Bốc xếp xi măng tại Công ty cổ phần xi măng La Hiên VVMI. Ảnh: Hoàng Thảo Nguyên/TTXVN

Mặc dù hiện nay, các nhà máy sản xuất xi măng trên địa bàn Thái Nguyên đều đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động  môi trường nhưng, hoạt động sản xuất xi măng là một trong những loại hình sản xuất có tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm cao và trong quá trình sản xuất không tránh khỏi gây ô nhiễm.

Vì vậy, để vừa phát triển sản xuất cũng như đảm bảo môi trường, các nhà máy luôn ý thức và tăng cường giám sát cũng như đưa nhiều kỹ thuật cao trong sản xuất không để ô nhiễm môi trường.

Hiện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên thường xuyên chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương kiểm tra công tác bảo vệ môi trường, lấy mẫu đột xuất khí thải tại các nhà máy, đôn đốc hướng dẫn khắc phục tồn tại hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử phạt các hành vi vi phạm. Đặc biệt, Sở tích cực đôn đốc các nhà máy phải lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động theo quy định.
Qua đó, ý thức chấp hành quy định pháp luật môi trường của các nhà máy xi măng đã từng bước được nâng cao, duy trì đều đặn việc vận hành công trình biện pháp xử lý khói bụi, thường xuyên kiểm tra bảo dưỡng sửa chữa hệ thống sản xuất, mức độ ô nhiễm được giảm thiểu.
Đến nay, chỉ còn Nhà máy xi măng Quang Sơn là chưa lắp đặt hệ thống quan trắc tự động mặc dù đã được Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên, Tổng cục Môi trường đôn đốc, hướng dẫn. Qua theo dõi kết quả quan trắc tự động khí thải của các nhà máy sản xuất xi măng truyền về Sở cho thấy, cơ bản các thông số quan trắc đều đạt quy chuẩn cho phép, có một số thời điểm vẫn còn chỉ tiêu vượt chuẩn nhưng không liên tục, chỉ có tính thời điểm trong thời gian ngắn, nguyên nhân chủ yếu do sự cố sụt điện áp nên hệ thống xử lý bụi hoạt động không ổn định...
Ông Lê Bá Chức, Phó giám đốc Công ty cổ phần xi măng La Hiên VVMI chia sẻ, là doanh nghiệp xi măng có 25 năm hoạt động tại Thái Nguyên, xi măng La Hiên có lợi thế thế về thị trường, thương hiệu nhưng cũng gặp không ít khó khăn do thiết bị công nghệ không được đầu tư đồng bộ, hiện đại như các doanh nghiệp sản xuất xi măng khác mới đi vào hoạt động trên địa bàn, dễ phát sinh các yếu tố gây ô nhiễm môi trường.
Do vậy, hàng năm nguồn kinh phí đầu tư cho việc đảm bảo môi trường, sửa chữa, nâng cấp các thiết bị lọc bụi, thay túi vải lọc bụi lên tới hàng tỷ đồng. Riêng trong năm 2019 vừa qua, Công ty đã triển khai đầu tư xây dựng hệ thống quan trắc bụi, khí thải tự động có tổng mức đầu tư hơn 13 tỷ đồng, hiện tại dự án đã hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng.
Ngoài ra, để đảm bảo môi trường lao động, trong nhiều năm qua, Công ty cổ phần xi măng La Hiên VVMI đã triển khai chương trình phủ kín cây xanh trong khu vực sản xuất, duy trì hệ thống phun tưới nước dập bụi tại các tuyến đường nội bộ, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện thu gom, phân loại và xử lý rác thải, chất thải rắn phát sinh trong quá trình sản xuất. Công ty phát động phong trào tổng vệ sinh vào thứ sáu tuần cuối cùng của tháng, góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người lao động...
Hiện tại các chỉ số về môi trường của Công ty đã được đảm bảo nhưng doanh nghiệp vẫn chú trọng khắc phục một số tồn tại trong việc bảo vệ môi trường như: quản lý, thu gom, phân loại, chuyển giao chất thải nguy hại đã được thực hiện nhưng chưa được chặt chẽ, một số lọc bụi hỏng, các hệ thống đường ống gió thủng, rách hỏng chưa được sửa chữa kịp thời, các bãi chứa nguyên vật liệu chưa hợp lý dễ phát sinh bụi...

Sản xuất xi măng tại Công ty cổ phần xi măng Quán Triều VVMI. Ảnh: Hoàng Thảo Nguyên/TTXVN

Còn tại Công ty cổ phần xi măng Quán Triều VVMI hiện doanh nghiệp đã lắp đặt hệ thống dập bụi dọc các tuyến đường nội bộ, lắp đặt hệ thống chống ồn tại các khu vực có phát sinh tiếng ồn, kiểm tra, đo dạc các yếu tố môi trường trong lao động, đánh giá các yếu tố nguy hiểm độc hại. Qua kết quả kiểm tra năm 2019, trong môi trường lao động có một số mẫu không đạt tiêu chuẩn vệ sinh lao động, 11/118 mẫu không đạt (chiếm 9%).

Trước thực tế này, Công ty đã giải quyết bằng việc lắp thêm quạt thông gió, tăng công suất của quạt thông gió tại các vị trí có mẫu không đạt về nồng độ bụi, triển khai lắp đặt các thiết bị tiêu âm tại các vị trí có tiếng ồn vượt quá tiêu chuẩn cho phép...
Hiện tại Công ty đã lắp đặt 35 thiết bị lọc bụi và 3 bể xử lý nước thải, hàng năm kinh phí sửa chữa, bảo dưỡng các thiết bị bảo đảm môi trường từ 8-9 tỷ đồng, bụi thu về qua hệ thống lọc bụi tiếp tục được xử lý để trở thành sản phẩm xi măng. Công ty cũng vừa hoàn thành hệ thống quan trắc bụi, khí tự động kết nối với Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên với tổng kinh phí đầu tư hơn 5 tỷ đồng.
Đối với 2 nhà máy sản xuất xi măng địa phương, trước đây sử dụng công nghệ lò đứng để sản xuất xi măng hiện đã chuyển hướng trong sản xuất, giúp cho việc bảo vệ môi trường tại khu vực lân cận nhà máy sản xuất đạt được nhiều kết quả khả quan.
Chẳng hạn, tại Nhà máy xi măng Lưu Xá, sau khi ngừng hoạt động lò đứng sản xuất xi măng, để tiếp tục tồn tại và phát triển, từ năm 2007, nhà máy đã tích cực áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn trong công nghiệp và trở thành một trong những đơn vị đầu tiên và tiêu biểu của tỉnh Thái Nguyên về áp dụng sản xuất sạch hơn và đã chuyển sang sản xuất gạch không nung.
Tại Công ty cổ phần xi măng Cao Ngạn, doanh nghiệp cũng sử dụng công nghệ sản xuất xi măng lò đứng như Nhà máy xi măng Lưu Xá. Ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc Công ty thông tin thêm, nhận thấy nguy cơ gây ô nhiễm môi trường của công nghệ xi măng lò đứng, từ nhiều năm nay, Công ty đã dừng hẳn lò đứng sản xuất xi măng, chỉ duy trì trạm nghiền clinker để sản xuất xi măng phục vụ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của tỉnh và sản xuất các sản phẩm gia tăng của xi măng là gạch lát đô thị, tỷ trọng sản xuất xi măng trong cơ cấu ngành nghề của doanh nghiệp chỉ còn khoảng 30%.
Việc dừng lò đứng sản xuất xi măng đã đem lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ môi trường, từ một cơ sở sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm cao hiện doanh nghiệp đã trở thành mô hình "nhà máy không ống khói", có điều kiện để đầu tư sang các mảng kinh doanh thương mại, dịch vụ, xăng dầu... giúp cho doanh nghiệp vẫn đảm bảo mức tăng trưởng về doanh thu cũng như giá trị sản xuất công nghiệp trên 10% mỗi năm...
Ông Nguyễn Thế Giang, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên cho biết, trong thời gian tới, để tiếp tục đảm bảo môi trường trong hoạt động sản xuất xi măng, Sở yêu cầu các nhà máy phải tiếp tục tăng cường duy trì vận hành đầy đủ các hệ thống xử lý khói bụi, thường xuyên kiểm tra và kịp thời khắc phục ngay các nguy cơ để xảy ra sự cố ô nhiễm môi trường; tiếp tục lắp đặt và duy trì hoạt động của hệ thống quan trắc tự động liên tục.
Mặt khác, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cũng sẽ tăng cường việc kiểm tra giám sát, kịp thời hướng dẫn đôn đốc các đơn vị khắc phục ngay các vấn đề tồn tại, đảm bảo không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh./.

Xem thêm:

>>Tạo thế mạnh trong sản xuất xi măng - Bài 1: Tái cơ cấu sản xuất