Nguy cơ thiếu giống lúa cho sản xuất vụ Đông Xuân ở ĐBSCL

Ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, hiện, lúa giống cho sản xuất vụ Đồng Xuân có thể không thiếu do bà con nông dân tự để giống. Nhưng, lúa giống xác nhận sẽ thiếu do các doanh nghiệp, viện nghiên cứu chỉ đáp ứng 50% nhu cầu. Để cung ứng đủ phục vụ cho sản xuất vụ lúa này, các địa phương cần chuẩn bị sớm lúa giống vì tính chất nghiêm ngặt về thời vụ.

Nhu cầu lúa giống cho cả vụ Đông Xuân 2021-2022 ước tính Đồng bằng sông Cửu Long cần khoảng 180- 200 nghìn tấn. Trong khi đó, năng lực các công ty sản xuất và kinh doanh hạt giống lúa và Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long chỉ cung ứng tối đa 100 nghìn tấn giống. Các hợp tác xã, hộ sản xuất giống kinh doanh và trao đổi giống đạt phẩm cấp có thể cung ứng khoảng từ 50-70 nghìn tấn giống. Như vậy, khu vực vẫn còn thiếu khoảng từ 50-70 nghìn tấn.

Theo ông Lê Thanh Tùng, trong điều kiện sản xuất bình thường khả năng sử dụng giống đạt phẩm cấp có thể chiếm tỷ lệ từ 75-80%, phần còn lại do nông dân tự chọn lựa để giống. Nhưng, trong trường hợp dịch COVID-19 do việc thu hoạch, sơ chế bảo quản giống tại công ty và hệ thống sản xuất giống nông hộ gặp khó khăn, nên việc cung ứng giống đạt phẩm cấp cho sản xuất có thể thiếu so với nhu cầu.

Bởi, các ruộng sản xuất giống không được thu hoạch và vận chuyển kịp thời để sơ chế, nên không đạt các tiêu chuẩn làm giống. Các doanh nghiệp và hệ thống kinh doanh hạt giống ở cấp tỉnh, huyện, xã bị giới hạn về lưu thông, vận chuyển, chế biến nên khả năng cung ứng giống không kịp thời vụ sản xuất. Nông dân cũng khó tiếp cận giống lúa theo mong muốn, các liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp và nông dân có thể bị đứt gãy ngay từ khâu cung ứng giống cho sản xuất.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Long An bà Đinh Thị Phương Khanh cho biết, về nguồn lúa giống mặc dù có khó khăn, nhưng tỉnh đã tạm ứng ngân sách cho Trung tâm dịch vụ của tỉnh thu mua lúa giống để đảm bảo giống xác nhận cho nông dân. Điều đáng lo ngại là người dân không có tiền mua giống. Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ 50% lúa giống cho nông dân tái sản xuất, kể cả giống vật nuôi.

Vụ lúa Đông Xuân 2021-2022 thường bố trí thời gian xuống giống sớm trong tháng 10 khoảng từ 250-300 nghìn ha nhằm hạn chế suy giảm năng suất do ảnh hưởng của tình hình khô hạn và xâm nhập mặn có thể xảy ra cho các tỉnh vùng ven biển. Chính vụ lúa Đông Xuân sẽ xuống giống từ các tháng 11, 12 và mỗi tháng khoảng 600 nghìn ha, còn lại sẽ xuống giống trong tháng 1/2022.

Vụ lúa Đông Xuân tại Đồng bằng sông Cửu Long là vụ lúa chính, diện tích gieo trồng khoảng 1,5 triệu ha với sản lượng hơn 10 triệu tấn lúa. Đây là vụ có năng suất cao, chất lượng gạo tốt, sản lượng nhiều, giá thành thấp, giá bán cao đáp ứng các mục tiêu về lợi nhuận, xuất khẩu, tăng trưởng và an ninh lương thực./.