Những kỳ vọng về chiến dịch xóa nợ cho các quốc gia nghèo

Các nhà lãnh đạo châu Phi cho biết nợ cao đang đè nặng lên những quốc gia nghèo nhất thế giới cần được thiết lập lại khẩn cấp để tránh nhiều cuộc khủng hoảng khi họ phát động sáng kiến xóa nợ và các điều khoản vay công bằng hơn.

Sáng kiến xóa nợ của các nhà lãnh đạo châu Phi, được ký kết bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương các nước G20 diễn ra trong hai ngày 26-27/2 tại Nam Phi, được kỳ vọng sẽ thúc đẩy cải tổ hệ thống cho vay toàn cầu để mở khóa xóa nợ và các điều khoản vay thuận lợi cho các nước đang phát triển.

Cựu tổng thống Mauritius Ameenah Gurib-Fakim, một trong bảy cựu lãnh đạo châu Phi đã ủng hộ chiến dịch này, cho biết: "Hơn một nửa dân số châu Phi sống ở các quốc gia chi nhiều tiền cho việc trả lãi hơn là giáo dục, y tế hoặc khí hậu”.

Bà cho biết hầu hết các quốc gia châu Phi sẽ "cần xóa nợ đáng kể để mở khóa nguồn tài trợ cần thiết" nhằm đạt được các mục tiêu do Mục tiêu phát triển bền vững năm 2030 của Liên hợp quốc và Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu vạch ra.

Theo một tuyên bố từ sáng kiến mới, các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đang chi tới 1.400 tỷ USD để trả nợ, trong đó 406 tỷ USD chỉ dành cho việc trả lãi.

Các nhà lãnh đạo cho biết chi phí nợ ngày càng tăng đang làm hao hụt các khoản tiền vốn sẽ được sử dụng để giải quyết tốt hơn tình trạng đói nghèo, ứng phó với thảm họa khí hậu và các thách thức khác.

Nam Phi đã đưa việc xóa nợ cho các quốc gia nghèo nhất thế giới trở thành ưu tiên trong nhiệm kỳ chủ tịch G20 của mình trong năm nay.

Đây là lần đầu tiên cuộc họp G20 được tổ chức trên đất châu Phi nhưng các cuộc đàm phán bị chi phối bởi những lo ngại về lập trường cứng rắn của chính quyền mới của Mỹ - đã cắt giảm viện trợ nước ngoài, cảnh báo áp thuế và không cho các quan chức tài chính và đối ngoại hàng đầu của mình tham dự các cuộc họp ở Nam Phi.

Cựu phó tổng thống Nigeria Yemi Osinbajo cho biết nhiệm kỳ chủ tịch G20 của Nam Phi đã mang đến "một cơ hội duy nhất để dẫn đầu nhiệm vụ xóa nợ".

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế có trụ sở tại Washington (Mỹ), tỷ lệ nợ trung bình ở các quốc gia cận Sahara đạt mức cao kỷ lục là gần 60% sản lượng kinh tế hàng năm vào cuối năm 2022.

Năm ngoái, Zambia đã ký một thỏa thuận nợ với các chủ nợ nước ngoài, cung cấp cứu trợ tài chính cho quốc gia châu Phi đầu tiên vỡ nợ sau đại dịch COVID-19.

Phát biểu với báo giới, bà Joyce Banda, cựu tổng thống Malawi, cho biết đến năm 2030, các quốc gia đang phát triển sẽ cần đầu tư tới 6.400 tỷ USD hàng năm để đạt được phát triển bền vững. Bà nhấn mạnh: "Tuy nhiên, mục tiêu này vẫn không thể đạt được do nghĩa vụ nợ quá lớn của họ".