Vụ hổ, sư tử, báo chết ở Long An và Đồng Nai: Chưa chủ động phối hợp điều tra ổ dịch

Mới đây, nhiều cá thể hổ, sư tử và báo tại các vườn thú, khu du lịch bị chết do nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài chưa chủ động phối hợp với một số cơ quan quản lý động vật hoang dã, cơ quan thú y và các cơ quan có liên quan của địa phương để thực hiện điều tra ổ dịch, lấy mẫu giám sát, triển khai kịp thời các biện pháp phòng bệnh. 

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, nguy cơ lây nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1 từ động vật hoang dã sang con người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản gửi Chủ tịch UBND các tỉnh Long An và Đồng Nai về việc quản lý nguy cơ nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1 trên động vật hoang dã.

Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị tỉnh Long An và Đồng Nai giao Sở Tài nguyên môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Y tế tổ chức thực hiện điều tra dịch tễ cúm gia cầm A/H5N1 trên hổ, sư tử và báo tại Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài, xác định nguồn dịch, các yếu tố nguy cơ (đặc biệt là truy xuất nguồn thức ăn cung cấp cho động vật và nguồn gốc động vật nhập về Vườn thú, Khu du lịch trong thời gian gần đây). 

Hai tỉnh yêu cầu vườn thú, khu du lịch tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh đối với các cá thể hổ, báo, sư tử còn lại trong đàn, các động vât hoang dã; cách ly con bệnh và thực hiện nghiêm việc báo cáo dịch bệnh cho cơ quan chuyên môn địa phương khi phát hiện các trường hợp động vật hoang dã mắc bệnh, nghi mắc bệnh, chết và tiếp tục phối hợp lấy mẫu gửi đến Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương để tiến hành xét nghiệm xác định nguyên nhân bệnh và phân tích chuyên sâu.

Hai tỉnh chỉ đạo thực hiện vệ sinh tiêu độc khử trùng liên tục hàng ngày; không nhập, xuất động vật ra vào toàn bộ khu nuôi có động vật mắc bệnh, chết; hạn chế cho người tiếp xúc với động vật tại trong thời gian xử lý dịch bệnh. Người chăm sóc động vật phải được trang bị bảo hộ đầy đủ; đồng thời quản lý chặt chẽ nguồn thức ăn cho động vật hoang dã. Hai đơn vị trên không mở cửa đón khách tham quan cho đến khi xử lý hết dịch bệnh. 

Cơ quan thú y địa phương điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân ổ dịch trên gia cầm và xử lý ổ dịch. Đơn vị tăng cường giám sát, phát hiện sớm các ổ dịch cúm gia cầm trên gia cầm, đặc biệt khu vực xung quanh nơi nuôi nhốt hổ, báo, sư tử, nơi cung cấp thức ăn cho động vật hoang dã để xử lý kịp thời, không để dịch lây lan trên diện rộng. Đồng thời, giám sát chủ động virus cúm gia cầm trên các loài động vật hoang dã đang nuôi tại vườn thú, khu du lịch, lấy mẫu phân, mẫu môi trường để giám sát, phát hiện sớm mầm bệnh, không để dịch  bệnh lây lan trên nhiều loài động vật, lây lan sang con người.

Cơ quan thú y khẩn trương rà soát, thống kê lại tổng đàn gia cầm trên địa bàn, tiếp tục triển khai tiêm phòng cúm gia cầm trên đối tượng thuộc diện tiêm, đảm bảo đạt tỷ lệ tiêm phòng trên 80%; tăng cường kiểm tra kiểm dịch vận chuyển động vật; trong đó có động vật hoang dã, sản phẩm động vật vận chuyển trên địa bàn tỉnh theo quy định; kiểm tra các cơ sở thu mua động vật, sản phẩm động vật để chế biến làm thức ăn cho động vật…

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị 2 tỉnh trên xử lý nghiêm những trường hợp nuôi nhốt động vật hoang dã không tuân thủ các quy định về thú y, các quy định về báo cáo dịch bệnh và phòng, chống dịch bệnh động vật. Trường hợp không tuân thủ quy định pháp luật về thú y và để lây lan dịch bệnh, cần đóng cửa vườn thú, khu du lịch cho đến khi xử lý hết dịch bệnh và xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan. 

Theo báo cáo của cơ quan chuyên môn thú y của tỉnh Long An về tình hình dịch bệnh cúm gia cầm A/H5N1 trên cá thể hổ tại Vườn thú Mỹ Quỳnh, xã Tân Mỹ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, từ tháng 8/2024 đến ngày 16/9/2024, tại vườn thú đã có 30 con hổ và sư tử bị chết (27 con hổ và 3 con sư tử); trong đó có 3 con hổ mới nhập từ Công ty TNHH Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai ngày 6/9, những cá thể còn lại có nguồn gốc từ vườn thú. Nguồn thức ăn cho hổ và sư tử (thịt gà) được nhập về từ Tp. Hồ Chí Minh. Cục Thú y đã tiến hành xét nghiệm mẫu bệnh phẩm trên hổ bị chết và có kết quả dươngtính với virus cúm gia cầm A/H5N1.

Tiếp đó, ngày 1/10, theo báo cáo của cơ quan chuyên môn thú y tỉnh Đồng Nai, từ ngày 8/9 đến ngày 22/9, đã có 21 con (20 cá thể hổ và 01 cá thể báo đen) bị chết trong tổng số 42 con hổ và 2 con báo được nuôi tại Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài của Công ty TNHH Khu Du lịch sinh thái Vườn Xoài, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Cục Thú y đã tiến hành xét nghiệm 2 mẫu bệnh phẩm trên hổ bị chết tại khu du lịch và có kết quả dương tính với virus cúm gia cầm A/H5N1.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, virus cúm gia cầm A/H5N1 rất nguy hiểm, có thể gây bệnh trên gia cầm, nhiều loài động vật hoang dã và gây bệnh cho người. Từ năm 2003 đến nay, cúm gia cầm A/H5N1 đã gây bệnh cho 129 người tại Việt Nam; trong đó có 65 ca tử vong; hàng chục triệu con gia cầm tại nước ta bị tiêu hủy do nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1.