Vaccine tả lợn châu Phi của Navetco: Kỳ tích ngành thú y Việt Nam

Thời gian qua, dịch tả lợn châu Phi diễn biến phức tạp. Ảnh minh họa: Hoài Nam - TTXVN

Với việc nghiên cứu, sản xuất và cấp phép lưu hành thương mại vaccine dịch tả lợn châu Phi NAVET-ASFVAC, Công ty cổ phần Thuốc thú y Trung ương Navetco (Navetco, mã chứng khoán: VET) đã ghi tên vào lịch sử thú y nước nhà.

*Sự kiện lịch sử

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, việc sản xuất thành công vaccine thương mại phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi là sự kiện lịch sử. Đã hơn 100 năm qua kể từ khi bệnh dịch tả lợn châu Phi được phát hiện, mặc dù trên thế giới đã có hơn 4.000 công trình nghiên cứu liên quan đến virus dịch tả lợn châu Phi và phát triển vaccine của các nhà khoa học được công bố, trên thế giới đến thời điểm này, chỉ có duy nhất Việt Nam sản xuất được vaccine dịch tả lợn châu Phi.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, thế giới đã thất thoát hàng trăm tỷ USD vì dịch bệnh này. Do đó, sau khi biết tin Việt Nam sản xuất thành công vaccine dịch tả lợn châu Phi, nhiều quốc gia đã có thư ngỏ gửi đến để mua vaccine của Việt Nam. Vì vậy, dư địa xuất khẩu vaccine dịch tả lợn châu Phi được sản xuất tại Việt Nam sang các nước là rất lớn.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng việc sản xuất thành công vaccine dịch tả lợn châu Phi có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngành chăn nuôi lợn của Việt Nam. Vaccine sẽ giúp hàng triệu hộ nông dân yên tâm chăn nuôi.

Ngoài ra, với các doanh nghiệp đang có xu hướng đầu tư lớn vào ngành chăn nuôi lợn, khi có vaccine dịch tả lợn châu Phi, họ sẽ có công cụ để đàm phán tiến tới xuất khẩu thịt lợn trong thời gian tới.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa như hiện nay, nguy cơ các dịch bệnh xuyên quốc gia, bệnh truyền lây qua biên giới... xâm nhiễm là khó tránh khỏi. Do đó, thành công này chính là bài học kinh nghiệm về việc chủ động hội nhập quốc tế, hợp tác chặt chẽ, có hiệu quả với các nhà khoa học thế giới, với sự đồng hành của nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp để làm chủ khoa học công nghệ trong nghiên cứu, sản xuất vaccine.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhận định, đây là vấn đề cốt lõi, lâu dài, giúp Việt Nam chủ động ứng phó với các sự cố dịch bệnh khác trong tương lai.

Ông Trần Xuân Hạnh, Phó Tổng Giám đốc Navetco cho biết, giá bán vaccine dịch tả lợn châu Phi Navetco sản xuất (NAVET-ASFVAC) dự kiến khoảng 34.000 - 36.000 đồng/liều, nhưng trong tương lai giá sẽ còn giảm hơn nữa.

Theo lãnh đạo Công ty cổ phần Thuốc thú y Trung ương Navetco, hiện nay nhà nước chi phối 65% vốn của doanh nghiệp, do đó việc kinh doanh vaccine của công ty không đơn thuần đặt yếu tố lợi nhuận lên hàng đầu, mà phải xem việc nghiên cứu vaccine dịch tả lợn châu Phi là nhiệm vụ chính trị, góp phần ổn định ngành chăn nuôi. Doanh thu và lợi nhuận của sản phẩm này là trên tinh thần chia sẻ với người chăn nuôi.

Thực tế, dịch tả lợn châu Phi đã gây thiệt hại lớn cho ngành nông nghiệp, đặc biệt là người nông dân lâm vào cảnh khó khăn, lao đao, thua lỗ vì chăn nuôi lợn. Năm 2019, ngành chăn nuôi trên cả nước chịu thiệt hại nặng nề bởi dịch tả lợn châu Phi lây lan trên tất cả các địa phương với tổng cộng gần 6 triệu con bị tiêu hủy trong năm.

Dịch tả lợn châu Phi đến nay vẫn là mối đe dọa thường trực đối với ngành chăn nuôi lợn. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 5 tháng đầu năm 2022 có 605 ổ dịch tại 46 tỉnh, thành phố, buộc tiêu hủy 26.302 con lợn.

*Kế hoạch kinh doanh thận trọng

Trong bối cảnh dịch tả lợn châu Phi hoành hành như vậy, việc nghiên cứu và sản xuất thành công vaccine có ý nghĩa lớn với ngành chăn nuôi, đặc biệt là sẽ đem đến triển vọng kết quả kinh doanh khả quan cho doanh nghiệp. Dù vậy, Công ty cổ phần Thuốc thú y Trung ương Navetco vẫn đặt kế hoạch kinh doanh thận trọng cho năm 2022.

Theo đó năm 2022, Navetco đặt mục tiêu doanh thu 613 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 87 tỷ đồng, đều tăng nhẹ khoảng 1% so với với năm 2021.

Sở dĩ Navetco đưa ra kế hoạch kinh doanh có phần thận trọng là do dựa trên tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, căng thẳng chính trị Nga–Ukraine tiếp tục leo thang. Những yếu tố này đã tác động mạnh đến kinh tế toàn cầu và môi trường giá hàng hóa.

Navetco là doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép lưu hành thương mại vaccine dịch tả lợn châu Phi và hiện nay Việt Nam là nước duy nhất trên thế giới sản xuất được loại vaccine này. Ảnh: Navetco

Trước đó năm 2021, doanh thu thuần của Navetco đạt 608 tỷ đồng, giảm 1% so với năm 2020. Tác động của dịch COVID-19 khiến giá vốn hàng bán và chi phí quản lý doanh nghiệp tăng lần lượt 5% và 7% so với năm 2021.

Dù công ty đã cắt giảm nhiều khoản chi phí như chi phí tài chính, chi phí bán hàng nhưng lãi sau thuế vẫn giảm 8% so với năm 2020, đạt 67 tỷ đồng. Con số này chỉ bằng 55% lợi nhuận sau thuế năm 2018. Đây là năm thứ 3 liên tiếp Navetco ghi nhận doanh thu và lợi nhuận sụt giảm.

Navetco lý giải 2021 là năm rất khó khăn cho nền kinh tế nói chung và ngành thú y Việt Nam nói riêng. Đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất - kinh doanh của các ngành nghề trong khu vực do phải thực hiện nghiêm quy định của nhà nước về giãn cách xã hội.

Thêm vào đó, ngành chăn nuôi cũng chịu tác động trực tiếp từ dịch tả lợn châu Phi khi chưa có vaccine, làm tổng đàn heo giảm rõ rệt.

Trong khi thị trường trong nước suy giảm bởi ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19, thị trường nước ngoài của Navetco vẫn tăng trưởng ấn tượng 31% so với năm 2020. Công ty tiếp tục hoàn thiện hồ sơ đăng ký lưu hành sản phẩm tại một số thị trường như Philippines, Sri Lanka, Nga, Belarus, Jordan, Libya, Hàn Quốc, Iran...

Trong năm 2021, công ty đã đăng ký mới được 8 sản phẩm; trong đó có 5 sản phẩm dược phẩm và 3 sản phẩm vaccine.

Công ty cổ phần Thuốc thú y Trung ương Navetco tiền thân là Viện Quốc gia Vi trùng học và Bệnh lý gia súc được thành lập năm 1955.

Năm 2013, doanh nghiệp chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần với vốn điều lệ 160 tỷ đồng; trong đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nắm 65% vốn. Năm 2017, cổ phiếu VET giao dịch trên thị trường UPCOM.

Công ty kinh doanh chính trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thuốc thú y, thú y thủy sản; nghiên cứu khoa học về thú y, các phương pháp chuẩn đoán, phòng chống bệnh gia súc, gia cầm; dự trữ quốc gia về thuốc thú y, thú y thủy sản.

Hiện, Navetco đang quản lý vận hành 3 phân xưởng sản xuất là phân xưởng sản xuất vaccine siêu vi trùng, phân xưởng sản xuất vaccine vi trùng và phân xưởng sản xuất dược phẩm, với gần 160 sản phẩm vaccine và dược phẩm thú y, thú y thủy sản./.