Thiếu thị trường ổn định, giá cả tôm hùm bấp bênh

Từ tháng 3 đến cuối tháng 8/2019, giá tôm hùm thương phẩm hạ xuống rất thấp. Giá tôm hùm xanh khi xuất bán còn khoảng 500.000 - 550.000 đồng/kg (cùng thời gian năm 2018 giá khoảng 900.000 đến 1 triệu đồng/kg), còn tôm hùm bông giá chỉ từ 1 - 1,2 triệu đồng/kg (cùng thời gian năm 2018 khoảng 1,4 đến 1,6 triệu đồng/kg).

Ông Trịnh Oai Doanh, người nuôi tôm hùm ở thị xã Sông Cầu cho biết, giá tôm hùm năm ngoái ở mức bình quân 900.000 đến 1,2 triệu đồng, cao điểm lên tới 1,8 triệu đồng/kg. Năm nay tôm rớt giá mạnh, nhưng vì đã đến kỳ thu hoạch nên người nuôi vẫn phải xuất bán.

Bên cạnh việc giá tôm xuống thấp, các thương lái còn “kén” tôm hơn. Họ chỉ mua những con tôm có trọng lượng phù hợp với nhu cầu của đơn hàng. Tôm lớn hơn hoặc nhỏ hơn đều bị loại bỏ. Trong khi đó những năm trước thương lái thường phân loại tôm để trả giá mua hoặc có khi mua xô (mua sỉ).

Trong số 10 lồng tôm hùm xanh của gia đình ông Đoàn Văn Tân thì có 1/3 số tôm bị thương lái không mua vì kích cỡ tôm quá lớn. Thả số tôm này lại lồng thì tôm bị sốc và dễ dẫn đến tôm chết. Chính vì vậy ông Tân buộc phải bán với giá rẻ hơn từ 20.000 đến 30.000 đồng/kg.

Cùng cảnh ngộ, ông Đoàn Văn Tân, người nuôi tôm hùm ở thị xã Sông Cầu than thở: “Mình nuôi mãi mới được con tôm lớn thì thương lái lại bỏ lại. Nếu nuôi thêm thì sợ tôm chết vì đã đưa lên bờ rồi. Sắp tới mưa lụt nữa nên đành bán hết tôm cho an toàn. Giờ tính toán chi phí cho kỹ lại chỉ mong hòa vốn là tốt rồi.”

Từ giữa tháng 9/2019 đến nay, giá tôm hùm xanh thương phẩm đã tăng trở lại với giá 695.000 đồng/kg. Tuy nhiên vẫn không bằng giá của những năm trước. Sự tăng giá này được các thương lái lý giải là do thị trường Trung Quốc tiêu thụ tôm mạnh vào dịp Tết Trung thu.

Nguyên nhân khiến cho giá tôm hùm thiếu sự ổn định là do phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Hiện tại tôm hùm thương phẩm của tỉnh Phú Yên chủ yếu xuất bằng đường tiểu ngạch sang thị trường này. Trong khi đó, tôm hùm ở nhiều nước khác cũng nhắm vào thị trường Trung Quốc, cung vượt cầu khiến tôm rớt giá.

Ông Nguyễn Thái Anh Hải, Phó Trưởng phòng kinh tế thị xã Sông Cầu cho biết, 9 tháng năm 2019, tình hình xuất bán tôm hùm của người nuôi ở thị xã Sông Cầu gặp khó khăn. Hầu hết tôm thương phẩm được thương lái thu mua để xuất tiểu ngạch qua thị trường Trung Quốc. Trong giai đoạn này phía Trung Quốc lại có những kiểm soát về mặt kỹ thuật và tiêu chuẩn của tôm rất kỹ nên tôm hùm ở Sông Cầu bị tồn đọng lại với lượng lớn, giá bán giảm.

Trong kế hoạch phát triển tôm hùm của đã đặt ra vấn đề phải nỗ lực để xuất khẩu tôm hùm theo đường chính ngạch. Muốn xuất khẩu được tôm hùm cần phải tổ chức lại sản xuất từ quy hoạch vùng nuôi, con giống, khâu nuôi…

Việc giá bán tôm hùm có sự tăng, giảm thất thường là thách thức lớn cho phát triển bền vững. Tuy chưa phải “giải cứu” như các loại nông sản hay sản phẩm chăn nuôi khác nhưng tôm hùm cũng thường rơi vào tình cảnh được mùa - rớt giá và ngược lại./.

>> Nguyên nhân tôm hùm chết liên tục ở Phú Yên