Tục gói bánh chưng ngày Tết: Rất cần trao truyền cho thế hệ sau
Việc thờ cúng bánh chưng vào dịp Tết Nguyên đán phản ánh được nhiều bình diện cuộc sống.
Chiếc bánh chưng không chỉ nhắc nhở mỗi người về một món ăn mang đậm biểu trưng văn hoá của dân tộc, mà còn khiến cho mỗi người dân đất Việt tự hào hơn, trân quý hơn một sản vật linh thiêng của ngày Tết sum họp, như hồn của Tết Việt trường tồn mãi với thời gian. * Nguồn gốc tục gói bánh chưngTheo truyền thuyết "Bánh chưng, bánh dày", tục gói bánh chưng bắt nguồn từ đời vua Hùng Vương thứ 6. Nhân dịp giỗ tổ, vua Hùng đã triệu tập các con đến và truyền rằng: người con nào tìm được lễ vật hợp ý sẽ được vua cha nhường ngôi. Hầu hết các hoàng tử lên rừng, xuống biển tìm sản vật quý hiếm.
Riêng hoàng tử Lang Liêu là người con nghèo khó nhất, không có khả năng kiếm những đồ lễ quý hiếm, chàng đã dùng những nông sản hết sức thân thuộc như gạo nếp, đỗ xanh, thịt lợn và lá dong để tạo ra hai loại bánh: bánh chưng và bánh dày-tượng trưng cho Trời và Đất-làm lễ vật dâng vua cha.
Chiếc bánh chưng của hoàng tử Lang Liêu là tượng trưng cho Đất với sự đầy đủ ấm no, bởi bên trong đủ động vật và thực vật là nếp, đậu xanh và thịt lợn. Chiếc bánh chưng vuông vức thơm ngon được dâng lên vua Hùng vào ngày đầu xuân rất ý nghĩa đã làm nhà vua hài lòng và cảm động. Nhà vua quyết định truyền ngôi cho hoàng tử Lang Liêu.
Kể từ đó tục gói bánh chưng, bánh dày được lưu truyền trong nhân gian và là những lễ vật không thể thiếu khi dâng cúng tổ tiên mỗi dịp Tết đến, thể hiện tấm lòng uống nước nhớ nguồn của hậu thế.
* Rất cần trao truyền cho thế hệ sau
Vào những ngày cuối năm, những người con xa quê ai ai cũng mong hoàn thành sớm công việc của mình để được về đoàn tụ với gia đình. Bởi ai cũng muốn được cùng với gia đình quây quần gói bánh chưng dâng cúng tổ tiên, ông bà.
Ngày xưa, trước Tết khoảng 2,3 ngày, nhà nhà thường chuẩn bị nguyên liệu gói bánh chưng để đến ngày 30 Tết cả nhà quây quần trước sân, cùng lau lá, đãi đỗ, vo gạo, ướp thị để gói bánh. Nhưng có lẽ vui nhất là công đoạn nấu bánh và chờ bánh chín, ngoài trời sương lạnh, buốt giá không át được không khí ấm nồng quanh bếp lửa hồng.
Với nhiều thế hệ, chiếc bánh chưng là niềm hân hoan của ngày Tết sum họp, đoàn tụ. Những chiếc bánh đẹp, dày dặn, vuông thành sắc cạnh được dành riêng để bày bàn thờ cúng ông bà tổ tiên, bánh nhỏ gói riêng cho trẻ con như món quà đầu năm...
Ngày nay, việc gói và dâng cũng vẫn còn đó, nhưng dường như không còn nguyên vẹn. Ở thành phố, cũng chỉ có số ít gia đình còn giữ lại phong tục gói bánh chưng, còn đa số gia đình muốn có bánh chưng dâng cúng sẽ đặt những người chuyên làm bánh chưng hoặc ra chợ mua.
Công cụ để nấu chín chiếc bánh chưng ngày nay cũng có nhiều đổi thay, có nơi, có chỗ đã thay thế bằng nồi áp suất hoặc lửa ga... Không khí tết cũng vì thế mà nhạt dần.
Chính vì thế, ở nhiều nơi, mọi người đã vận động, khuyến khích nhau tiếp tục thực hiện phong tục này để tìm lại hương vị ngày Tết. Thông qua các cuộc thi gói bánh chưng, không khí tết phần nào đã trở về với từng góc nhà, ngõ nhỏ.
Bánh chưng gợi nhớ đến Tết hay Tết gợi nhớ đến việc gói bánh chưng? Có lẽ, sự hòa quyện đó đã trở thành một biểu trưng văn hóa của dân tộc Việt - Bánh chưng biểu trưng cho Tết.
Nhịp sống hiện đại ngày nay tuy có bận rộn hơn, sung túc hơn thì truyền thống văn hóa ẩn sâu trong chiếc bánh chưng ngày Tết vẫn rất cần trao truyền lại cho mai sau.
Nên chăng, tục gói bánh chưng ngày Tết, ngoài ý nghĩa ẩm thực truyền thống cần nâng lên thành di sản văn hóa để trân trọng giữ gìn cho các thế hệ mai sau./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội rộn ràng sang Xuân
09:47' - 13/02/2018
Những ngày này, trên khắp nẻo đường Thủ đô Hà Nội ngập tràn sắc màu, khuôn mặt mỗi người đều rạng rỡ niềm vui, hồi hộp chờ đón khoảnh khắc thiêng liêng của đất trời sang Xuân.
-
Đời sống
Chuẩn bị cơm cúng mùng 1 Tết mong năm mới bình an, hạnh phúc
20:14' - 12/02/2018
Việc thờ cúng ngày mùng 1 Tết được các gia đình chuẩn bị rất chu đáo, để cầu mong cho một năm mới khỏe mạnh, bình an và hạnh phúc cho cả gia đình.
-
Đời sống
Điều cần biết về tục cúng giao thừa trong nhà và ngoài trời
15:44' - 12/02/2018
Lễ giao thừa hay còn gọi là lễ Trừ Tịch, được cử hành vào thời khắc kết thúc năm cũ chuyển sang năm mới (hết giờ Hợi ngày 30 sang giờ Tý mở đầu ngày mùng 1 Tết).
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Sóc Trăng hỗ trợ hàng ngàn chai nước, khăn lạnh miễn phí cho người dân về quê
09:56'
Mấy ngày qua, người lao động, học sinh đang học tập, làm việc về quê dịp lễ 30/4 - 1/5, đi qua tỉnh Sóc Trăng được lực lượng Công an, Quân sự hỗ trợ hàng ngàn chai nước uống, khăn lạnh miễn phí.
-
Đời sống
WHO: Các loại vaccine cứu 154 triệu mạng người trong 50 năm
06:00'
Các nỗ lực tiêm chủng trên toàn cầu đã giúp cứu được 154 triệu mạng sống trong 50 năm qua. Đáng chú ý, phần lớn những người được hưởng lợi là trẻ sơ sinh.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 30/4 và ngày tốt tháng 5
05:15'
Xem ngay lịch âm 30/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 30/4 và lịch vạn niên tháng 5, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Cách xử trí khi gặp vấn đề về sức khỏe do nắng nóng
20:32' - 29/04/2024
Để hạn chế ảnh hưởng của nắng nóng đối với sức khoẻ, chuyên gia khuyến cáo người dân hạn chế đi ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng.
-
Đời sống
Nắng nóng kỷ lục khiến nhiều hoạt động 30/4 - 1/5 "chật vật"
17:27' - 29/04/2024
Đợt nắng nóng diễn ra đúng vào dịp lễ 30/4 - 1/5 khiến các hoạt động vui chơi của người dân bị ảnh hưởng không nhỏ.
-
Đời sống
Gần 300 triệu người trên thế giới đối mặt với nạn đói trong năm 2023
07:00' - 29/04/2024
Liên hợp quốc (LHQ) cho biết tình trạng mất an ninh lương thực trở nên trầm trọng hơn vào năm 2023, với khoảng 282 triệu người thiếu ăn do các cuộc xung đột, đặc biệt là ở Gaza và Sudan.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 29/4 và ngày tốt tháng 4
05:15' - 29/04/2024
Xem ngay lịch âm 29/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 29/4 và lịch vạn niên tháng 4, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Nestlé MILO nhà tài trợ chính Cúp Nestlé MILO lần thứ VII
17:42' - 28/04/2024
Với cam kết nâng cao sự bền bỉ cho thế hệ trẻ Việt Nam, Nestlé MILO tiếp tục đồng hành cùng môn Cúp Nestlé MILO lần thứ VII.
-
Đời sống
Đồng hồ vàng của vị khách giàu nhất trên tàu Titanic được bán gần 1,5 triệu USD
13:08' - 28/04/2024
Một chiếc đồng hồ bỏ túi bằng vàng được tìm thấy cùng thi thể của ông John Jacob Astor, hành khách giàu nhất trên con tàu Titanic, đã được bán với giá kỷ lục 1,175 triệu bảng Anh (gần 1,5 triệu USD).