Tự chủ tài chính các cơ sở đào tạo nghề: Cần thống nhất từ chính sách
Nguyên nhân phần lớn được chỉ ra là do chính bản thân các trường e ngại tự chủ bởi khi không được cấp ngân sách thì nguy cơ “vỡ trận” do thu không đủ bù chi là rất lớn.
Lo không trả nổi lương cho giáo viên Là cơ sở đào tạo nghề đã tự chủ một phần chi thường xuyên từ năm 2007, tức là một năm sau khi Nghị định 43 của Chính phủ có hiệu lực nhưng đến nay trường Trung cấp nghề Kỹ thuật công nghiệp Hùng Vương vẫn gặp nhiều khó khăn, nhất là việc thu để bù vào các chi phí hoạt động.“Mỗi tháng trường phải chi gần một tỷ đồng tiền lương cho giáo viên, nhân viên, ngoài ra còn có các chi phí khác nhưng nguồn thu gần như chỉ trông chờ vào học phí nên việc cân đo đong đếm thu-chi rất đau đầu”, bà Phạm Quang Trang Thủy - Hiệu trưởng trường chia sẻ.
Cùng chung nỗi lo, bà Hà Thanh Tuyền - Phó Hiệu trưởng Trường trung cấp Kỹ thuật nghiệp vụ Nam Sài Gòn cho hay, trường chưa tự chủ tài chính nhưng tình hình đã rất khó khăn. Năm học 2017-2018, tuyển sinh chỉ đạt 70% chỉ tiêu được giao do đó hiện nay ngân sách vẫn phải cấp hơn 60%, số tiền còn lại trông chờ vào nguồn thu học phí và các dịch vụ gắn với đào tạo khác.Dự kiến đến năm 2021, trường mới chỉ đảm bảo tự chủ chi thường xuyên, còn lại toàn bộ chi đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị vẫn phải dựa vào sự hỗ trợ từ ngân sách.
Tiến sỹ Trương Nguyễn Ánh Nga - Hiệu trưởng trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cũng lo ngại tự chủ tài chính khi hiện nay cơ sở vật chất của trường còn rất thiếu thốn và nhỏ hẹp. Cơ sở vật chất thiếu thốn cũng là lý do khiến trường không dám tuyển sinh số lượng nhiều dù đang có một số ngành “hot” như đào tạo ca sĩ, diễn viên…Bên cạnh đó, do đặc thù của các ngành đào tạo nghệ thuật có những môn buộc phải một thầy một trò hoặc một lớp chỉ có tối đa không quá 4 sinh viên nên nếu phải tự chủ thì vô cùng nan giải.
Nhận định việc e ngại tự chủ tài chính là tâm lý chung của đại đa số các cơ sở đào tạo nghề, Tiến sỹ Huỳnh Thanh Điền - thành viên nhóm tư vấn Đề án công nghiệp hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, do số lượng trường dạy nghề hiện nay quá nhiều dẫn đến sự cạnh tranh trong tuyển sinh.Cùng với đó, các trường đại học cũng không ngừng tăng lên bởi chính sách nới lỏng cấp phép đã thu hút số lượng lớn học sinh học đại học khiến lượng người đi học trung cấp, cao đẳng nghề giảm đi đáng kể. Không tuyển sinh được, thu không đủ bù chi trong khi ngân sách đang dần giảm bớt, nhiều trường cao đẳng, trung cấp nghề buộc phải “bán mình”, sáp nhập vào các trường đại học vì không thể đứng vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Tự chủ tài chính – cần cơ chế mở Mặc dù nguyên nhân chính là tâm lý e ngại thay đổi của các cơ sở đào tạo nghề nhưng Tiến sỹ Huỳnh Thanh Điền cũng không phủ nhận chính sách của Nhà nước vẫn chưa thực sự hợp lý. Trong đó cốt lõi là sự nhầm lẫn trong chức năng quản lý Nhà nước với chức năng quản lý sở hữu công đối với các cơ sở đào tạo nghề.Tiến sỹ Huỳnh Thanh Điền chỉ rõ, lâu nay, các cơ quan chủ quản của các trường nghề tham gia quá nhiều vào các hoạt động đào tạo, tổ chức bộ máy, bổ nhiệm cán bộ, thiết kế chương trình… trong khi đây là công việc thuộc về nội bộ trường mà cơ quan chủ quản không đủ khả năng, chuyên môn, thời gian để quản lý. Điều này vừa khiến các quyết định bị chậm trễ, bất hợp lý, không phù hợp với thực tế vừa khiến cho các trường có tâm lý ỷ lại, triệt tiêu động lực sáng tạo và trách nhiệm của các trường.
Đồng tình với quan điểm này, bà Phạm Quang Trang Thủy - Hiệu trưởng trường Trung cấp nghề Kỹ thuật công nghiệp Hùng Vương cho hay, tuy đã tự chủ về tài chính nhưng có nhiều việc nhà trường không được tự quyết định. Bà Thủy lấy ví dụ điển hình là không được tự chủ về nhân sự. Do trường Trung cấp nghề Kỹ thuật công nghiệp Hùng Vương trực thuộc UBND Quận 5 nên nhân sự vẫn do UBND quận quyết định.Thế nên bao năm qua tình trạng người không làm được việc vẫn “chiếm cứ”, còn người làm được việc thì không thể tuyển dụng, vì thế chất lượng đào tạo không được nâng cao, khả năng thu hút học sinh càng trở nên khó khăn.
Do vậy, cần đặt ra lộ trình cụ thể hướng đến trao quyền tự chủ hoàn toàn cho các trường đào tạo nghề. “Tự chủ ở đây là tự chủ toàn bộ hoạt động đầu tư, huy động vốn, tính toán mức học phí, thu thường xuyên, quyết định bộ máy, tuyển dụng, bổ nhiệm, xây dựng chương trình, phương pháp đào tạo, liên kết đào tạo… theo quy định của pháp luật mà không cần xin phê duyệt ngân sách nhằm tăng tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm đối với người đứng đầu trường.Cơ quan chủ quản chỉ quản lý dưới vai trò kiểm tra, giám sát việc thực hiện mà thôi”, Tiến sỹ Huỳnh Thanh Điền kiến nghị.
Dẫn chứng về việc trao quyền tự chủ toàn bộ hiện nay tại Thành phố Hồ Chí Minh, Tiến sĩ Bùi Văn Hưng - Phó Hiệu trưởng trường Cao đẳng Kỹ nghệ II cho biết: Năm 2016 trường được quyết định tự chủ tài chính toàn bộ. Khi tự chủ tài chính, điều đầu tiên Ban giám hiệu thực hiện là sắp xếp lại bộ máy nhân sự, bổ nhiệm đúng người đúng việc, miễn nhiệm người yếu kém… nên đã tinh giản được 50 nhân sự.Sau đó, trường quyết định đầu tư mở các mã ngành đào tạo thế mạnh để thu hút học sinh. Cùng với lượng học sinh vượt chỉ tiêu, thu nhập của giáo viên nhờ đó cũng tăng 20% so với trước khi tự chủ. Ngoài ra, trường cũng được tự quyết trong việc liên kết với doanh nghiệp trong đào tạo, đào tạo theo đơn đặt hàng. Đến nay, khoảng 80% học sinh của trường được các doanh nghiệp nhận ngay sau khi tốt nghiệp.
Tuy hiện nay hành lang pháp lý về tự chủ các cơ sở đào tạo nghề nghiệp còn chưa đầy đủ nhưng ông Nguyễn Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, việc tiến tới tự chủ tài chính là xu thế tất yếu.Quá trình thực hiện tự chủ sẽ cơ cấu lại các cơ sở đào tạo nghề theo hướng sáp nhập các cơ sở đào tạo kém hiệu quả một cách hợp lý hoặc cho phá sản để củng cố hoạt động đào tạo nghề theo chiều sâu. Để tránh không bị sáp nhập, theo ông Lâm trước mắt, các trường cần tự xác định lộ trình phù hợp với đặc điểm, thế mạnh của mình cũng như tập trung đào tạo các ngành thuộc diện ưu tiên của thành phố như du lịch, công nghệ thông tin, cơ khí chế tạo, nhà hàng, khách sạn, điều dưỡng…/.
Tin liên quan
-
Kinh tế tổng hợp
Gỡ vướng trong tự chủ tài chính các cơ sở giáo dục nghề nghiệp
15:37' - 10/11/2017
Hiện nay đa số các cơ sở giáo dục nghề nghiệp vẫn ngại tự chủ tài chính do lo sợ không thu hút được học sinh, không có nguồn thu để chi thường xuyên. Do đó cần có lộ trình phù hợp với từng trường.
-
Kinh tế Việt Nam
Áp dụng tự chủ tài chính với Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử từ 1/12/2017
08:01' - 19/10/2017
Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định việc áp dụng cơ chế tài chính đối với Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông).
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội đẩy mạnh cơ chế tự chủ tài chính
19:45' - 17/08/2017
Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị y tế, giáo dục, văn hóa, lao động thương binh và xã hội.
-
Kinh tế Việt Nam
Cần bỏ cơ chế xin- cho khi bảo tàng tự chủ tài chính
07:55' - 28/07/2017
Để các bảo tàng tự chủ hơn nữa trong mọi hoạt động rất cần thành phố có chính sách tạo điều kiện cho các bảo tàng phát triển các dịch vụ hỗ trợ cũng như tổ chức, quản lý bảo tàng.
-
Kinh tế tổng hợp
Các trường đại học tự chủ tài chính tăng mạnh học phí năm học 2017-2018
18:07' - 23/07/2017
Phải tự hạch toán, tính đúng tính đủ để lấy thu bù chi nên học phí của các trường tự chủ tài chính khá cao và sẽ tăng lên theo lộ trình hàng năm.
Tin cùng chuyên mục
-
Tài chính & Ngân hàng
ABBANK khuyến cáo 2 cách định danh sinh trắc học cho doanh nghiệp
10:02'
ABBANK cho biết định danh sinh trắc học là bước bắt buộc không chỉ nhằm tuân thủ pháp luật, mà còn giúp tăng cường an toàn trong mọi giao dịch.
-
Tài chính & Ngân hàng
Nhà đầu tư toàn cầu “quay xe” với đồng yen giữa loạt bất ổn kinh tế
06:00' - 04/07/2025
Chính sách tiền tệ hiện là rào cản lớn nhất đối với đồng yen, sau khi BoJ ra tín hiệu không vội tăng lãi suất thêm trong năm nay, sau lần tăng hồi tháng 1/2025.
-
Tài chính & Ngân hàng
Tín dụng tăng tốc, tiếp sức cho phục hồi kinh tế
17:40' - 03/07/2025
Điểm đáng chú ý là tín dụng không còn “chờ” đến quý cuối cùng mới tăng tốc như thông lệ mà đã bứt phá ngay từ quý đầu năm.
-
Tài chính & Ngân hàng
Mỹ: Các ngân hàng lớn đồng loạt "thưởng đậm" cho cổ đông
08:10' - 03/07/2025
Nhiều ngân hàng lớn của Mỹ đã công bố kế hoạch tăng cổ tức trong quý III, sau khi vượt qua cuộc kiểm tra sức khỏe thường niên của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vào tuần trước.
-
Tài chính & Ngân hàng
Chủ tịch Fed để ngỏ khả năng hạ lãi suất
11:59' - 02/07/2025
Tại một diễn đàn ngân hàng trung ương ở Sintra (Bồ Đào Nha), khi được hỏi liệu Fed có cắt giảm lãi suất ở thời điểm hiện tại hay không, ông Powell nhấn mạnh: “Tôi nghĩ điều đó là đúng”.
-
Tài chính & Ngân hàng
Vị thế thống trị của đồng USD chưa bị lung lay
11:26' - 02/07/2025
Các thống đốc ngân hàng trung ương hàng đầu thế giới đã cùng chung nhận định rằng vị thế thống trị của đồng USD như đồng tiền dự trữ toàn cầu sẽ chưa đối mặt với bất kỳ thách thức lớn nào.
-
Tài chính & Ngân hàng
Các nước Trung Đông tìm kiếm nguồn vốn vay tại châu Á-Thái Bình Dương
08:00' - 02/07/2025
Chỉ trong vài tuần gần đây, các tổ chức, doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn từ Trung Đông đã thực hiện các khoản vay trị giá hơn 2 tỷ USD nhằm tiếp cận thanh khoản từ những ngân hàng châu Á.
-
Tài chính & Ngân hàng
Từ hôm nay, chính thức "khai tử" thẻ từ, bắt buộc xác thực sinh trắc học với doanh nghiệp
14:32' - 01/07/2025
Từ hôm nay 1/7, các ngân hàng sẽ chấm dứt sử dụng thẻ từ, bắt buộc xác thực sinh trắc học với người đại diện tổ chức và triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho các giải pháp công nghệ tài chính.
-
Tài chính & Ngân hàng
Các cơ quan quản lý Mỹ đề xuất nới lỏng quy định vốn ngân hàng
08:14' - 01/07/2025
Hiện tại, những ngân hàng lớn và quan trọng nhất nước Mỹ như JPMorgan Chase, Bank of America, Goldman Sachs Group và Morgan Stanley phải giữ tỷ lệ eSLR ở mức 5%.