Nhận lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, từ ngày 10 -11/9/2023, Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joe Biden thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước.

Nhân dịp này, Lãnh đạo hai nước đã ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện.

TTXVN đăng toàn văn Tuyên bố chung:

" Ngày 10/9/2023, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joseph R. Biden Jr. đã gặp và hội đàm tại Hà Nội, Việt Nam. Hai Nhà Lãnh đạo hoan nghênh một giai đoạn lịch sử mới của tình hữu nghị và hợp tác song phương với việc nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng và tự cường.

Sau 10 năm kể từ khi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Barack Obama xác lập Quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ, hai nước đã đạt nhiều bước tiến quan trọng trong việc tăng cường hiểu biết lẫn nhau, xây dựng lòng tin và thúc đẩy hợp tác trên mọi lĩnh vực trong khuôn khổ Đối tác Toàn diện. Trong khuôn khổ quan hệ mới này, hai Nhà Lãnh đạo nhấn mạnh các nguyên tắc nền tảng định hướng quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, bao gồm tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực sau đây nhằm bảo đảm lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.

QUAN HỆ CHÍNH TRỊ - NGOẠI GIAO

Hai Nhà Lãnh đạo nhấn mạnh cần tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ chính trị - ngoại giao và sẽ thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc thường xuyên ở tất cả các cấp nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau, xây dựng và củng cố lòng tin chính trị. Hai Nhà Lãnh đạo ủng hộ việc nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại hiện có và dự định thiết lập cơ chế Đối thoại thường niên giữa Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam và Ngoại trưởng Hoa Kỳ. Hai Nhà Lãnh đạo mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ giữa các chính đảng và các cơ quan lập pháp hai nước, trong đó khuyến khích đối thoại, trao đổi và thảo luận về các ưu tiên và kinh nghiệm thực tiễn của mỗi bên. Hai Nhà Lãnh đạo sẽ chỉ đạo cơ quan chính phủ của mỗi nước phối hợp và triển khai hiệu quả các chương trình hợp tác mà hai bên đã nhất trí. Hai nước khẳng định tiếp tục duy trì điều kiện thuận lợi để hoàn thiện việc xây dựng trụ sở các cơ quan ngoại giao và lãnh sự, cũng như bảo đảm số lượng nhân sự phù hợp tại các cơ quan đại diện trên cơ sở tuân thủ các công ước quốc tế mà hai nước là thành viên, các thỏa thuận song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ cũng như luật pháp mỗi nước.

HỢP TÁC KINH TẾ - THƯƠNG MẠI - ĐẦU TƯ

Hai Nhà Lãnh đạo tái khẳng định hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư và tăng trưởng kinh tế bao trùm dựa trên đổi mới sáng tạo đóng vai trò nền tảng cốt lõi và động lực quan trọng của quan hệ song phương. Hai bên nhất trí tạo điều kiện thuận lợi và mở cửa thị trường hơn nữa cho hàng hóa, dịch vụ của mỗi nước, hỗ trợ chính sách thương mại, kinh tế và các biện pháp theo quy định để đạt được mục tiêu trên; cùng nhau giải quyết các vấn đề như rào cản tiếp cận thị trường thông qua Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư. Hoa Kỳ hoan nghênh những bước tiến trong quá trình cải cách kinh tế dựa trên thị trường có ý nghĩa quan trọng của Việt Nam, đồng thời khẳng định sự nhiệt tình và cam kết đối với quá trình phối hợp rộng rãi, mạnh mẽ, mang tính xây dựng và trên tinh thần ủng hộ Việt Nam trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường và tiến tới công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam theo luật Hoa Kỳ. Ngày 8 tháng 9 năm 2023, Hoa Kỳ đã nhận được yêu cầu chính thức của Việt Nam đề nghị Hoa Kỳ xem xét công nhận quy chế kinh tế thị trường. Hoa Kỳ sẽ khẩn trương xem xét yêu cầu này của Việt Nam theo luật định. Hoa Kỳ đánh giá cao những nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong việc tiếp tục hiện đại hóa và tăng cường hơn nữa tính minh bạch của khuôn khổ điều hành chính sách tiền tệ và tỷ giá của Việt Nam, thúc đẩy ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an toàn và lành mạnh của hệ thống ngân hàng.

Hai Nhà Lãnh đạo ủng hộ việc tiếp tục củng cố hệ thống thương mại đa phương không phân biệt đối xử, mở, công bằng, bao trùm, bình đẳng, minh bạch và dựa trên luật lệ, trong đó Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đóng vai trò nòng cốt. Hai bên hoan nghênh những tiến triển đạt được vừa qua và mong muốn có thêm bước tiến đáng kể về Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF) trong thời gian tới, mang lại lợi ích thiết thực cho các nền kinh tế, người lao động, hộ gia đình và doanh nghiệp của hai nước và toàn khu vực.

Hai Nhà Lãnh đạo ghi nhận tầm quan trọng của việc tôn trọng các quyền của người lao động được quốc tế công nhận dựa trên Tuyên bố về Nguyên tắc cơ bản và Quyền tại nơi làm việc của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO). Hai Nhà Lãnh đạo cũng dự định thúc đẩy hợp tác về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, hàng không, trong đó có việc đàm phán sửa đổi Hiệp định Vận tải Hàng không Việt Nam - Hoa Kỳ theo các nguyên tắc Bầu trời Mở.

Hoa Kỳ cam kết tăng cường hỗ trợ Việt Nam về sản xuất, phát triển hạ tầng vật chất và hạ tầng số chất lượng cao, chuyển đổi năng lượng công bằng, nông nghiệp bền vững và thông minh, cũng như hỗ trợ Việt Nam tham gia sâu rộng và bền vững vào các chuỗi cung khu vực và toàn cầu, trong đó có việc chú trọng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam. Vì mục đích đó, Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (DFC) sẽ tiếp tục cung cấp tài chính cho các dự án thuộc khu vực tư nhân tại Việt Nam trong các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, khí hậu và sử dụng năng lượng hiệu quả, y tế và doanh nghiệp nhỏ, bao gồm các doanh nghiệp chú trọng yếu tố khí hậu và do phụ nữ làm chủ.

HỢP TÁC SỐ, KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ, ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Việt Nam và Hoa Kỳ quyết định đẩy mạnh hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực số, coi đây là đột phá mới của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện. Hoa Kỳ khẳng định cam kết tăng cường hỗ trợ Việt Nam đào tạo và phát triển lực lượng lao động công nghệ cao. Ghi nhận tiềm năng to lớn của Việt Nam trở thành quốc gia chủ chốt trong ngành công nghiệp bán dẫn, hai Nhà Lãnh đạo ủng hộ sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam và hai bên sẽ tích cực phối hợp nhằm nâng cao vị trí của Việt Nam trong chuỗi cung bán dẫn toàn cầu. Theo đó, Việt Nam và Hoa Kỳ tuyên bố khởi động các sáng kiến phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn, trong đó Chính phủ Hoa Kỳ sẽ cấp khoản tài trợ gieo mầm ban đầu trị giá 2 triệu USD, cùng với các khoản hỗ trợ từ Chính phủ Việt Nam và khu vực tư nhân trong tương lai.

Việt Nam và Hoa Kỳ nhất trí hợp tác toàn diện nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tinh thần doanh nghiệp.

Hai Nhà Lãnh đạo hoan nghênh việc thúc đẩy hạ tầng số an toàn và tin cậy tại Việt Nam, khẳng định quá trình trên có tiềm năng mang lại những cơ hội mới để nâng cao năng lực cho cộng đồng đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong lĩnh vực số, từ đó thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số ở Việt Nam. Những nỗ lực này sẽ hướng đến việc ủng hộ xây dựng mạng lưới mở và có tính tương tác lẫn nhau và trên cơ sở thông báo với Quốc hội Hoa Kỳ, xem xét thiết lập Mạng Truy cập Vô tuyến Mở (phòng đào tạo O-RAN) tại Việt Nam, mạng 5G an toàn và áp dụng các công nghệ mới nổi nhằm cung cấp cơ hội nâng cao tay nghề trong lĩnh vực số cho cộng đồng đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

Hai Nhà Lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hợp tác giữa các cơ quan học thuật hàng đầu của Việt Nam và Hoa Kỳ, bao gồm thông qua các sáng kiến hợp tác nghiên cứu, các khóa đào tạo, trao đổi chuyên gia và các chương trình trao đổi tập trung vào khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM).

HỢP TÁC GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO

Hoa Kỳ công bố các kế hoạch cụ thể hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển thời gian tới. Đến nay tại Hoa Kỳ đã có gần 30.000 học sinh Việt Nam đang du học và Hoa Kỳ khuyến khích các tổ chức giáo dục đón nhận thêm nhiều du học sinh Việt Nam. Hai Nhà Lãnh đạo chúc mừng việc khởi động Chương trình Hòa bình tại Việt Nam và kỷ niệm 31 năm chương trình Fulbright Việt Nam. Hai bên hoan nghênh hoạt động của Đại học Fulbright Việt Nam (FUV) và việc FUV ngày càng phát huy được vai trò là một trung tâm của khu vực về đào tạo chính sách công. Hai Nhà Lãnh đạo cũng ghi nhận tầm quan trọng cấp thiết của việc đầu tư vào nguồn nhân lực, coi đây là nguồn lực thiết yếu đối với sự thịnh vượng, an ninh, ổn định và phát triển trong tương lai.

Việt Nam và Hoa Kỳ nhận thức rằng việc đảm bảo thịnh vượng lâu dài chỉ có thể đạt được khi người dân hai nước có nhiều cơ hội học tập các kỹ năng mới, trao đổi ý tưởng, tích lũy kinh nghiệm và hiểu biết quốc tế. Theo đó, Việt Nam và Hoa Kỳ khuyến khích mở rộng cánh cửa các trường đại học và các phòng thí nghiệm của hai nước nhằm chia sẻ những kinh nghiệm tốt, các tiến bộ khoa học và cơ hội học tập, trong đó tập trung hỗ trợ ngày càng nhiều sinh viên, giáo viên, học giả và chuyên gia nghiên cứu Việt Nam tham gia các chương trình giáo dục và đào tạo tại Hoa Kỳ. Việt Nam cũng hoan nghênh việc ngày càng nhiều sinh viên, học giả và giáo sư của Hoa Kỳ theo học, nghiên cứu và giảng dạy tại các trường đại học của Việt Nam và khuyến khích các trường đại học Hoa Kỳ thiết lập quan hệ đối tác với các trường đại học của Việt Nam, trong có việc mở phân hiệu tại Việt Nam.

HỢP TÁC VỀ KHÍ HẬU, NĂNG LƯỢNG, MÔI TRƯỜNG VÀ Y TẾ

Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ phối hợp tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và Đồng bằng Sông Hồng, trong các lĩnh vực thích ứng liên ngành với biến đổi khí hậu; giảm ô nhiễm và hỗ trợ tự nguyện về kỹ thuật liên quan đến việc hiện đại hóa hạ tầng truyền tải điện, tích hợp năng lượng tái tạo, phát triển thị trường khí hậu, giải pháp lưu trữ năng lượng và cải thiện khuôn khổ pháp lý cho phép chuyển đổi năng lượng kịp thời và công bằng. Hai Nhà Lãnh đạo ghi nhận tầm quan trọng của hợp tác giữa hai nước và với các chuyên gia ngoài chính phủ nhằm thúc đẩy nền nông nghiệp phát thải thấp và có sức chống chịu trước biến đổi khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học, giảm ô nhiễm cũng như sức chống chịu của các cộng đồng dễ bị tổn thương, bao gồm các nỗ lực chuẩn bị ứng phó thiên tai. Hoa Kỳ ủng hộ nỗ lực tăng cường sản xuất năng lượng sạch của Việt Nam.

Tổng thống Biden hoan nghênh các cam kết về khí hậu của Việt Nam trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP), cũng như mục tiêu giảm phát thải ròng khí nhà kính về “0” vào năm 2050. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hoan nghênh đóng góp của Hoa Kỳ trong việc huy động tài chính công và đóng góp của khu vực tư nhân để giúp Việt Nam triển khai JETP và hợp tác với cộng đồng quốc tế nhằm bảo đảm triển khai hiệu quả JETP, đồng thời vẫn bảo đảm chủ quyền quốc gia về năng lượng, an ninh và khả năng thanh toán. Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ cả về tài chính và công nghệ tiên tiến để giúp Việt Nam thực hiện các cam kết quốc tế về khí hậu. Việt Nam hoan nghênh các dự án được tài trợ bởi các thể chế tài chính quốc tế, bao gồm Ngân hàng Thế giới, trong lĩnh vực ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, tăng trưởng xanh và hạ tầng năng lượng tái tạo.

Hai bên đánh giá cao quá trình hoạt động của Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh (CDC) của Hoa Kỳ tại Việt Nam trong 25 năm qua và hoan nghênh việc thành lập Văn phòng CDC khu vực tại Hà Nội vào năm 2021 cũng như kế hoạch thành lập Trung tâm CDC Quốc gia của Việt Nam. Hai Nhà Lãnh đạo ghi nhận những đóng góp của hợp tác giữa hai nước trong ứng phó với đại dịch COVID-19, đồng thời khẳng định sẽ tăng cường phối hợp bảo đảm an ninh y tế như ngăn ngừa, phát hiện và ứng phó với các đại dịch và các nguy cơ dịch bệnh toàn cầu khác. Hai Nhà Lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của hợp tác xử lý hiểm họa dịch bệnh do tiếp xúc giữa con người và động vật, tiếp tục mở rộng tiêm chủng, hỗ trợ các hoạt động y tế công cộng như đào tạo nhân lực về khoa học xét nghiệm và sức khỏe cộng đồng (One Health). Hoa Kỳ khẳng định hỗ trợ các chương trình ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh HIV và lao phổi thông qua việc hỗ trợ các cơ sở y tế quan trọng của Việt Nam như Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Chợ Rẫy nhằm kiểm soát hoàn toàn, chắc chắn dịch bệnh HIV và xóa bỏ bệnh lao phổi vào năm 2030, trên cơ sở phù hợp với các cam kết toàn cầu và chương trình quốc gia của Việt Nam. Hoa Kỳ ủng hộ những nỗ lực của Việt Nam trong việc phát triển ngành dược nhằm tăng cường hợp tác an ninh y tế toàn cầu. Theo đó, Hoa Kỳ sẵn sàng tăng cường hợp tác nhằm tăng mức độ tương thích của các quy định, qua đó giúp Việt Nam đóng vai trò tích cực trong chuỗi cung y tế khu vực và quốc tế."

(Còn nữa)

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện (Phần II)