Xây dựng đô thị Thủ đô: Bài 1 - Cần sự cải thiện đích thực
Thăng Long - Hà Nội, đất ngàn năm văn hiến đang thực sự vươn mình mạnh mẽ. Ai từng sinh sống, có thể cảm nhận rõ một Hà Nội xưa và nay khác hẳn, với các công trình đồ sộ, quy mô dân số, diện tích gấp nhiều lần. Tuy nhiên, khi đến Hà Nội không ít người vẫn phải rầu lòng bởi chứng kiến nhiều cảnh tượng thiếu chất văn hóa.
Đây cũng là điều khiến lãnh đạo Hà Nội trăn trở, nhiều năm qua luôn chọn chủ đề “Năm trật tự văn minh đô thị” để tập trung hành động, với mong muốn làm đổi thay. TTXVN giới thiệu loạt bài “Để xây dựng đô thị Thủ đô xứng tầm”.
Bao năm qua, chúng ta vẫn thấy hình ảnh chị lao công cần mẫn quét rác, xào xạc tiếng chổi tre trên từng con phố. Nay vẫn chiếc xe rác ấy nhưng chị lao công phải cơi thêm thùng để có thể chứa hết lượng rác thải ra ở mỗi tuyến phố.
Rác nhiều, cho thấy Hà Nội đã thay đổi về quy mô dân số. Nhưng điều đáng nói hơn vẫn là ý thức, thói quen xả rác bừa bãi của từng nhà, từng người chưa được đổi thay. Dường như ai cũng biết xả rác làm bẩn môi trường nhưng ý thức bảo vệ thì không phải ai cũng làm và rồi mỗi ngày rác tồn tại khắp nơi trên phố, khiến ai cũng than phiền.
Thiếu ý thức – Nỗi lo lớn
Là công nhân quét rác gần 20 năm ở khu phố Bạch Mai, Hai Bà Trưng, chị Hòa cảm nhận rõ sự thay đổi ở khu phố này qua rác. Vừa nhanh tay quét lượng rác vương vãi trên vỉa hè, chị Hòa cho biết, lượng rác thải ra giờ đủ loại: vỏ rượu ngoại, bìa cát tông hộp bánh, đến những đồ da mỹ nghệ, thức ăn thừa.... Qua rác thải cho thấy, điều kiện kinh tế của gia chủ đã khá giả hơn nhiều.
Tuy nhiên, ý thức giữ vệ sinh chung của người dân Hà Nội có phần giảm sút so với trước đây, rác vứt tùy tiện. Nhiều khi thùng rác ngay cửa nhà nhưng họ không ngần ngại vứt ra đường trong nháy mắt, vì nghĩ có người dọn cho mình.
"Sức người có hạn, quan trọng là lòng dân, ai nấy đều ý thức, mỗi người chung tay làm một việc rất nhỏ thì thành phố đẹp biết bao, mà lại không tốn kém chi phí nhân công", chị Hòa than phiền.
Theo số liệu thống kê, mỗi ngày tại 4 quận lõi của Hà Nội thải ra môi trường khoảng 40 tấn rác, tăng 10 lần so với năm 2000. Rác bẩn tồn tại ở Hà Nội do nhiều nguyên nhân, song ý thức của người dân, cũng như việc buông lỏng quản lý chính là cốt lõi của vấn đề rác bẩn ở Hà Nội.
Cùng với rác thải thì những hình ảnh “lộn xộn” trên vỉa hè cũng là vấn đề nhức nhối bấy lâu nay của Hà Nội. Có lẽ, ai cũng biết công năng của vỉa hè để làm gì; trong đó ưu tiên nhất là dành cho người đi bộ. Vậy nhưng, vỉa hè đường phố Hà Nội dường như kết hợp đa chức năng, biến thành bãi giữ xe, “siêu thị” di động, hàng xáo, hàng gánh, hay còn là nơi sinh hoạt “trà đá chém gió” mỗi chiều.
Nếu như hỏi người bạn nước ngoài đến du lịch băn khoăn nhất điều gì ở Hà Nội? Chắc hẳn sẽ nhận được nhiều câu trả lời là “Hà Nội về đêm”. Không chỉ náo nhiệt, ồn ào mà về đêm dường như có nhiều thứ xa rời với các quy định ban ngày.
Dạo qua các tuyến phố ở nội đô như: Quán Sứ, Hai Bà Trưng, Hàm Long, Hàng Tre... thấy vỉa hè vô cùng sôi động, như thể sinh ra để đương nhiên làm chỗ kinh doanh buôn bán. Dãy bàn ghế nhựa được đưa bày ra sát mép đường phục vụ thực khách, với đủ loại hàng hóa đến đồ ăn, thức uống được bày bán. Nơi ồn ào, chạm cốc với những tiếng tung hô. Sát cạnh là chỗ bày bán tạp hóa, giầy dép, quần áo đại hạ giá với lời ngã giá chào mời ầm ĩ như chợ về đêm.
Người ta nghiễm nhiên kinh doanh, xả rác, trục lợi trên hè phố. Từ nước thải, xô chậu của quán ăn, đến hàng vịt nướng phun khói ra đường, biến vỉa hè như một trận địa với rác thải khắp nơi, dơ bẩn hôi tanh. Vỉa hè đang mất kiểm soát, hay nói đúng hơn là bất lực trong quản lý, trở thành vấn đề cực kỳ nhức nhối ở Thủ đô từ nhiều năm qua.
Đừng để “Quyết tâm nửa vời”
Vỉa hè Hà Nội, thời gian gần đây đã được chỉnh trang nhiều, lát đá, lát gạch, làm cho đường phố đẹp hơn, nhưng công năng của nó lại không như mong muốn. Đã nhiều lần Hà Nội ra quân xử lý lập lại trật tự hè phố nhưng chỉ được chóng vánh.
Nguyên nhân, một phần là do buông lỏng quản lý của chính quyền sở tại, thiếu quyết liệt trong triển khai, xử lý, nể nang né tránh, thậm chí “bật đèn xanh” cho vi phạm tồn tại.
Vỉa hè ở Hà Nội có tới "năm cha ba mẹ" quản lý, nhưng trách nhiệm chính thuộc UBND phường sở tại. Bà Nguyễn Thị Huyền, Chủ tịch UBND phường Lê Đại Hành, quận Hai Bà Trưng cho rằng, rất khó để xử lý triệt để, vì trên địa bàn cũng có hộ gia đình chính sách, gia đình nghèo, họ kiếm kế sinh nhai ở vỉa hè, đây cũng là thực tế khó của địa phương.
Sau tiếng loa máy oang oang của cán bộ công an phường, yêu cầu các hộ dân, tháo dỡ mái che mái vẩy, để gọn đồ đạc, thu gọn hàng ăn, không lấn chiếm vỉa hè, thì cả tuyến phố như náo loạn đối phó. Nhưng tiếng loa vừa dứt, chừng 5 phút, nhiều chủ hàng nước cũng như hộ kinh doanh tại nhiều tuyến đường lại tràn ra, bắt đầu điệp khúc chiếm vỉa hè.
Chép miệng rồi chỉ tay về phía hè đối diện, một chủ quán trên đường Phạm Đình Hổ buông lời: “Không ai dại gì mà chấp hành nghiêm túc, người khác bán trên vỉa hè được, mình cũng bán, nếu chấp hành nghiêm túc, thì lấy gì mà ăn".
Là một người từng sống ở Đức nhiều năm, anh Trần Văn Trường cho biết, vỉa hè ở một số nước châu Âu, cũng bày bán báo, quán cà phê… Có điều ở những nơi như vậy cái giá được nhà nước cho thuê vỉa hè rất cao và phải có những quy định cụ thể như cách bao nhiêu xa mới có một quầy bán báo, một quán cà phê…
Khác với xứ mình, ngoài đường xá lưu thông, nhà ở và một số công trình dịch vụ khác thì vỉa hè là nơi có diện tích lớn nhất và duy nhất diễn ra các quan hệ cộng đồng không tự giác. Nhiều tuyến đường trong thành phố, vỉa hè còn được bố trí những băng ghế nghỉ chân, những thư viện sách ngoài trời ở vỉa hè, thùng chứa rác, trạm điện thoại, máy rút tiền tự động…
"Nhìn vào vỉa hè là người ta biết văn minh của đô thị, đất nước", anh Trường chia sẻ.
Khác với vẻ lầm lũi, lặng lẽ của chị lao công trước đây, từ khoảng 3 tháng nay, Công ty TNHH MTV Môi trường Hà Nội đã cho những chiếc xe tải nhẹ đi thu gom rác trên một số tuyến phố của Thủ đô.
Khi chiếc xe đi đến đâu, mang theo đoạn nhạc sôi động với câu hát như lời kêu gọi: "Tổ quốc Việt Nam xanh ngát/ Có sạch đẹp mãi được không/ Điều đó tùy thuộc hành động của bạn/ Chỉ thuộc vào bạn mà thôi", liên tục lặp đi lặp lại mãi không dứt, đem lại ấn tượng mạnh với người dân Hà Nội.
Qua công việc thu gom rác, cho thấy Hà Nội đang quyết tâm thay đổi hình ảnh lạc hậu để tiến tới một đô thị hiện đại. Nhưng có lẽ không chỉ ở lĩnh vực vệ sinh môi trường mà nhiều lĩnh vực khác ở Thủ đô như: giao thông, quy hoạch, cũng đang cần cuộc “đại phẫu” để cải thiện hình ảnh./.
>>> Đón đọc: Bài 2: Những “mảng vàng” cần tô lại
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội đẩy nhanh kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ
11:32' - 14/12/2016
UBND thành phố Hà Nội vừa yêu cầu Sở Xây dựng khẩn trương hoàn chỉnh kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016 - 2020 và các năm tiếp theo.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội bắn pháo hoa tại 30 điểm trong dịp Tết Nguyên đán
10:18' - 14/12/2016
Hà Nội sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 30 điểm (5 điểm tầm cao và 25 điểm tầm thấp) vào đêm giao thừa Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội tiếp tục thí điểm tuyến phố đi bộ quanh Bờ Hồ từ đầu năm 2017
14:47' - 13/12/2016
Ngày 13/12, UBND Tp. Hà Nội đã họp bàn với các sở, ngành và quận Hoàn Kiếm để rà soát, đánh giá và triển khai thực hiện các tuyến phố đi bộ một cách bài bản hơn trong thời gian tới.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Gần 1.100 điểm đen và điểm tiềm ẩn có nguy cơ xảy ra tai nạn đường sắt
10:41'
Bộ Giao thông Vận tải, ngành đường sắt và địa phương đã hoàn thành việc lập hồ sơ chi tiết và tổ chức quản lý vị trí nguy hiểm, lối đi tự mở.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng chủ trì Phiên họp thứ 8, Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số
10:18'
Sáng 24/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số chủ trì Phiên họp lần thứ 8 của Ủy ban để đánh giá về công tác chuyển đổi số, phát triển kinh tế số thời gian qua.
-
Kinh tế Việt Nam
Khắc phục “thẻ vàng” IUU: Chuyển đổi một số nghề ảnh hưởng đến môi trường sinh thái
20:03' - 23/04/2024
UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Kế hoạch chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2030.
-
Kinh tế Việt Nam
Cần Thơ chấn chỉnh việc chậm trễ giải ngân vốn đầu tư công
19:01' - 23/04/2024
Chiều 23/4, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Trần Việt Trường yêu cầu các chủ đầu tư chấn chỉnh xử lý các hành vi thiếu trách nhiệm, chậm trễ trong thực hiện nhiệm vụ.
-
Kinh tế Việt Nam
Điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, tái định cư sân bay Long Thành
18:48' - 23/04/2024
Đồng Nai, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải trình Chính phủ trước ngày 30/4 về điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
-
Kinh tế Việt Nam
Khởi công nút giao đường Vành đai 3 kết nối cửa ngõ Bình Dương với Tp. Hồ Chí Minh
18:46' - 23/04/2024
Ngày 23/4, nút giao thông đường vành đai 3 Tp. Hồ Chí Minh là nút giao kết nối cửa ngõ tỉnh Bình Dương với đường xa lộ Hà Nội (Tp. Hồ Chí Minh) đã chính thức khởi công xây dựng.
-
Kinh tế Việt Nam
Bế mạc Phiên họp thứ 32 của của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
18:22' - 23/04/2024
Chiều 23/4, tại Nhà Quốc hội, Phiên họp thứ 32 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bế mạc sau 4,5 ngày làm việc.
-
Kinh tế Việt Nam
Miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam
18:18' - 23/04/2024
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký các quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê chuẩn kết quả miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhiệm kỳ 2021 - 2026.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải thúc tiến độ giải ngân các dự án
18:00' - 23/04/2024
Ngày 23/4, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng đã chủ trì cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện các dự án trọng điểm.