Những điều cần biết về biến thể mới của virus SARS-CoV-2
Ba biến thể mới của virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) thường được nhắc đến gần đây là các biến thể được phát hiện đầu tiên ở Anh, Nam Phi và Nhật Bản (có nguồn gốc từ Brazil).
Đột biến đầu tiên được phát hiện ở Anh, chính xác là ở miền Đông Nam nước Anh. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã được thông báo về phát hiện này vào ngày 14/12/2020.
Chủng thứ hai đã được phát hiện ở Nam Phi, được báo cáo lần đầu tiên vào ngày 18/12/2020 cho WHO. Đột biến mới nhất được tìm thấy ở Nhật Bản. Quốc gia này đã thông báo cho WHO về sự xuất hiện của biến thể mới của virus này, vào ngày 10/1/2021.
Các biến thể của Anh và Nam Phi đã được phát triển ở một số quốc gia. Theo WHO, chủng của Anh hiện đang phát tán ở 50 nước/bang và biến thể Nam Phi đã được tìm thấy ở 20 quốc gia.
Cho đến nay, các biến thể mới này vẫn còn ẩn chứa nhiều bí mật.
GS.BS Anne Goffard ở Bệnh viện khu vực Đại học Lille (Pháp) cho biết có nhiều thông tin nói về chúng nhưng không phải thông tin nào cũng có chứng cứ khoa học vững chắc.
Giới khoa học biết được bao nhiêu về các biến thể?
Biến thể ở Anh, VUI202012/01, được phát hiện ở Anh vào tháng 11/2020 nhưng kết quả điều tra cho thấy biến thể đã phát tán từ tháng 9/2020, sau đó chiếm lĩnh ở Anh rồi đến nay làm mưa làm gió ở ít nhất 60 quốc gia và vùng lãnh thổ (theo WHO).
Biến thể thứ hai, 501.V2, được phát hiện ở Nam Phi vào tháng 10/2020, lây lan nhanh chóng nhưng chậm hơn biến thể ở Anh và đã có mặt tại 23 quốc gia và vùng lãnh thổ. Sở dĩ hai biến thể này "giành dân lấn đất" quá hung hãn vì khả năng lây nhiễm tăng lên.
Cuối cùng, biến thể thứ ba được phát hiện ở Nhật từ các du khách đến từ bang Amazonas (Brazil). Dữ liệu về biến thể này vẫn còn chắp vá.
Hai biến thể ở Anh và Nam Phi có khoảng 10 đột biến liên quan đến gen sản sinh glycoprotein của protein S trên bề mặt virus giữ vai trò chìa khóa mở cửa cho virus xâm nhập tế bào thông qua thụ thể ACE-2.
Một số đột biến của protein S là đặc điểm chung của hai biến thể. Ví dụ như đột biến N501Y là tác nhân gây ra tính lây nhiễm cao nhất đối với người.
Ngoài ra, biến thể ở Anh còn mang một đột biến mất đoạn làm mất một đoạn gen của protein S nên ban đầu một số xét nghiệm Real-time PCR không phát hiện ra chúng.
Các xét nghiệm hiện nay là xét nghiệm cùng lúc nhiều đột biến (multiplex) nên kết quả xét nghiệm chẩn đoán đáng tin cậy hơn.
Biến thể Nam Phi có một đột biến đáng lo ngại gọi là đột biến E484K giúp biến thể có thể tránh né vaccine COVID-19 (đột biến từng được phát hiện trong các biến thể làm bệnh nhân COVID-19 tái nhiễm).
Song cần lưu ý đến nay không có bằng chứng khoa học nào chứng minh các loại vắc xin đang được tiêm chủng vô hiệu đối với chúng.
Tác động của ba biến thể là gì?
Trái với những gì được công bố ban đầu, các biến thể mới không tấn công một nhóm tuổi cụ thể nào. Chúng lây nhiễm cho tất cả mọi người theo cùng một cách nhưng dễ lây lan hơn nên tỉ lệ người nhiễm cao hơn. Điều tương đối yên tâm là chúng không gây ra các dạng bệnh nặng hơn.
Hai biến thể ở Anh và Nam Phi có các điểm chung và các điểm khác biệt, như vậy chúng tương cận với nhau. Dù vậy không nhất thiết chúng có chung nguồn gốc là các điều kiện môi trường giống nhau thúc đẩy chúng có đột biến giống nhau xuất hiện. Cần có thêm nhiều nghiên cứu khác để giải đáp vấn đề này.
Biến thể Brazil cũng mang đột biến N501Y và đột biến E484K nhưng chúng ta có quá ít thông tin khoa học đáng tin cậy để kết luận gì về hậu quả của biến thể.
Một điều chắc chắn là càng nhiều SARS-CoV-2 lưu hành trên thế giới thì càng có nhiều biến thể xuất hiện. Điều này sẽ gây khó khăn thêm cho công tác quản lý dịch bệnh.
Vì lẽ đó, điều quan trọng là hạn chế biến thể virus mới lưu thông bằng cách tôn trọng giãn cách xã hội và tiêm chủng vắc xin càng sớm càng tốt. Cuối cùng là cần thường xuyên giải trình tự bộ gen SARS-CoV-2 để theo dõi các biến thể mới xuất hiện.
Biện pháp phòng chống dịch COVID-19 người dân cần biết:
- Thường xuyên rửa tay đúng cách bằng xà phòng dưới vòi nước sạch, hoặc bằng dung dịch sát khuẩn có cồn (ít nhất 60% cồn).
- Đeo khẩu trang nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng và đến cơ sở y tế.- Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy, khăn vải, khuỷu tay áo.- Tăng cường vận động, rèn luyện thể lực, dinh dưỡng hợp lý xây dựng lối sống lành mạnh.- Vệ sinh thông thoáng nhà cửa, lau rửa các bề mặt hay tiếp xúc.- Nếu bạn có dấu hiệu sốt, ho, hắt hơi, và khó thở, hãy tự cách ly tại nhà, đeo khẩu trang và gọi cho cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị.- Tự cách ly, theo dõi sức khỏe, khai báo y tế đầy đủ nếu trở về từ vùng dịch.- Thực hiện khai báo y tế trực tuyến tại https://tokhaiyte.vn hoặc tải ứng dụng NCOVI từ địa chỉ https://ncovi.vn và thường xuyên cập nhật tình trạng sức khoẻ của bản thân.
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 lan sang 70 nước và vùng lãnh thổ
11:17' - 28/01/2021
Đại dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp khi các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 đã lây lan sang hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ.
-
Kinh tế & Xã hội
Anh giúp các nước xác định các biến thể mới của virus SARS-CoV-2
12:37' - 26/01/2021
Theo Bộ Y tế Anh, nước này sẽ chia sẻ năng lực giải mã gen nhằm giúp các quốc gia thiếu nguồn lực nhận diện nhanh hơn những biến thể của virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19.
-
Kinh tế & Xã hội
Vaccine của Moderna có hiệu quả với biến thể mới của virus SARS-CoV-2
07:35' - 26/01/2021
Theo Công ty Moderna, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy vaccine ngừa COVID-19 của hãng có hiệu quả bảo vệ trước những biến thể mới của virus SARS-CoV-2 phát hiện tại Anh và Nam Phi.
-
Kinh tế & Xã hội
Mỹ giám sát, nghiên cứu về biến thể của virus SARS-CoV-2
11:04' - 25/01/2021
CDC của Mỹ đang nỗ lực theo dõi các biến thể của virus SARS-CoV-2 nhằm đảm bảo rằng vaccine và phương pháp điều trị luôn đi trước các biến thể mới của virus cho đến khi đạt được miễn dịch cộng đồng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Đường phố Hà Nội trang hoàng rực rỡ dịp lễ 30/4 - 1/5/2024
07:08'
Hướng tới kỷ niệm 49 năm ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 138 năm Ngày Quốc tế Lao động, trên các tuyến phố chính của Hà Nội được trang hoàng rực rỡ.
-
Kinh tế & Xã hội
Cùng ngư dân thắp sáng đèn trên biển
21:22' - 26/04/2024
Báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh đã phối hợp với UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức Chương trình "Cùng ngư dân thắp sáng đèn trên biển".
-
Kinh tế & Xã hội
Phân luồng giảm ùn tắc giao thông dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5
20:08' - 26/04/2024
Sở Giao thông Vận tải Hà Nội vừa ban hành thông báo hướng dẫn phân luồng tổ chức giao thông phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.
-
Kinh tế & Xã hội
Thi hành kỷ luật Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang
19:53' - 26/04/2024
Ngày 26/4/2024, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã ký các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thi hành kỷ luật đối với Chủ tịch UBND tỉnh và nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhiều cửa ngõ Hà Nội ùn tắc cục bộ chiều 26/4
19:39' - 26/04/2024
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 kéo dài 5 ngày, người dân ở Hà Nội tranh thủ đi du lịch và về quê khiến mật độ giao thông tại đường Vành đai 3 tăng cao ngay từ đầu giờ chiều 26/4/2024, nhiều nơi ùn ứ cục bộ.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMB 27/4. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay ngày 27/4/2024. SXMB thứ Bảy ngày 27/4
19:30' - 26/04/2024
Bnews. XSMB 27/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 27/4. XSMB thứ Bảy. Trực tiếp KQXSMB ngày 27/4. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 27/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMT 27/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay ngày 27/4/2024. XSMT thứ Bảy ngày 27/4
19:30' - 26/04/2024
Bnews. XSMT 27/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 27/4. XSMT thứ Bảy. Trực tiếp KQXSMT ngày 27/4. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 27/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSMN 27/4. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay ngày 27/4/2024. XSMN thứ Bảy ngày 27/4
19:30' - 26/04/2024
Bnews. XSMN 27/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 27/4. XSMN thứ Bảy. Trực tiếp KQXSMN ngày 27/4. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy ngày 27/4/2024.
-
Kinh tế & Xã hội
XSHCM 27/4. Kết quả xổ số Hồ Chí Minh hôm nay ngày 27/4/2024. XSHCM ngày 27/4. XS Sài Gòn
19:00' - 26/04/2024
Bnews. XSHCM 27/4. Kết quả xổ số hôm nay ngày 27/4. XSHCM Thứ Bảy. Trực tiếp KQXSHCM.Kết quả xổ số Hồ Chí Minh hôm nay ngày 27/4/2024.Kết quả xổ số Hồ Chí Minh Thứ Bảy ngày 27/4/2024. XS Sài Gòn.