Thời tiết thất thường, hoa "cười" người "khóc"

Hoa ly là loại hoa được người Hà Nội rất ưa chuộng vì hương thơm, vẻ đẹp kiêu kỳ và "chơi" được lâu. Nhưng đây cũng là giống hoa duy nhất người dân không thể tự sản xuất được củ giống mà phải nhập từ nước ngoài về.

Hoa ly vàng ở làng hoa Tây Tựu (Hà Nội). Ảnh: BNEWS

Với điều kiện thời tiết thuận lợi, hoa nở đúng dịp Tết, bán được giá sẽ giúp người nông dân thu lãi rất cao; thậm chí, có năm người trồng hoa ly thu lãi cả tỷ đồng. Chính vì vậy, đa phần người dân ở Tây Tựu đã dồn lực vào trồng hoa ly, đặc biệt là trong chờ ở vụ hoa Tết.
Tuy hiệu quả kinh tế cao nhưng trông hoa ly cũng tiềm ẩn rủi ro vì sinh trưởng và phát triển của cây chịu ảnh hưởng rất lớn từ thời tiết, người trồng khó kiểm soát thời điểm hoa nở. Năm nay, nền nhiệt cao, nắng nóng kéo dài khiến hoa ly Tây Tựu đua nhau khoe sắc trong khi 2 tuần nữa Tết Nguyên đán 2017 mới về. Hoa nở không đúng thời điểm, người nông dân phải bán với giá rất thấp. Tết chưa đến nhưng một số hộ trồng hoa đã lỗ cả trăm triệu đồng.
Bà Thảo chủ của 4 sào đất chuyên trồng ly đỏ ở làng Đăm - Tây Tựu Từ Liêm chia sẻ, từ tháng 9 năm trước đã đầu tư hàng trăm triệu đồng mua giống nhập từ Hà Lan với giá khoảng 15.000 đồng/cụ để phục vụ cho dịp Tết.

Không ngờ, năm nay Hà Nội gần như không có mùa đông, thời tiết thất thường không lường hết, hoa nở sớm hơn dự kiến 2 tuần. Với giá thị trường hiện nay, gia đình bà đã lỗ hơn 200 triệu đồng bởi tiền bán hoa không đủ bù chi phí và vốn đầu tư ban đầu.

Rất nhiều hộ gia đình trồng hoa ly tại Tây Tựu lại chịu năm thua lỗ thứ 2 liên tiếp. Ảnh: BNEWS

Cũng rơi vào cảnh hoa "cười" sớm, vợ chồng anh Xuân ở làng Đăm, xã Tây Tựu trồng hơn 10.000 gốc hoa trên diện tích 2 ha gồm cả ly đỏ và cam. Nhà anh Xuân phải cắt hoa, xếp thành từng bó, mang đi bán, hy vọng vớt vát chút vốn đầu tư.

Những cành hoa còn chưa hé nụ được chọn đưa về kho lạnh mong giữ được đến Tết. Anh Xuân dự tính không trồng hoa ly nữa bởi cả 2 năm đều lỗ vốn vì thời tiết, giờ chỉ mong bán hòa vốn là đã mừng, chứ không nói đến thu lời.
Tiền bán hoa không đủ để bù tiền giống, chưa kể tiền phân bón, thuốc trừ sâu, giàn chống, lưới che, thuê đất và công chăm bón. Nhiều người dân Tây Tựu chấp nhận cắt bán những luống hoa ly nở sớm chỉ mong lấy lại được số vốn bỏ ra. Tuy nhiên, việc cắt bán hoa lúc này cũng chỉ là mong gỡ gạc lại đồng nào hay đồng ấy.
Những ngày cận Tết Nguyên đán 2017, giá mỗi cành hoa ly 3 tai vào khoảng 30.000 – 40.000 đồng. Tuy nhiên, hiện tại, giá hoa ly đang phổ biến ở mức 10.000/cành; cành xấu chỉ bán được 5.000 đồng. Có những thương lái đến Tây Tựu trả giá quá rẻ nên các hộ trồng rủ nhau không bán mà tự cắt hoa và chở đến các chợ đầu mối để bán lẻ.
Nhiều hộ trồng bắt đầu thu hoạch sớm khi nụ vẫn còn xanh để đưa về kho lạnh. Song, theo các chủ vườn, cả phường chỉ có một số kho trữ, chi phí đầu tư cũng lên đến hàng trăm triệu; trong khi diện tích kho quá nhỏ, không đủ chứa hết hàng triệu bông của cả vùng trồng. Do đó, các hộ chỉ ưu tiên cho giống ly mới đắt tiền để cắt sớm.
Đối với những gốc hoa còn lại, để hãm hoa nở, nhiều hộ dân đã dùng lưới bọc vào nụ hoa. Cách làm này cũng chỉ cầm chừng thêm được khoảng 3 ngày - 4 ngày. Nhiều hộ dân đang sử dụng cách hãm hoa theo kinh nghiệm truyền thống như hạn chế tưới nước, đóng kín lưới tránh ánh sáng mặt trời.
Về lâu dài, Hà Nội cần có chính sách hỗ trợ nông dân vùng trồng hoa tập trung xây dựng kho lạnh lớn để bảo quản sau thu hoạch; đồng thời, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, chăm sóc để hoa tươi đẹp, bông to, nở đúng dịp Tết. Thời điểm này, Hà Nội đã có mưa, nền nhiệt giảm, những vườn còn hoa ly tươi, nở đẹp đúng vào dịp Tết thì giá bán sẽ cao hơn, hy vọng giúp người nông dân gỡ vốn./.