Ý nghĩa ngày Rằm tháng Giêng
Tết Nguyên Tiêu có nghĩa là đêm Rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên, vì sau ngày này còn có Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười).
Vào ngày này, nhiều nhà chùa diễn ra các lễ hội từ khắp nơi trên mọi miền đất nước, từ đồng bằng Bắc Bộ cho tới miền Tây Nam Bộ.
Vì thế mà tháng giêng chẳng những được coi là tháng ăn chơi, mà tháng giêng là tháng mà ai ai cũng nghĩ đến việc đi chùa đầu năm để thành tâm khấn nguyện cầu an lành và may mắn cho cả năm, là tháng để mọi người chăm sóc đời sống tâm linh mình mong khởi sự cho một năm làm việc mới.
Xét về khía cạnh văn hóa, rằm tháng Giêng còn được xem là 1 lễ lớn theo tín ngưỡng Việt Nam. Là 1 nước thần nông, tháng giêng là tháng bắt đầu của những người nông dân chuẩn bị xuống đồng. Trước khi hạ điền, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, để cầu cho mưa thuận gió hòa, mong một năm mùa màng bội thu.
Bên cạnh đó, trong 12 tháng rằm, tháng giêng mang về nhiều ý nghĩa với nhiều tên gọi khác nhau như tết Nguyên tiêu, Thượng nguyên, Nguyên dạ … đó là do bắt nguồn từ sự giao lưu, tiếp nhận từ nền văn hóa Trung Hoa cùng sự kết hợp hài hòa với văn hóa bản địa.
Với người Trung Quốc, rằm tháng Giêng còn gọi là tết Nguyên Tiêu với lễ hội cúng Hoa Đăng, làm bánh trôi. Theo lịch sử, bắt nguồn từ năm 180 trước Công nguyên, vua Hán Văn – nhà vua đời Tây Hán của Trung Quốc được lên ngôi đúng vào ngày rằng tháng Giêng.
Để chúc mừng và kỷ niệm ngày này, nhà vua Hán Văn quyết định lấy ngày rằm tháng Giêng là ngày hội Hoa Đăng. Hàng năm vào tối ngày rằm, nhà vua đều ra khỏi cung để đi dạo cùng chung vui với người dân. Vì thế, vào ngày này, nhà nào nhà nấy và trên khắp các ngả đường, thôn xóm đều treo đủ các loại đèn với muôn hình muôn vẻ để mọi người thưởng thức.
Theo Nho học thì xưa ngày này còn được gọi là Tết Trạng Nguyên. Nhân dịp trăng sáng đầu năm, nhà vua cho mở đại tiệc tại vườn thượng uyển, triệu các vị trạng nguyên đến dự hội, ngắm cảnh, xem hoa, làm thơ xướng họa, ca ngợi các vẻ đẹp thiên nhiên và ân đức nhà vua đã đem lại thái bình thịnh trị. Từ đó về sau lễ hội tết Nguyên Tiêu đã được lưu truyền rộng rãi trong dân.
Vào những thế kỷ đầu công nguyên, cũng trong quá trình giao lưu tiếp biến văn hóa, Phật giáo đã du nhập vào Việt Nam và truyền thống văn hóa này được tiếp nhận vào nước ta, trở nên sự hài hòa văn hóa giữa 2 bản sắc du nhập và bản địa. Vì vậy, ngày rằm tháng Giêng là 1 ngày trọng đại và vô cùng đặc sắc, theo truyền thống Phật giáo thì ngày rằm tháng giêng mang ý nghĩa rất lớn..
>>> Vì sao “cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng”?Tin liên quan
-
Kinh tế số
Giá hoa Đà Lạt tăng mạnh dịp Rằm tháng Giêng
12:00' - 18/02/2019
Nông dân các làng hoa thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng) “trúng đậm” vụ hoa đầu năm. Giá hoa tăng mạnh, có loại giá còn cao hơn so dịp Tết Nguyên đán vừa qua.
-
Đời sống
Rằm tháng Giêng trong tâm thức người Việt
19:56' - 08/02/2019
Thành ngữ có câu “Lễ Phật quanh năm không bằng rằm tháng Giêng” đã nói lên tầm quan trọng của rằm tháng Giêng trong tâm thức người Việt.
-
Thời tiết và biến đổi khí hậu
Dự báo thời tiết đêm rằm Trung thu: Hà Nội không mưa
18:36' - 24/09/2018
Dự báo thời tiết đêm rằm Trung thu (tức ngày 24/9), Thủ đô Hà Nội không mưa, các khu vực khác trên cả nước có mưa rào rải rác, có nơi có dông.
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Vé máy bay giá rẻ Hà Nội – Đà Nẵng khứ hồi tháng 10
10:22'
Giá vé máy bay chặng Hà Nội - Đà Nẵng và ngược lại trong tháng 10/2025 giảm nhẹ so với tháng trước đó.
-
Đời sống
Vé máy bay giá rẻ Hà Nội – Nha Trang khứ hồi tháng 10
10:22'
Giá vé máy bay chặng Hà Nội - Nha Trang và ngược lại trong tháng 10/2025 giảm nhẹ so với tháng trước đó.
-
Đời sống
Vé máy bay giá rẻ Hà Nội – TPHCM khứ hồi tháng 10
10:21'
Giá vé máy bay chặng Hà Nội - TPHCM và ngược lại trong tháng 10/2025 giảm nhẹ so với tháng trước đó.
-
Đời sống
Vé máy bay giá rẻ Hà Nội – Phú Quốc khứ hồi tháng 10
10:21'
Giá vé máy bay chặng Hà Nội - Phú Quốc và ngược lại trong tháng 10/2025 giảm nhẹ so với tháng trước đó.
-
Đời sống
Lần đầu trưng bày toàn bộ kho báu Vua Tutankhamun tại Đại Bảo tàng Ai Cập
09:46'
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, Đại Bảo tàng Ai Cập (GEM) sẽ chính thức khai trương vào ngày 1/11 và mở cửa đón khách vào ngày 4/11, nhân kỷ niệm 103 năm phát hiện lăng mộ Vua Tutankhamun.
-
Đời sống
Việt Nam đưa môn nghệ thuật thứ 7 đến với khán giả châu Phi
09:38'
Tối 15/9 (giờ địa phương), khán giả Algeria đã được thưởng thức bộ phim truyện “Đào, phở và piano” của điện ảnh Việt Nam.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm dương hôm nay 16/9
05:00'
Bnews. Xem ngay lịch âm hôm nay 16/9 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ tốt xấu ngày 16/9, việc nên làm, không nên làm hôm nay và lịch vạn niên tháng 9, chuyển đổi lịch âm - dương 2025.
-
Đời sống
Người dân xã biên giới làm giàu nhờ mô hình kinh tế tổng hợp
21:44' - 15/09/2025
Nhiều năm trở lại đây, nhờ thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nhiều hộ dân Xã biên giới Thanh Nưa (tỉnh Điện Biên) đã mạnh dạn phát triển mô hình kinh tế tổng hợp, vươn lên làm giàu.
-
Đời sống
Đưa ấn phẩm đặc sắc của TTXVN lên chuyến tàu ”Hà Nội 5 cửa ô”
20:42' - 15/09/2025
Hơn 20.800 ấn phẩm của TTXVN giới thiệu văn hóa, kinh tế, xã hội Việt Nam trên tàu Hà Nội 5 cửa ô, miễn phí đến hết 2025.