Việt Nam nằm trong nhóm các nước có tỷ lệ hút thuốc lá cao trên thế giới

Đó là thông tin tại Hội thảo phổ biến kết quả Điều tra về tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam (GATS 2015) do Bộ Y tế tổ chức sáng 6/9 tại Hà Nội. 

Kết quả Điều tra năm 2015 cho thấy, so với năm 2010, tỷ lệ hút thuốc (bao gồm cả thuốc lá có khói và không khói) ở cả nam và nữ có xu hướng giảm từ 23,8% đến 22,5%, trong đó tỷ lệ hút thuốc ở nam giới giảm từ 47,4% xuống 45,3%. Đối với sản phẩm thuốc lá điếu, tỷ lệ hút ở cả nam và nữ giảm từ 19,9% xuống 18,2%. 

Tại khu vực thành thị, tỷ lệ nam giới hút thuốc (bao gồm cả thuốc lá có khói và không khói) giảm từ 47,7% xuống 42,7%. Tỷ lệ hút thuốc lá điếu của cả nam và nữ ở khu vực thành thị giảm từ 22% xuống 18,8%. 

Sự giảm đáng kể tỉ lệ hút thuốc ở nhóm nam giới tại khu vực thành thị cho thấy thành công bước đầu của công tác truyền thông về tác hại thuốc lá, về các quy định của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá sau 3 năm Luật phòng, chống tác hại thuốc lá có hiệu lực. 

Tuy nhiên, Điều tra cũng cho thấy, mặc dù có xu hướng giảm nhưng với tỷ lệ 45,3% nam giới hút thuốc thì Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các nước có tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao trên thế giới. Bên cạnh đó, trong khi tỷ lệ hút thuốc ở khu vực thành thị giảm thì ở khu vực nông thôn lại không có sự thay đổi. 

Tỷ lệ hút thuốc thụ động tuy có giảm rõ rệt tại hầu hết địa điểm công cộng như tại nơi làm việc giảm 13,3% (từ 55,9% xuống 42,6%) ; trên phương tiện giao thông công cộng giảm 15% (từ 34,3% xuống còn 19,4%) nhưng tỷ lệ này vẫn còn ở mức cao (tại nhà là 62%, tại nơi làm việc là 42%; trong nhà hàng là 80%). 

Điều tra GATS 2015 cũng cho thấy sau khi điều chỉnh lạm phát, giá trung bình của một bao thuốc 20 điếu có xu hướng giảm (12.700 đồng/bao năm 2010 và 11.819 đồng/bao năm 2015). 

Mặc dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng do một số khó khăn như: Thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, lại được bày bán khắp nơi, mọi người đều dễ dàng có thuốc lá hút; ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc nơi công cộng của nhiều người còn chưa tốt; người không hút thuốc cũng chưa dám lên tiếng nhắc nhở hành vi hút thuốc không đúng nơi quy định; công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá còn chưa được thường xuyên. 

Trong thời gian tới, để tăng cường thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá đ ẩy mạnh thực thi quy định cấm hút thuốc tại các nơi công cộng, chú trọng tới các khu vực trong nhà của nhà hàng, quán bar, quán cà phê; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định cấm hút thuốc tại các cơ sở y tế, cơ quan hành chính nhà nước và các nơi công cộng trong nhà khác; đồng thời đề xuất Chính phủ và Quốc hội triển khai đánh giá tác động của việc tăng thuế thuốc lá hiện nay đến tiêu dùng các sản phẩm thuốc lá và cần có lộ trình tiếp tục tăng thuế đến mức có thể giúp giảm tỷ lệ hút thuốc, giúp tăng nguồn thu đáng kể cho ngân sách. 

GATS 2015 là Điều tra toàn cầu về tình hình sử dụng thuốc lá nhằm giám sát tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại các nước. Đây là lần thứ 2 Việt Nam tham gia điều tra này. Điều tra lần đầu tiên được thực hiện vào năm 2010. Sau 3 năm kể từ khi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được ban hành, để đánh giá hiệu quả các hoạt động triển khai Luật, đề xuất các giải pháp can thiệp phù hợp, vào năm 2015, với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới và Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật Hoa Kỳ - CDC và sự phối hợp của Tổng Cục Thống kê, Điều tra lần thứ hai về tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam được thực hiện./.