Sạt lở đất - Nâng cấp cảnh báo sớm không bao giờ là muộn
Bão số 3 gây ra thiệt hại lớn về người và tài sản cho các tỉnh phía Bắc, riêng vụ sạt lở đất và lũ quét sáng 10/9/2024 tại thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) đã làm 66 người chết và mất tích tính đến ngày 15/9. Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia lại vừa phát tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy tại khu vực miền núi Bắc trong những ngày tới. Điều này một lần nữa đặt ra vấn đề phải nhanh chóng nâng cấp cảnh báo sớm sạt lở đất ở các vùng nguy cơ cao.
Hiện nay Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc xây dựng các bản đồ cảnh báo nguy cơ thiên tai ở tỉ lệ nhỏ (quy mô cả nước) và tỉ lệ trung bình (quy mô cấp tỉnh). Các bản đồ này chỉ ra những khu vực có khả năng xảy ra thiên tai ở các cấp độ khác nhau.
Nhiều công nghệ hiện đại của thế giới về quan trắc trượt lở đất đá đã và đang được đưa vào áp dụng tại nước ta như trạm đo mưa, camera quan sát, cảm biến rung động, cảm biến căng kế, thiết bị đo độ cao mực nước bằng sóng radar, cảm biến áp lực nước lỗ rỗng, giãn kế, cảm biến dịch chuyển trong hố khoan, thiết bị quét radar bề mặt, thiết bị đo dịch chuyển bằng định vị GPS. Một số công trình nghiên cứu thử nghiệm cảnh báo sớm hiện tượng trượt lở đất đá cũng được triển khai ở Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Quảng Nam và một vài tỉnh ở Tây Nguyên. Mới đây, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã ứng dụng thành công việc phân tích ảnh viễn thám trong đánh giá hiện trạng sạt lở đất đá ở vùng miền núi. Tuy nhiên, như thừa nhận của các nhà khoa học, Việt Nam hiện tại chưa có khả năng dự báo được sạt lở đất. Ngay cả việc cảnh báo sớm cũng chưa đạt hiệu quả cao. Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trần Tuấn Anh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Trong đó, các bản đồ đánh giá nguy cơ thiên tai mà chúng ta đã xây dựng mới ở tỷ lệ 1:1.000.000, hoặc 1:500.000, hoặc 1:250.000, có nghĩa là 1cm trên bản đồ tương đương 10km, hoặc 5km, hoặc 2,5km ở hiện trường. Do vậy, các tấm bản đồ này không thể hiện được những mái dốc, những con suối có nguy cơ sạt lở khi mưa xuống để cảnh báo tới từng địa phương. Chúng ta chưa có thống kê và đánh giá chi tiết về các địa điểm cụ thể có nguy cơ xảy ra sạt lở. Tiến sỹ Trịnh Hải Sơn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết: Cơ sở dữ liệu về hiện trạng và phân vùng nguy cơ trượt lở đất đá ở tỷ lệ 1:50.000 của 37 tỉnh miền núi và trung du Việt Nam vẫn chưa đầy đủ. Đặc biệt, Bộ cơ sở dữ liệu phục vụ công tác điều tra, phân vùng nguy cơ cho các khu vực trọng điểm còn thiếu, trong đó có số liệu địa hình ở tỷ lệ lớn (1:10.000, 1:5.000, 1:2.000). Điều này dẫn đến kết quả xử lý bị sai và thiếu. Bộ cơ sở dữ liệu về địa chất ở tỷ lệ trung bình (1:50.000) cũng vẫn còn thiếu rất nhiều và chưa được tiến hành điều tra chi tiết bổ sung; các tỷ lệ 1:10.000, 1:5.000 rất ít. Cần kíp bản đồ nguy cơ sạt lở 1:10.000Để giảm thiểu thiệt hại do sạt lở tại khu vực miền núi, theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trần Tuấn Anh, các địa phương cần có được bản thống kê tới cấp thôn bản ở miền núi số lượng các mái dốc, các con suối có nguy cơ gây ra sạt lở. Có thể làm được điều này nhờ việc xây dựng các bản đồ đánh giá nguy cơ sạt lở ở địa phương với tỷ lệ 1:5.000 hoặc 1:10.000. Các tấm bản đồ này sẽ chỉ ra được từng mái dốc, từng con suối có nguy cơ xảy ra thiên tai, rủi ro của từng ngôi nhà khi thiên tai ập đến.
Tiến sỹ Trịnh Hải Sơn đề xuất: Để phân vùng những nơi có nguy cơ trượt lở đất đá cao tại Việt Nam, trước hết, cần xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá và xác định các khu vực, lưu vực có nguy cơ cao xảy ra trượt lở đất đá. Bộ tiêu chí này sẽ được áp dụng cho 15 tỉnh miền Bắc đã có đủ cơ sở dữ liệu phân vùng nguy cơ trượt lở đất đá theo tỷ lệ 1:50.000 giúp khoanh định các “khu vực nhạy cảm” về trượt lở đất đá; áp dụng thêm tổ hợp 4 tiêu chí gồm: dân cư, giao thông, công trình trọng điểm và lưu vực sông suối. Việc áp dụng các tiêu chí nêu trên giúp phân vùng nguy cơ trượt lở đất đá đã lập được danh sách với tỷ lệ 1:10.000; đồng thời, lập được danh sách các khu vực có khả năng ảnh hưởng các công trình trọng điểm ở tỷ lệ 1:5.000. Các khu vực nhạy cảm được thể hiện ở 3 mức độ khác nhau từ cao, trung bình, thấp và là cơ sở khoa học cụ thể để cảnh báo sớm trượt lở đất đá khu vực miền núi, trung du Việt Nam. Điều này là tối cần thiết và không bao giờ được coi là muộn để tiến hành.Tin liên quan
-
Kinh tế tổng hợp
Tìm thấy những nạn nhân cuối cùng trong vụ sạt lở nhà điều hành thủy điện Đoàn Nam Á
13:49' - 15/09/2024
Tính đến 11 giờ ngày 15/9, huyện Bắc Hà đã tìm được thêm 2 người mất tích trong vụ sạt lở sập Nhà điều hành Thủy điện Đoàn Nam Á, xã Nậm Lúc.
-
Kinh tế tổng hợp
Thông tin mới nhất về thiệt hại do lũ quét, sạt lở tại Làng Nủ
10:26' - 12/09/2024
Tỉnh Lào Cai đang tiếp tục huy động mọi lực lượng khẩn trương triển khai tìm kiếm cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai tại các địa phương.
-
Kinh tế tổng hợp
Tiếp tục xảy ra sạt lở đất nghiêm trọng tại Lào Cai, vùi lấp 8 ngôi nhà
07:59' - 12/09/2024
Bí thư Huyện ủy Bắc Hà, tỉnh Lào Cai xác nhận thông tin trên địa bàn xã Nậm Lúc vào 14 giờ ngày 10/9 đã xảy ra vụ sạt lở đất đá nghiêm trọng vùi lấp 8 ngôi nhà tại thôn Nậm Tông.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế tổng hợp
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay ngày 5/7/2025
05:00'
Bnews. Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 5/7, sáng mai 6/7 các trận đấu trong nước, quốc tế đêm nay và sáng mai được cập nhật mới nhất, chính xác nhất. Lịch thi đấu ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga.
-
Kinh tế tổng hợp
Hà Nội công bố điểm thi, điểm chuẩn xét tuyển lớp 10 không chuyên năm học 2025-2026
21:34' - 04/07/2025
Tối 4/7, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội công bố kết quả thi vào lớp 10 của từng thí sinh và điểm chuẩn vào lớp 10 không chuyên của từng trường THPT công lập năm học 2025 - 2026 trên địa bàn thành phố.
-
Kinh tế tổng hợp
Hà Nội công bố điểm chuẩn xét tuyển lớp 10 chuyên năm học 2025-2026
21:34' - 04/07/2025
Tối 4/7, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội công bố điểm chuẩn trúng tuyển vào lớp 10 trung học phổ thông chuyên năm học 2025 - 2026.
-
Kinh tế tổng hợp
Đổi tên trường Đại học Kiểm sát Hà Nội và Công nghiệp Dệt may Hà Nội
20:50' - 04/07/2025
Ngày 4/7/2025, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã ký các Quyết định về việc đổi tên 2 trường đại học là Trường Đại học Kiểm sát Hà Nội và Trường Đại học Công nghiệp Dệt may Hà Nội.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMN 5/7. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay ngày 5/7/2025. XSMN thứ Bảy ngày 5/7
19:30' - 04/07/2025
Bnews. XSMN 5/7. KQXSMN 5/7/2025. Kết quả xổ số hôm nay ngày 5/7. XSMN thứ Bảy. Xổ số miền Nam hôm nay 5/7/2025. Trực tiếp KQXSMN ngày 5/7. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy ngày 5/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMT 5/7. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay ngày 5/7/2025. XSMT thứ Bảy ngày 5/7
19:30' - 04/07/2025
Bnews. XSMT 5/7. Kết quả xổ số hôm nay ngày 5/7. XSMT thứ Bảy. Trực tiếp KQXSMT ngày 5/7. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 5/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMB 5/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay ngày 5/7/2025. XSMB thứ Bảy ngày 5/7
19:30' - 04/07/2025
Bnews. XSMB 5/7. Kết quả xổ số hôm nay ngày 5/7. XSMB thứ Bảy. Trực tiếp KQXSMB ngày 5/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 5/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
Đóng 2 cửa xả đáy hồ thủy điện Tuyên Quang vào 20 giờ ngày 4/7 và 9 giờ ngày 5/7
19:24' - 04/07/2025
Ngày 4/7, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Công điện số 4066 /CĐ-BNNMT gửi Giám đốc Công ty Thủy điện Tuyên Quang về việc đóng cửa xả đáy hồ thủy điện Tuyên Quang.
-
Kinh tế tổng hợp
XSBP 5/7. Kết quả xổ số Bình Phước hôm nay ngày 5/7/2025. SXBP ngày 5/7
19:00' - 04/07/2025
Bnews. XSBP 5/7. Kết quả xổ số hôm nay ngày 5/7. XSBP Thứ Bảy. Trực tiếp KQXSBP ngày 5/7. Kết quả xổ số Bình Phước hôm nay ngày 5/7/2025.