Ngộ độc do thực phẩm hút chân không: Nguyên nhân và cách nhận biết

Phương pháp hút chân không vốn giúp bảo quản thực phẩm lâu hơn bằng cách loại bỏ không khí ra khỏi túi đựng thực phẩm, giảm quá trình oxy hóa. Ảnh: Internet

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, gần đây, tại một số địa phương ghi nhận các trường hợp ngộ độc nghi do độc tố botulinum. Ngộ độc do độc tố botulinum là ngộ độc nặng, nguy cơ tử vong cao hoặc ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe.

Vì sao thực phẩm hút chân không có nguy cơ gây ngộ độc?

Bà Trần Việt Nga, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết loại thực phẩm thường gây ngộ độc do độc tố botulinum là thực phẩm đóng hộp, phổ biến là thực phẩm chế biến, đóng gói thủ công, sản xuất nhỏ lẻ, hộ gia đình hoặc điều kiện sản xuất không bảo đảm.

Độc tố botulinum được sinh ra do vi khuẩn Clostridium botulinum trong môi trường kỵ khí (môi trường thiếu không khí). Các sản phẩm từ rau, củ, quả, thịt, hải sản lên men, đóng hộp không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum và sinh độc tố botulinum.
Phương pháp hút chân không vốn giúp bảo quản thực phẩm lâu hơn bằng cách loại bỏ không khí ra khỏi túi đựng thực phẩm, giảm quá trình oxy hóa. Ngoài ra, hút chân không còn giữ hương vị và chất lượng thực phẩm lâu hơn, giảm quá trình phát triển của vi khuẩn, tạo an toàn.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, trong quá trình sản xuất, chế biến, thực phẩm có thể bị nhiễm vi khuẩn clostridium botulinum và khi vào môi trường yếm khí, nó dễ phát triển, gây độc tố. Các sản phẩm giàu protein hút chân không như: pate, thực phẩm hun khói, thực phẩm lên men, thịt, cá ướp... có nguy cơ cao cho vi khuẩn clostridium botulinum phát triển hơn.

Người bệnh bị ngộ độc do độc tố botulinum có biểu hiện buồn nôn, nôn, chướng bụng, đau bụng, liệt theo trình tự liệt bắt đầu từ vùng đầu mặt cổ lan xuống hai tay, sau đó tới hai chân, liệt các cơ hô hấp; liệt nặng có thể gây suy hô hấp là nguyên nhân gây tử vong.

Làm sao để nhận biết thực phẩm nhiễm độc tố botulinum?

Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội, nhận định clostridium botulinum là vi khuẩn rất khó tiêu diệt. Vi khuẩn clostridium botulinum được tiêu diệt ở nhiệt độ rất cao, lên tới 125 độ C trong thời gian dài khoảng 10-15 phút trở lên, trong khi vi khuẩn thông thường chỉ 70 độ C là có thể loại bỏ.

Cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn là quá trình sản xuất thực phẩm buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện kỹ thuật. Ảnh minh họa: Internet

Thực tế, quy trình thanh trùng thực phẩm tại gia đình có thể không diệt được độc tố của vi khuẩn này. Nguy hiểm hơn là độc tố này không có dấu hiệu nhận biết, phát hiện, thực phẩm ngửi vẫn thơm như thường. Vậy, cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn là quá trình sản xuất thực phẩm buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện kỹ thuật.
Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm túc ăn chín, uống sôi. Chỉ sử dụng các sản phẩm, nguyên liệu thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, tuyệt đối không sử dụng các sản phẩm đóng hộp đã hết hạn sử dụng, bị phồng, bẹp, biến dạng, hoen gỉ, không còn nguyên vẹn hoặc có mùi vị, màu sắc thay đổi khác thường.
Người dân khi sử dụng các sản phẩm đóng hộp nếu gặp phải các triệu chứng bất thường cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Ngày 26/3, có 6 người ở Bình Dương ngộ độc botulinum sau ăn bún riêu chay, một nguy kịch, một tử vong. Ngay lập tức, Sở Y tế TP HCM yêu cầu người dân tạm ngưng sử dụng tất cả sản phẩm liên quan đến pate chay, khuyến cáo những ai đã cùng ăn pate chay với các bệnh nhân trên, cần đến bệnh viện gần nhất để được theo dõi và điều trị.
Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế, cuối tháng 8/2020 cảnh báo về pate Minh Chay vì gây ngộ độc cho nhiều người. Hàng chục bệnh nhân ngộ độc bolutinum do ăn pate này ở nhiều địa phương trên cả nước.

>>Bình Định: Hàng trăm người dân bị ngộ độc chưa rõ nguyên nhân