TP. Hồ Chí Minh hỗ trợ phát triển 3.600 xe buýt điện, năng lượng xanh

Với lộ trình hướng tới mạng lưới xe buýt đạt hơn 3.600 phương tiện xe buýt điện, năng lượng xanh vào năm 2030, UBND TP. Hồ Chí Minh vừa trình Ban Thường vụ Đảng ủy UBND Thành phố chủ trương ban hành Nghị quyết của HĐND Thành phố về lộ trình và chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn.

Theo đó, giai đoạn tới, thành phố sẽ xã hội hóa đầu tư trạm sạc điện tại 19 bến xe buýt khu vực trung tâm và 15 bến xe ở khu vực Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Các doanh nghiệp nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập cũng dự kiến đầu tư thêm 10 trạm sạc trong giai đoạn 2025 - 2027. Khi hoàn thành, toàn hệ thống sẽ có 393 trụ sạc siêu nhanh, đủ khả năng phục vụ 5.502 xe sạc mỗi ngày.

Đề xuất này được thực hiện trên cơ sở TP. Hồ Chí Minh có cơ chế đặc thù tại Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội và qua thực tiễn triển khai công tác chuyển đổi xanh của các thành phố lớn trên thế giới, tốc độ chuyển đổi sang xe buýt điện của đoàn phương tiện hiện hữu (bao gồm trạm sạc) trong thời gian qua, sự sẵn sàng của các doanh nghiệp.

UBND Thành phố đề xuất đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi xanh trong hoạt động vận tải công cộng bằng xe buýt so với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 876/QĐ-TTg. Theo đó, mục tiêu đến năm 2030, 100% phương tiện xe buýt chuyển sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Giai đoạn 2025-2030, Thành phố thực hiện chuyển đổi và đầu tư 3.011 xe điện, năng lượng xanh, gồm thay thế 1.537 xe hiện hữu và đầu tư 1.474 xe mới.

Để thực hiện lộ trình chuyển đổi, UBND TP. Hồ Chí Minh đề xuất nhiều chính sách hỗ trợ. Về phương tiện với ức vốn vay được ngân sách hỗ trợ lãi suất tối đa 85% phần vốn đầu tư phương tiện và không quá 300 tỷ đồng/dự án. Chủ đầu tư trả lãi vay 3%/năm, ngân sách Thành phố hỗ trợ phần chênh lệch.

Đối với đầu tư trạm sạc, mức vốn vay được ngân sách hỗ trợ lãi suất tối đa 70% đối với phần vốn đầu tư xây dựng công trình và tối đa 85% đối với phần vốn đầu tư công nghệ và thiết bị (không quá 200 tỷ đồng/dự án). Ngân sách Thành phố hỗ trợ 50% mức lãi suất. Thời gian hỗ trợ lãi suất tối đa không quá 7 năm.

“Đây có thể xem là chính sách vượt trội của TP. Hồ Chí Minh, phù hợp với cơ sở pháp lý và thực tiễn, đủ hấp dẫn để khuyến khích nhà đầu tư tích cực tham gia cung ứng dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố trong thời gian tới”, UBND Thành phố nêu rõ.

Sau hợp nhất, hệ thống xe buýt TP. Hồ Chí Minh có 176 tuyến xe buýt (108 tuyến có trợ giá), đoàn phương tiện có 2.386 xe buýt; trong đó 627 xe buýt sử dụng điện (chiếm 26,3%), 451 xe sử dụng khí CNG (chiếm 17,9%). Dự kiến đến năm 2030, số tuyến xe buýt tăng lên 297 tuyến, lượng phương tiện tăng lên đến 3.617 xe (1.474 xe trên các tuyến dự kiến mở mới).

Theo UBND TP. Hồ Chí Minh, lượng phát thải của hệ thống xe buýt hiện hữu trên địa bàn trong năm 2024 là 553.229 tấn CO2. Nếu đến năm 2030 không thực hiện chuyển đổi xanh, lượng phát thải hàng năm khoảng hơn 838.000 tấn CO2. Để giảm lượng khí thải trong lĩnh vực giao thông, cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện chuyển đổi phương tiện sang sử dụng điện, năng lượng xanh đối với hệ thống xe buýt trong thời gian tới.

Thông qua công tác đấu thầu, đến nay thành phố đã có 47 tuyến xe buýt đưa vào hoạt động bằng phương tiện điện, với 627 xe buýt điện. Thành phố hiện có 5 trạm sạc cho xe buýt điện, với 56 trụ sạc do các đơn vị vận hành tự đầu tư. Mỗi trụ hoạt động bình quân 12 giờ/ngày, với đoàn phương tiện xe buýt điện hiện hữu là 627 xe thì 5 trạm sạc này đủ đáp ứng nhu cầu.