Người tiêu dùng quan tâm đến thị trường ô tô. Ảnh: VIMS
Trong tổng doanh số bán hàng trên, có 14.621 xe du lịch, tăng 14%; 11.889 xe thương mại, tăng 13% và 1.372 xe chuyên dụng, giảm 6% so với tháng trước.
Xét về xuất xứ xe, sản lượng của xe lắp ráp trong nước trong tháng qua đạt 20.047 xe, tăng 13% so với tháng trước trong khi xe nhập khẩu nguyên chiếc là 7.835 xe, tăng 11%.
Tính chung doanh số bán hàng toàn thị trường ô tô năm 2017 đạt 272.750 xe, giảm 10% so với năm ngoái; trong đó phân khúc xe du lịch giảm 15%, phân khúc xe thương mại giảm 2% và xe chuyên dụng giảm 12% so với năm 2016.
Cũng tính đến hết tháng 12/2017, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước đạt 194.960 xe, giảm 19% trong khi xe nhập khẩu đạt 77.790 xe, tăng 9% so với trước.
Với kết quả trên, doanh số bán hàng toàn thị trường ô tô năm 2017 không bằng con số 304.427 được tiêu thụ trong năm 2016. Kết quả bán hàng của năm 2016 tăng trưởng 24% so với năm 2015, đồng thời đã xác lập kỷ lục doanh số mới trong 20 năm qua, VAMA đưa ra dự báo tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô Việt Nam năm 2017 sẽ tăng trưởng ít nhất 10% so với năm 2016.
Như vậy, khép lại năm 2017, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô Việt Nam không bằng năm 2016 và cũng không đạt được mức tăng trưởng như dự báo VAMA trước đó.
Diễn biến thị trường ô tô năm qua cho thấy, trước thông tin thuế suất thuế nhập khẩu xe ô tô nguyên chiếc từ thị trường ASEAN giảm từ mức 30% năm 2017 giảm về 0% từ đầu năm 2018 theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), nửa cuối năm 2017 người tiêu dùng có tâm lý chờ đến đầu năm 2018 mới quyết định mua xe với giá rẻ giảm theo thuế.
Điều này thể hiện qua báo cáo bán hàng của các doanh nghiệp và của VAMA công bố hàng tháng với doanh số bán hàng liên tiếp giảm, tháng sau giảm hơn tháng trước.
Để kích cầu thị trường, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp ô tô trong nước cũng như các hãng xe phân phối tại Việt Nam liên tiếp thực hiện các chương trình khuyến mãi, ưu đãi, giảm giá bán xe đến hàng trăm triệu đồng.
Ở những tháng cuối năm 2017 các đợt giảm giá càng diễn ra mạnh hơn, tăng cấp độ lên thành "bão giảm giá" và bao trùm toàn thị trường ô tô Việt Nam, thậm chí có những doanh nghiệp giảm giá bán xe trước cả lộ trình giảm thuế về 0%.
Thế nhưng người tiêu dùng trong nước dường như vẫn thờ ơ với những cơn “bão” giảm giá ở các tháng và các hãng xe trong năm qua với tâm lý chờ giá xe giảm nữa, giảm "chạm đáy” mới quyết định mua xe.
Cùng với đó còn có tâm lý chờ mua xe nhập khẩu nguyên chiếc giá rẻ giảm theo thuế nhập khẩu từ khu vực ASEAN từ đầu năm 2018 khiến thị trường xe ô tô không thể bứt phá suốt nhiều tháng.
Trong tâm lý chờ đợi và “nuôi giấc mơ” mua xe ô tô nhập khẩu nguyên chiếc giá rẻ đó, giữa tháng 10/2017 Chính phủ ban hành Nghị định 116/2017 NĐ-CP siết chặt điều kiện sản xuất, kinh doanh xe ô tô và có hiệu lực luôn trong ngày.
Theo Nghị định này, ngoài yêu cầu các thủ tục giấy tờ khắt khe, mỗi lô xe nhập về phải lấy mẫu xe đại diện cho từng kiểu loại để thử nghiệm về khí thải và chất lượng an toàn kỹ thuật. Thời gian thử nghiệm này kéo dài khoảng 2 tháng với chi phí không dưới 100 triệu đồng mỗi xe cũng đã khiến giá xe tăng hơn.
Ngoài ra, các mẫu xe sẽ khó nhập về Việt Nam vì Nghị định 116 yêu cầu đơn vị nhập khẩu phải có giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại xe cơ giới do nước ngoài cung cấp trong khi hầu hết các nước chỉ chứng nhận cho xe nội địa…
Tiếp theo đó, ngày 16/11/2017, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định 125/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2018, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 122/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.
Trong đó, Nghị định đề cập đến thuế nhập khẩu xe ô tô đã qua sử dụng từ 9 chỗ ngồi trở xuống có dung tích xi lanh không quá 1.0L áp dụng mức thuế tuyệt đối 10.000 USD/xe. Với xe có dung tích trên 1.0L đến dưới 2.5L, mức tính thuế hỗn hợp được tính cả giá tính thuế của ô tô đã qua sử dụng nhân mức áp thuế từ 150 - 200% và cộng thêm 10.000 USD/xe.
Như vậy, từ ngày 1/1/2018, mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp áp dụng với ô tô cũ nhập khẩu sẽ tăng thêm hàng nghìn USD khiến doanh nghiệp bỏ cuộc, xe cũ hết đường về Việt Nam.
Với hai nghị định trên được ban hành, “cánh cửa” cho xe ô tô mới lẫn qua sử dụng nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam gần như đã khép lại.
Cụ thể là dù xe từ ASEAN nhập về hưởng thuế suất nhập khẩu 0% nhưng phải đạt tỷ lệ nội địa hóa nội khối từ 40% trở lên mới được hưởng thuế suất này. Những mẫu xe ở khu vực ASEAN đạt được tỷ lệ này lại đang được sản xuất lắp ráp ở trong nước, trong khi các mẫu xe khác lại không nhiều và khi nhập về lại gặp điều kiện kinh doanh như trên nên doanh nghiệp không “dại” gì đưa xe về.
Cụ thể, tại triển lãm ô tô Việt Nam 2017, doanh nghiệp giới thiệu các mẫu xe giá rẻ nhập khẩu nguyên chiếc là Honda Jazz, Toyota Wigo và Suzuki Celerio, đồng thời hứa hẹn sẽ phân phối tại thị trường Việt Nam từ đầu năm 2018, nhưng đến nay vẫn “án binh bất động”…
Theo giới chuyên doanh, thị trường xe ô tô năm 2018 chỉ có thể giảm giá ở những mẫu xe lắp ráp trong nước được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện ưu đãi 0% và giảm theo thuế tiêu thụ đặc biệt của dòng xe có dung tích động cơ từ 2.0 trở xuống giảm 5%.
Thaco, Hyundai Thành Công hay Toyota Việt Nam đã và đang tiên phong thực hiện giảm giá bán xe một số mẫu xe lắp ráp trong nước theo mức thuế này. Tuy nhiên, mức giảm không nhiều như những đợt “bão giảm giá” của năm 2017 vừa qua./.
>>>Mercedes-Benz đứng đầu thế giới về doanh số xe hạng sang trong năm 2017