Trung tâm dữ liệu - nền tảng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, hạ tầng số gồm hạ tầng viễn thông băng rộng, hạ tầng điện toán đám mây, hạ tầng công nghệ số và các nền tảng số. Hạ tầng số là hạ tầng chiến lược, luôn phải đi trước, đầu tư trước, có tầm nhìn xa, có khả năng mở rộng.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, hạ tầng số Việt Nam phải đảm bảo băng thông siêu rộng, phổ cập, bền vững, thông minh, mở, xanh và an toàn. Hình thành các trung tâm dữ liệu mới đạt tiêu chuẩn xanh theo tiêu chuẩn quốc tế là một trong những mục tiêu của Chiến lược hạ tầng số đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Trung tâm dữ liệu là một địa điểm vật lý được thiết kế để lưu trữ các ứng dụng và dữ liệu quan trọng của tổ chức, với các thành phần như máy chủ, các hệ thống lưu trữ, bộ định tuyến, bộ chuyển mạch, mạng, hệ thống làm mát, hệ thống an ninh, bộ điều khiển phân phối ứng dụng. Trung tâm dữ liệu được coi là "trái tim" của Internet và là "xương sống" của nền kinh tế số, đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ, xử lý và quản lý lượng dữ liệu khổng lồ, giúp quá trình chuyển đổi số diễn ra thuận lợi và thành công.

Việc xây dựng riêng một Trung tâm dữ liệu là lựa chọn an toàn so với các phương pháp lưu trữ truyền thống do có các ưu điểm nổi bật về lưu trữ và quản lý an toàn, tăng cường hiệu quả hoạt động, đảm bảo dịch vụ liên tục, khả năng mở rộng linh hoạt, tiết kiệm chi phí và là nền tảng quan trọng trong chuyển đổi số.

Việt Nam hiện có 33 trung tâm dữ liệu thuộc các doanh nghiệp viễn thông trong nước VNPT, Viettel IDC, FPT Telecom, CMC Telecom và bắt đầu có sự tham gia của các doanh nghiệp nước ngoài như Gaw Capital, Worldwide DC Solution (Singapore)…Theo báo cáo gần đây của Bộ Khoa học và Công nghệ, có bốn doanh nghiệp dự kiến đầu tư trung tâm dữ liệu quy mô lớn với tổng công suất 220 MW. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đánh giá hạ tầng trung tâm dữ liệu của Việt Nam có nhiều bước tiến, tuy nhiên tổng công suất mới đạt 182 MW, cách xa mục tiêu 870 MW vào năm 2030. Hiện chỉ có một trung tâm dữ liệu quy mô siêu lớn công suất 30 MW được Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đưa vào hoạt động tháng 4/2024 tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội).

Dự báo những năm tới tại Việt Nam sẽ bùng nổ về trung tâm dữ liệu với quy mô đạt 1,27 tỷ USD vào năm 2030, tốc độ tăng trưởng kép bình quân 10,8%. Một trong lợi thế của Việt Nam là chi phí xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu tại Việt Nam thấp hơn nhiều so với các quốc gia trong khu vực, do đó giá thuê dịch vụ cũng thấp hơn. Đây là cơ hội lớn cho Việt Nam trong bối cảnh làn sóng chuyển dịch dữ liệu và hạ tầng công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ từ các nền kinh tế phát triển sang Đông Nam Á.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam liên tục được đưa vào hoạt động. Mới đây Viettel khởi công trung tâm dữ liệu quy mô siêu lớn tại Khu công nghiệp Tân Phú Trung, Thành phố Hồ Chí Minh. Dự án được triển khai trên diện tích gần 4 hecta, tổng công suất điện theo thiết kế 140 MW, cho phép lắp đặt khoảng 10.000 tủ rack, dự kiến hoạt động giai đoạn đầu từ quý 1/2026 và hoàn thành toàn bộ trước năm 2030. Khi hoàn thành, đây là trung tâm dữ liệu đầu tiên của Việt Nam đạt công suất trên 100 MW, còn gọi là quy mô siêu lớn, tương đương các trung tâm dữ liệu lớn trên thế giới.

Trung tâm dữ liệu Tân Phú Trung được thiết kế và vận hành theo tiêu chuẩn quốc tế Uptime Tier III; có mật độ công suất trung bình 10kW/rack, cao gấp 2,5 lần mức trung bình tại Việt Nam. Công suất rack cao nhất lên tới 60 kW, đáp ứng nhu cầu tính toán hiệu năng cao của các mô hình và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) quy mô lớn. Để đạt được mật độ công suất cao này, Trung tâm dữ liệu Tân Phú Trung áp dụng các công nghệ làm mát tiên tiến, hệ thống quản lý thông minh dựa trên trí tuệ nhân tạo.

Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Thiếu tướng Tào Đức Thắng cho biết: “Trung tâm dữ liệu không đơn thuần là những công trình kỹ thuật lưu trữ tài nguyên mà là nền móng của chủ quyền số, là hạ tầng số - nền tảng cho nền kinh tế số, xã hội số, chính phủ số. Toàn bộ giải pháp bảo mật, giám sát và điều phối an ninh số đều do Viettel tự phát triển, đảm bảo chủ quyền tuyệt đối về công nghệ - không phụ thuộc vào bên thứ ba”.

Quy mô, công nghệ và tính bền vững của dự án phù hợp với các định hướng tại Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Quyết định số 36/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông.