Thủ tướng: Phát triển nhà ở xã hội bất kỳ nơi nào người dân có nhu cầu

Ngày 11/10, kết luận Phiên họp thứ Hai của Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản (Ban Chỉ đạo) với chủ đề Phát triển đột phá về phát triển nhà ở xã hội, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo thúc đẩy các dự án nhà ở xã hội, mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách, mở rộng hình thức thuê, thuê mua nhà ở xã hội; khẩn trương trình ban hành Nghị định về Quỹ nhà ở quốc gia, đề xuất mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản.

Phiên họp đánh giá, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về quản lý, phát triển thị trường bất động sản, nhất là nhà ở xã hội, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội và phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Thủ tướng đã trực tiếp chủ trì 4 Hội nghị toàn quốc liên quan đến nhà ở xã hội, ban hành 3 Nghị quyết, 3 Công điện, 124 văn bản chỉ đạo điều hành liên quan đến lĩnh vực nhà ở và thị trường bất động sản.

Thực hiện Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, lũy kế đến nay, cả nước có 696 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với quy mô 637.048 căn. Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, chấp thuận chủ trương đầu tư đến năm 2025 đạt 60% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại Đề án.

Dự kiến từ nay đến cuối năm cả nước sẽ hoàn thành thêm 35.125 căn, nâng tổng là số nhà ở xã hội hoàn thành trong năm 2025 là 84.712/100.275 căn, đạt 84% chỉ tiêu Thủ tướng giao năm 2025. Có 22/34 địa phương đạt và vượt chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội được giao năm 2025. Ngoài ra, các bộ Quốc phòng, Công an đã khởi công dự án nhà ở lực lượng vũ trang, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho cán bộ, chiến sĩ.

Các đại biểu đánh giá, mặc dù có nhiều tiến bộ trong phát triển nhà ở xã hội, song nguồn cung nhà ở xã hội còn thiếu; chưa có ngân sách ưu đãi ổn định, lâu dài cho cả chủ đầu tư và người dân tiếp cận mua nhà ở xã hội. Giá bán nhà ở xã hội hiện tại chưa phù hợp với đại đa số người dân; quỹ đất các địa phương dành cho phát triển nhà ở xã hội nhìn chung chất lượng chưa đảm bảo. Nhiều dự án nhà ở xã hội triển khai chậm, một số chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được lựa chọn không đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm…

Các đại biểu tập trung thảo luận giải pháp tăng cường nguồn cung nhà ở thương mại, nhất là nhà ở xã hội với giá phù hợp; giải phát tiết giảm chi phí đầu tư, chi phí đầu vào để giảm giá thành nhà ở; chính sách phù hợp để ngăn chặn hành vi "găm hàng, thổi giá", đầu cơ, trục lợi; chính sách tín dụng hướng vào phát triển nhà ở xã hội; tính khả thi của việc giao dự án xây dựng nhà ở xã hội cho các doanh nghiệp; việc xây dựng sàn giao dịch bất động sản.

Đặc biệt, các doanh nghiệp bất động sản cho rằng, về cơ chế, chính sách đã tương đối đầy đủ, thông thoáng, song việc thực thi còn có khoảng cách. Đại biểu đề nghị các địa phương dành quỹ đất, giảm chi phí giải phóng mặt bằng, giảm chi phí đầu vào, giảm quy trình và thời gian thực hiện thủ tục đầu tư; tăng tiếp cận vốn vay… để phát triển nhà ở xã hội. Các chuyên gia, nhà khoa học đề xuất đánh giá căn cơ về nhu cầu thực nhà ở xã hội; thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất; thúc đẩy xây dựng, phát triển Quỹ nhà ở quốc gia…

Phát biểu thảo luận và kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chính sách phát triển nhà ở xã hội là chính sách rất nhân văn của Đảng, Nhà nước, góp phần đảm bảo quy luật thị trường, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển đất nước nhanh, bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Việc phát triển thị trường bất động sản và thực hiện chính sách nhà ở xã hội có quan hệ mật thiết, thúc đẩy lẫn nhau, vừa phải phát triển nhà ở thương mại phù hợp, đúng quy luật, đúng quy định, đồng thời cũng có chính sách đột phá để phát triển nhà ở xã hội.

Ghi nhận việc tất cả các địa phương đều phản ánh có nhu cầu về nhà ở xã hội, Thủ tướng nhắc lại, phát triển nhà ở xã hội, không chỉ là phát triển nhà cao tầng ở đô thị, mà bất kỳ nơi nào có người dân thuộc các đối tượng được mua, thuê mua nhà ở xã hội có nhu cầu đều phải phát triển nhà ở xã hội. Nhà ở xã hội không chỉ cao tầng mà cả thấp tầng và các loại hình phù hợp với từng điều kiện, địa hình, địa phương, khu vực, nhất là trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành chính quyền 2 cấp, nhiều cán bộ, công chức, người lao động di chuyển nơi làm việc.

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện thể chế, tập trung vào tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát triển thị trường bất động sản nói chung và nhà ở xã hội nói riêng.

Các tỉnh, thành phố phải quy hoạch, giao đất phát triển nhà ở xã hội đảm bảo ổn định, lâu dài, không phá vỡ quy hoạch, đảm bảo hạ tầng thiết yếu; huy động, đa dạng hóa nguồn lực gồm hỗ trợ của Nhà nước, nguồn vốn tín dụng, phát hành trái phiếu, nguồn lực tư nhân, khai thác tối đa dư địa của các chính sách tài khoá, tiền tệ cho phát triển nhà ở xã hội; tăng nguồn cung nhà ở với nhiều phân khúc gồm cao cấp, trung bình, thu nhập thấp, bảo đảm phát triển hài hòa, không quá chênh lệch về hạ tầng thiết yếu.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính để giảm chi phí đầu vào; phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới. Các địa phương phải chủ động, tích cực đưa ra chính sách phù hợp với chính sách của Trung ương, phù hợp với điều kiện địa phương. Các doanh nghiệp tiết giảm chi phí, giảm chi tiêu không cần thiết để giá thành nhà ở xã hội phù hợp hơn, chấp nhận được, tăng tiếp cận cho người có nhu cầu về nhà ở, trên tinh thần “lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ”.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục hoàn thiện về công nghệ, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, quy định liên quan quản lý, giám sát hoạt động môi giới, vận hành sàn giao dịch bất động sản, thành lập trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý theo hướng công khai, minh bạch, phù hợp, hiệu quả, đúng thẩm quyền, kế thừa, phát huy những việc đã làm tốt và tiếp tục bổ sung để hiệu quả hơn.

Thủ tướng khẳng định, đến nay các cơ chế, chính sách đã tương đối tốt, các địa phương phải tiếp tục chủ động, thực hiện hiệu quả hơn về phát triển thị trường bất động sản, nhất là nhà ở xã hội. Thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp tục có thông tư quy định chi tiết sau khi Chính phủ đã có Nghị định 261 để hướng dẫn cụ thể hơn, như về thời hạn thực hiện các thủ tục với dự án nhà ở xã hội.

Thủ tướng cho biết, tới đây Chính phủ sẽ ban hành văn bản phù hợp, xây dựng tiêu chí, nguyên tắc để các địa phương giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp thực hiện xây dựng nhà ở xã hội trên tinh thần là không giới hạn tỉnh nào và doanh nghiệp nào. Do đó, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp chủ động, xung phong nhận nhiệm vụ, phát huy trách nhiệm trước nhân dân, nhất là những người có thu nhập thấp, đối tượng yếu thế, cần sự giúp đỡ của cộng đồng, của doanh nghiệp.

Thủ tướng giao Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, cơ quan khẩn trương trình ban hành Nghị định quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia, đề xuất mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập. Thủ tướng cho rằng cần nghiên cứu chính sách toàn diện, bao trùm, mở rộng đối tượng và linh hoạt hơn, trong đó có đối tượng cán bộ bị tác động bởi sắp xếp bộ máy, có chính sách ưu tiên thuê và thuê mua thuận lợi, linh hoạt.

Các địa phương phải có cơ chế giám sát; chủ động tháo gỡ vướng mắc về đất đai, thủ tục thuộc thẩm quyền; nghiên cứu chính sách thuê và thuê mua nhà ở đảm bảo linh hoạt, thuận lợi, công bằng, phù hợp. Thủ tướng yêu cầu cần mở rộng, linh hoạt hơn về đối tượng thụ hưởng chính sách về nhà ở xã hội, trong đó nghiên cứu có chính sách ưu đãi, trợ giá, nhất là cho người ở vùng sâu, vùng xa.

Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đôn đốc thúc đẩy giải ngân Chương trình tín dụng 145.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, theo hướng thuận lợi hơn, dễ tiếp cận hơn nhưng quản lý được, đồng thời kiểm soát tín dụng vào bất động sản mang tính đầu cơ, gây ra bong bóng bất động sản. Các ngân hàng tiếp tục tiết giảm chi phí, ứng dụng công nghệ để giảm lãi suất cho vay cho cả nhà đầu tư và người mua nhà.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh truyền thông chính sách để người dân hiểu, làm theo; giới thiệu, khuyến khích, nhân rộng điển hình tiên tiến, mô hình hay, cách làm tốt, hiệu quả, sáng tạo; phê phán các hành vi sai trái, trục lợi ảnh hưởng đến phát triển lành mạnh, bền vững của thị trường bất động sản và chính sách nhân văn về nhà ở.