Sản xuất lương thực thích ứng biến đổi khí hậu

Sáng 10/4 tại Hà Nội, Trung tâm Khoai tây quốc tế và Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam phối hợp Chương trình nghiên cứu về biến đổi khí hậu, Nông nghiệp và An ninh lương thực Đông Nam Á tổ chức "Diễn đàn chính sách: Cơ hội cho hệ thống sản xuất lương thực thích ứng thông minh với biến đổi khí hậu”.

Ngành nông nghiệp Việt Nam đạt được nhiều kết quả cả về tăng trưởng và xuất khẩu. Nông sản của Việt Nam đã có mặt tại 180 nước trên thế giới; trong đó có 10 ngành hàng xuất khẩu 1 tỷ USD/năm, riêng lĩnh vực trồng trọt có 7 ngành hàng.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Hội nhập mang lại nhiều cơ hội với việc có thêm nhiều thị trường hơn và tiếp cận các công nghệ hiện đại. Hội nhập cũng đặt ra những thách thức trong cạnh tranh trên thị trường nông sản xuất khẩu.

Giải quyết những khó khăn về xuất phát điểm thấp cả về trình độ canh tác và công nghệ và nền nông nghiệp sản xuất nhỏ lẻ, Việt Nam đưa ra nhiều chương trình và chính sách thu hút mọi nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng nông nghiệp. Qua 6 năm triển khai "Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững" đã có những kết quả bước đầu tích cực. Sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu, các địa phương ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã giảm khoảng 40.000 ha để chuyển sang nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả. Nhưng sản lượng lúa vẫn giữ được do tăng năng suất và đặc biệt chất lượng giống lúa được cải thiện rõ rệt.

Để giải quyết những vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu, theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cần có sự chung sức của các quốc gia. Ngoài nội lực của ngành nông nghiệp rất cần sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế. Các nước và các tổ chức quốc tế đã và đang giúp Việt Nam giảm bớt tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu để tiếp tục phát triển nông nghiệp, nhất là khu vực Đồng bằng sông Cửu Long trong việc khắc phục những hạn chế này để vươn lên và phát triển.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh mong muốn, các tổ chức quốc tế tiếp tục làm "nòng cốt" kết hợp với các cơ quan Việt Nam và các địa phương có nhiều chương trình cụ thể hơn ở thực địa để đóng góp hơn nữa trong cuộc chiến cam go và lâu dài này của biến đổi khí hậu trong lĩnh vực nông nghiệp.

Biến đổi khí hậu đang tác động tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp của Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Việt Nam có các giải pháp nhằm bảo đảm an ninh lương thực, xóa đói giảm nghèo, an toàn đê điều, chống hạn hán... Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang là những vấn đề cấp bách cần giải quyết đòi hỏi các quốc gia phải đưa ra các giải pháp cải thiện hệ thống sản xuất lương thực, thực phẩm thích ứng thông minh với biến đổi khí hậu.

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Ấn Độ Ashwini Kumar chia sẻ, trong lĩnh vực sản xuất giống cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, thời gian qua Ấn Độ đang hợp tác với 7 nước trong khu vực châu Á; trong đó Myanmar, Campuchia đã tiếp nhận những giống mới của Ấn Độ. Ấn Độ có những mô hình giống có thể chia sẻ với Việt Nam. Ấn Độ cũng đang nỗ lực để thúc đẩy hơn nữa việc nhân giống và tạo thuận lợi cho nông dân tiếp cận với giống tốt. Ấn Độ nỗ lực hướng tới những sản phẩm có những loại giống mới chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tại diễn đàn, các đại biểu đã đưa ra các nhóm giải pháp thay đổi phương thức từ sản xuất lương thực, thực phẩm cho đến khâu chế biến và tiêu thụ trong lĩnh vực nông nghiệp để thích ứng biến đổi khí hậu./.