Tổng thống Mỹ nêu điều kiện bảo vệ đồng minh NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Washington, D.C., Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Ngày 6/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khẳng định sẵn sàng bảo vệ các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), với điều kiện các nước thành viên liên minh quân sự này đáp ứng mục tiêu chi cho quốc phòng.

Phát biểu với báo giới tại Phòng Bầu dục, ông Trump khẳng định: "Nếu họ không trả tiền, tôi sẽ không bảo vệ họ". Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết đây là quan điểm trong nhiều năm của ông và đã chia sẻ điều này với các đồng minh NATO trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Tổng thống Mỹ nhận định các thành viên NATO chi tiêu nhiều hơn, nhưng "ngay cả bây giờ vẫn chưa đủ". Bên cạnh đó, ông Trump cũng bày tỏ hoài nghi liệu Pháp hay một vài nước khác có bảo vệ Mỹ trong thời điểm khủng hoảng hay không.

Phản ứng về tuyên bố của ông Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhắc lại nước này cũng như những nước châu Âu khác đã sát cánh cùng quân đội Mỹ tại Afghanistan sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001, đồng thời khẳng định họ là những đồng minh trung thành.

Liên quan đến vấn đề chi tiêu quốc phòng của NATO, cùng ngày 6/3, Tổng thống Litva Gitanas Nauseda tin rằng cần phải đặt mức chi tiêu quân sự cho các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) ở mức 3% GDP. Lãnh đạo quốc gia Baltic này cũng kêu gọi NATO tập trung cho sườn phía Đông. Tổng thống Litva đang tham dự Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của EU tại Brussels.

Tương tự, theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda đã kêu gọi các nước thành viên NATO cần ngay lập tức tăng chi tiêu quốc phòng lên ít nhất 3% GDP và cho biết đã gửi văn bản đề nghị đưa vấn đề này ra thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh NATO sắp tới ở La Hay (Hà Lan). Nhà lãnh đạo Ba Lan cũng khẳng định tình hình hiện nay không cho phép NATO chờ đến năm 2030 để đạt các mục tiêu chi cho quốc phòng.

Trước đó, Tổng thư ký NATO Mark Rutte hối thúc các quốc gia thành viên NATO thực hiện mục tiêu chi tiêu 2% GDP cho quốc phòng "trước mùa Hè" năm nay.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani tuyên bố nước này sẽ không tăng chi tiêu quốc phòng bằng cách sử dụng quỹ “gắn kết” của EU, được thiết kế để cân bằng mức sống trên khắp châu Âu như đề xuất của Ủy ban châu Âu (EC) theo kế hoạch tái vũ trang trị giá 800 tỷ euro.

Theo phóng viên TTXVN tại Rome, phát biểu với báo giới, ông Tajani nói: "Chúng tôi ủng hộ khuôn khổ do Chủ tịch EC Ursula von der Leyen vạch ra để đảm bảo an ninh cho châu Âu. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không sử dụng quỹ gắn kết, vì chúng phải được dùng vào việc khác. Chúng tôi luôn ủng hộ quốc phòng châu Âu. Chúng tôi chắc chắn phải đạt được mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng. Chúng ta phải hành động để đảm bảo an ninh của mình”.

Theo Cơ quan Quốc phòng châu Âu, năm 2024, các nước thành viên EU đã chi 326 tỷ euro (352 tỷ USD) cho quốc phòng - khoảng 1,9% GDP. Italy hiện chi 1,57% GDP cho quốc phòng và Thủ tướng Giorgia Meloni đã đưa ra kế hoạch đạt được mục tiêu 2% của NATO vào năm 2027. Hiện 24 trong số 32 thành viên NATO chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng.