tác phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, vệ sinh an toàn thực phẩm được thực hiện tốt.

Nhiều hoạt động lễ hội, văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc diễn ra sôi động, góp phần mang lại sự vui tươi, phấn khởi cho Nhân dân. Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được đẩy mạnh. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, chủ quyền quốc gia được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Hoạt động đối ngoại được triển khai chủ động, tích cực, chu đáo, tạo ấn tượng tốt đẹp với bạn bè quốc tế, góp phần nâng cao uy tín, vị thế quốc tế của Việt Nam.

Tuy nhiên, hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu... bị ảnh hưởng do tình hình thế giới biến động nhanh, phức tạp, khó dự báo, trong khi các kỳ nghỉ Tết kéo dài trong tháng. Sức ép lạm phát còn cao; công tác chỉ đạo điều hành vĩ mô của nước ta còn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Thị trường bất động sản tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là về thanh khoản, dòng tiền, trái phiếu doanh nghiệp bất động sản...

Chỉ số sản xuất công nghiệp; kim ngạch xuất, nhập khẩu giảm so với cùng kỳ. Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động giảm 19,3%, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng 14,3% so với cùng kỳ năm trước. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số...

Dự báo thời gian tới thế giới tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn; cạnh tranh chiến lược, địa chính trị giữa các nước lớn, xung đột Nga - Ukraine tiếp tục kéo dài; một số nền kinh tế lớn tiếp tục suy giảm tăng trưởng và đối diện với nguy cơ suy thoái kinh tế... Ở trong nước, cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn, ảnh hưởng đến nhiều ngành, lĩnh vực, nhất là trong quý I và đầu năm 2023; trong khi đó, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, thiên tai, hạn hán, bão lũ… tiếp tục diễn biến khó lường.

Trước tình hình đó, Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quán triệt, thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, nhất là Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2023 của Chính phủ và Chỉ thị số 03/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Với tinh thần chủ đề điều hành của năm 2023 là “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”; thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; tiếp tục theo dõi sát tình hình, chủ động có phản ứng chính sách phù hợp, kịp thời, hiệu quả với tinh thần trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 đã đề ra; trong đó chú trọng thực hiện những nội dung chủ yếu sau đây:

1. Các bộ, cơ quan, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao:

a. Khẩn trương hoàn thiện Chương trình, Kế hoạch hành động, các văn bản cụ thể để triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2023 và ban hành trước ngày 10 tháng 02 năm 2023. Tập trung chuẩn bị các đề án theo chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, các đề án trong chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bảo đảm tiến độ, chất lượng đề ra.

b. Tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng, chống dịch COVID-19 (2022 - 2023); thúc đẩy tiêm vaccine phòng COVID-19; theo dõi chặt chẽ các dịch bệnh khác để chủ động ứng phó các tình huống, kịp thời xử lý hiệu quả.

c. Tập trung triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp đột phá về phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là các công trình hạ tầng chiến lược về giao thông, xã hội, chuyển đổi số; nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, khuyến khích, thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Đẩy mạnh phát triển sản xuất công nghiệp, xây dựng, bảo đảm tiến độ thực hiện các công trình, dự án. Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, hạn hán, xâm nhập mặn... để tổ chức, chỉ đạo phương án sản xuất nông nghiệp phù hợp và chủ động phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi. Thực hiện hiệu quả Tết trồng cây, kế hoạch trồng rừng, tăng cường bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng. Triển khai hiệu quả các giải pháp phù hợp kích cầu thương mại và dịch vụ; chuẩn bị chu đáo các kế hoạch, chương trình và điều kiện liên quan để xúc tiến, phát triển du lịch.

d. Thường xuyên rà soát để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ giải quyết hiệu quả tình trạng các thị trường, hợp đồng, đơn hàng của doanh nghiệp đang bị suy giảm; kịp thời triển khai hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp tiếp tục hỗ trợ một số ngành, lĩnh vực quan trọng bị tác động trực tiếp bởi dịch COVID-19 và tác động bất lợi của thị trường thế giới như: dịch vụ logistics, hàng không, du lịch, dệt may, da giầy, sản xuất và chế biến gỗ; thực hiện hiệu quả cải cách hành chính gắn với cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đơn giản hóa, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất, tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân.

đ. Tập trung, ưu tiên nguồn lực hoàn thành việc lập, thẩm định để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch còn lại trong hệ thống quy hoạch quốc gia theo Luật Quy hoạch, nhất là các quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh, bảo đảm phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Quốc hội thông qua.

e. Theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường lao động, việc làm để có phương án hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp khắc phục tình trạng thiếu lao động phục vụ sản xuất, kinh doanh. Kịp thời nắm bắt, triển khai các biện pháp thích hợp để phòng ngừa, giảm thiểu phát sinh tranh chấp lao động; giải quyết dứt điểm các vụ việc phức tạp, mâu thuẫn về quyền lợi của người lao động, không để kéo dài thành “điểm nóng” về an ninh, trật tự.

g. Các Bộ: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Giáo dục và Đào tạo theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ động đề xuất các kế hoạch, giải pháp để từng bước giải quyết, hoàn thiện các thiết chế văn hóa, thể thao, tế, giáo dục nhằm nâng cao đời sống tinh thần và sức khỏe người lao động; báo cáo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo.

h. Các Bộ: Giáo dục và Đào tạo, Y tế theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với bộ, cơ quan liên quan tổng kết các mô hình tự chủ để đề xuất đề án tự chủ đối với các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở y tế báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước 28 tháng 2 năm 2023.

 i. Triển khai đồng bộ các giải pháp giữ vững an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; đẩy mạnh phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm trong dịp lễ hội; tăng cường bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, công tác phòng, chống cháy nổ; bảo đảm an toàn giao thông trong dịp lễ hội 2023.

k. Khẩn trương xây dựng Kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ cụ thể của Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025 (Đề án 06) trong năm 2023, trong đó có các nhiệm vụ tồn đọng trong năm 2022; gửi Tổ Công tác trước ngày 10 tháng 02 năm 2023 để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

l. Khẩn trương xây dựng và tổ chức triển khai Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của bộ, ngành, địa phương năm 2023, hoàn thành trong tháng 02 năm 2023; tập trung triển khai xây dựng, hoàn thiện và đưa vào vận hành các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành đã được phê duyệt; đẩy mạnh kết nối, tích hợp, chia sẻ thông tin dữ liệu với Trung tâm thông tin chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; rà soát tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia bảo đảm đáp ứng nguyên tắc lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. Tiếp tục thực hiện nghiêm việc ký số, gửi nhận văn bản và xử lý hồ sơ trên môi trường điện tử tại các cấp chính quyền.

m. Tập trung triển khai đồng bộ, có hiệu quả Nghị định số 104/2022/NĐ-CP ngày 21 tháng 12 năm 2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.

n. Chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam nâng cao hiệu quả, thực hiện tốt công tác truyền thông chính sách; quan tâm xây dựng đội ngũ nhân lực chuyên trách và bố trí kinh phí cho hoạt động truyền thông chính sách.

2. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương

a. Theo dõi sát diễn biến tình hình thế giới, trong nước, sự dịch chuyển, các xu hướng lớn toàn cầu, thay đổi chính sách của các nước, đối tác lớn; phân tích, đánh giá tác động, ảnh hưởng đến nước ta; chủ động, kịp thời dự báo, cảnh báo rủi ro và kiến nghị giải pháp, đối sách phù hợp.

b. Chủ động phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương tổ chức sơ kết, đánh giá toàn diện việc thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 03 tháng 6 năm 2017 của Hội nghị Trung ương 5 khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, trong đó xác định rõ các công việc cần thực hiện thuộc phạm vi thẩm quyền của Chính phủ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 28/2/2023.

c. Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tham mưu, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/2/2023 việc chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 81/2023/QH15 ngày 9/12023 của Quốc hội về quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 -2030, tầm nhìn đến năm 2050.

d. Định kỳ cuối năm báo cáo Chính phủ kết quả thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 12/5/2022 về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và huy động các nguồn lực của doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty trong phát triển kinh tế - xã hội và đề xuất sửa đổi, bổ sung (nếu cần thiết) để thực hiện đạt hiệu quả cao.../.

(còn nữa)