Tháo gỡ nút thắt thúc đẩy thương mại tại Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh

Hội nghị nhằm lắng nghe ý kiến, kiến nghị của doanh nghiệp, đồng thời đưa ra giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thương mại biên giới và phát triển Khu kinh tế cửa khẩu theo hướng hiện đại, bền vững. Với phương châm “đồng hành cùng doanh nghiệp”, tỉnh Gia Lai đang triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu tại Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh. Việc tháo gỡ khó khăn về thủ tục, hạ tầng và chính sách được xác định là chìa khóa để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, gia tăng kim ngạch thương mại biên giới và thu hút đầu tư.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn khẳng định: Thương mại biên giới không chỉ là hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, mà còn góp phần phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân, giữ vững quốc phòng - an ninh. Tỉnh cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp với phương châm ‘5 cùng’: Cùng lắng nghe - Cùng bàn bạc - Cùng thực hiện - Cùng chia sẻ kết quả - Cùng tháo gỡ khó khăn”.

Theo Chủ tịch Phạm Anh Tuấn, thời gian tới, Gia Lai sẽ tập trung hoàn thiện hạ tầng thương mại biên giới, ưu tiên bãi kiểm hóa, kho ngoại quan, kho lạnh và hệ thống kiểm tra chuyên ngành. Tỉnh cũng sẽ triển khai mô hình “cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh - một lần dừng” nhằm tiết kiệm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp.

Song song đó, đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu, không chỉ dừng lại ở nông sản mà mở rộng sang chế biến thực phẩm, vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng chất lượng cao, qua đó nâng cao giá trị gia tăng. Đặc biệt, việc phát triển thương mại biên giới phải gắn với nâng cao đời sống người dân, tạo việc làm, xoá đói giảm nghèo ở khu vực biên giới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Tự Công Hoàng cho rằng, tỉnh coi Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh là động lực hội nhập, cửa ngõ quan trọng kết nối với Campuchia và ASEAN. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn còn đối mặt với nhiều rào cản, khó khăn về vốn, mặt bằng, công nghệ, thị trường và nhân lực chất lượng cao. Một số cơ chế, chính sách còn chồng chéo; thủ tục hành chính chưa đồng bộ; công tác điều hành ở một số nơi còn cứng nhắc, chưa thực sự phục vụ doanh nghiệp. Tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngành, đơn vị chủ động tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thông thoáng và bền vững.

Trong 9 tháng năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đạt hơn 155 triệu USD, trong đó xuất khẩu 63 triệu USD và nhập khẩu 92 triệu USD. Kim ngạch xuất khẩu tăng hơn 76% so với cùng kỳ. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là phân bón, sắt thép, vật tư nông nghiệp, bò giống, hàng bách hóa; nhập khẩu chủ yếu là hạt điều, cao su, sắn, chuối, xoài, gỗ làm than củi…

Hoạt động qua lại tại cửa khẩu cũng ghi nhận mức tăng trưởng khá với hơn 15.800 lượt phương tiện và gần 100.000 lượt hành khách xuất nhập cảnh, tăng 10 - 30% so với cùng kỳ. Thu ngân sách đạt 8,6 tỷ đồng; thu phí hạ tầng hơn 2 tỷ đồng. Đến nay, Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đã thu hút 37 dự án đầu tư, tổng vốn đăng ký gần 644 tỷ đồng, vốn thực hiện đạt 319 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nhiều bất cập còn tồn tại như hạ tầng kho bãi, logistics chưa đáp ứng cao điểm mùa vụ; dịch vụ hỗ trợ còn thiếu; thủ tục hành chính chưa đồng bộ; thời gian mở cửa giữa hai bên chưa thống nhất; chi phí không chính thức phía Campuchia còn cao; số doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu chưa nhiều. Tại Hội nghị, đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại - Xuất nhập khẩu Trang Đức phản ánh, việc hàng hoá trái cây quá cảnh bị mở container kiểm tra nhiều lần đã ảnh hưởng chất lượng sản phẩm. Doanh nghiệp mong muốn đồng bộ thời gian mở cửa khẩu từ 7 - 20h hằng ngày và nới hạn ngạch xe liên vận để đáp ứng nhu cầu vận tải.

Đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Gia Trọng Tín chia sẻ, Doanh nghiệp hoạt động chủ yếu xuất khẩu hàng tiêu dùng, thực phẩm, lương thực qua biên giới đất liền Campuchia. Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp nhận thấy trước đây việc hoàn thuế gặp nhiều khó khăn khiến hàng Việt Nam khó cạnh tranh với hàng Thái Lan tại thị trường Campuchia. Điều này dẫn đến việc duy trì và mở rộng rất khó khăn khi hoạt động trên trên cửa khẩu Lệ Thanh. Đây là điều doanh nghiệp rất trăn trở, và không tự tin trong quá trình mở rộng thị trường sang nước bạn. Chúng tôi mong tỉnh tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi về chính sách thuế, giúp doanh nghiệp yên tâm mở rộng thị trường.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Phát Trần Gia Lai đề xuất cho phép phương tiện tay lái nghịch vào tập kết hàng tại khu vực cửa khẩu để thuận tiện bốc dỡ. Một số doanh nghiệp khác cũng mong muốn giảm chi phí vận tải, minh bạch các khoản phí, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong thông quan hàng hoá.

Thông tin từ Sở Công Thương tỉnh Gia Lai, kim ngạch xuất khẩu sang Campuchia trong 8 tháng đầu năm 2025 đã tăng gần gấp ba lần so với cùng kỳ, cho thấy dư địa thị trường còn lớn. Tuy nhiên, hàng hóa Gia Lai còn đơn điệu, chủ yếu nông sản thô, thiếu thương hiệu mạnh; trong khi người tiêu dùng Campuchia vẫn ưa chuộng hàng Thái Lan và Trung Quốc. Vì vậy, cần tăng cường xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu hàng Việt Nam tại Campuchia, đồng thời khuyến khích đầu tư chế biến sâu.

Theo quy hoạch đến năm 2045, Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh có diện tích hơn 41.500 ha, hướng tới trở thành trung tâm thương mại biên giới, logistics và công nghiệp chế biến của khu vực Tam giác phát triển Việt Nam - Lào – Campuchia

Kết luận hội nghị, Chủ tịch Phạm Anh Tuấn khẳng định, lợi ích và thành công của doanh nghiệp cũng chính là lợi ích, thành công của tỉnh. Gia Lai sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp yên tâm sản xuất, kinh doanh, thực hiện các dự án thành công, đồng thời coi việc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm của chính quyền. Bên cạnh đó, tỉnh cũng khuyến khích các doanh nghiệp tích cực đề xuất, kiến nghị sáng kiến mới để cùng tỉnh tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; cùng địa phương hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo đột phá cho sự phát triển chung của tỉnh.