Biểu quyết chưa xem xét, thông qua Dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt

Trước đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhắc lại ngày hôm qua, ở một số địa phương, một bộ phận người dân tụ tập đông người, một số có hành động quá khích làm ảnh hưởng đến cuộc sống của nhân dân, "điều đó cho thấy những việc Quốc hội, đại biểu Quốc hội đang bàn ở hội trường đã lan tỏa ra xã hội".

Đáng tiếc là một bộ phận người dân không hiểu đúng bản chất của sự việc nên có hành động quá khích, cũng không loại trừ lòng yêu nước của người dân đã bị lợi dụng trong việc này, gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: "Quốc hội kêu gọi đồng bào, nhân dân cả nước hãy bình tĩnh, tin tưởng vào sự quyết định của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là các dự án luật Quốc hội đang thảo luận là luôn lắng nghe ý kiến của người dân”.

Tiếp đó, các đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi). Các đại biểu đề nghị, dự án Luật cần phân định rành mạch tính chất đặc trưng của đặc xá so với các chính sách khoan hồng khác để khắc phục hạn chế về số lượng người được đặc xá lớn, đối tượng rộng như thời gian qua.

Nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng dự án Luật Đặc xá (sửa đổi) được xây dựng trong bối cảnh các Luật có liên quan vừa được ban hành như: Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2017), Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015...; nhiều quy định của dự án Luật đã bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Tuy nhiên, còn một số quy định quan trọng cần được tiếp tục rà soát để tránh chồng chéo về điều kiện được đề nghị đặc xá có nhiều nội dung tương tự như điều kiện được tha tù trước thời hạn có điều kiện tại Bộ luật Hình sự…

Ngoài ra, hiện nay các Luật có liên quan đến Luật Đặc xá cũng đã được đưa vào chương trình sửa đổi, bổ sung, như: Luật Thi hành án hình sự, Luật Lý lịch tư pháp, Luật Thi hành án dân sự, Luật Công an nhân dân... Do đó, quá trình xây dựng dự thảo Luật cần tính đến việc bảo đảm thống nhất, phù hợp giữa nội dung của Luật Đặc xá với định hướng sửa đổi các Luật này.

Về thời điểm đặc xá, nhiều ý kiến đề nghị giữ nguyên quy định Luật hiện hành về 3 thời điểm đặc xá gồm: Nhân sự kiện trọng đại của đất nước; nhân ngày lễ lớn của đất nước và trong trường hợp đặc biệt, bởi quy định này phù hợp với tổng kết thực tiễn thực hiện đặc xá thời gian qua; căn cứ các quy định của Luật, Chủ tịch nước sẽ quyết định thời điểm đặc xá cụ thể đáp ứng yêu cầu thực tế đặt ra.

Tuy nhiên, hiện nay Chính phủ mới quy định về các ngày lễ lớn mà chưa quy định về sự kiện trọng đại của đất nước, vì vậy Chính phủ quy định cụ thể thế nào là sự kiện trọng đại của đất nước để bảo đảm chủ động trong triển khai thực hiện.

Liên quan đến các điều kiện được đề nghị đặc xá, một số ý kiến cho rằng việc sửa đổi điều kiện đặc xá phải đặt trong bối cảnh Bộ luật Hình sự năm 2015 mới bổ sung chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện, theo đó, chế định này được thực hiện thường xuyên, mỗi năm 3 đợt.

Dự án Luật đang quy định nhiều điều kiện cụ thể của đặc xá cơ bản giống điều kiện tha tù trước thời hạn có điều kiện quy định tại Bộ luật Hình sự. Nếu giữ quy định về điều kiện đặc xá như dự án Luật hoặc theo hướng chặt chẽ hơn, sẽ dẫn tới trùng lặp về chính sách do các đối tượng đủ điều kiện được xét đặc xá thì cơ bản đã được Tòa án tha tù trước thời hạn có điều kiện, nên hầu như không còn đối tượng để xét đặc xá nữa. Ngược lại, nếu sửa đổi theo hướng quy định nới lỏng hơn điều kiện đặc xá so với tha tù trước thời hạn, sẽ không khắc phục được tình trạng đặc xá với số lượng lớn như thời gian qua.

Vì vậy, các ý kiến đề xuất trong khi Nhà nước ta đang có đồng thời nhiều chính sách khoan hồng đối với người bị kết án tù, để quán triệt đúng quan điểm đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước, khắc phục được hạn chế của công tác đặc xá như thời gian qua, dự án Luật cần sửa đổi theo hướng: Chỉ quy định đặc xá đối với một số đối tượng nhất định, đặc biệt như người lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù, người đang mắc bệnh hiểm nghèo, người bị kết án phạt tù là phụ nữ đang có thai hoặc đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi…

Điều kiện đáp ứng là có ý thức cải tạo tốt, đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác. Riêng điều kiện về thời gian đã chấp hành án, nên quy định theo hướng ngắn hơn so với điều kiện quy định tại Bộ luật Hình sự.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị không quy định cụ thể trong Luật các điều kiện được đề nghị đặc xá, Chủ tịch nước có quyền quyết định trong từng lần xét đặc xá sau khi đã cân nhắc đầy đủ các yếu tố về chính trị - xã hội, đối nội, đối ngoại, tình hình tội phạm...

Buổi chiều, các đại biểu cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Theo đó, nhiều ý kiến cho rằng cần bổ sung quy định đối với giáo dục mầm non vào dự án Luật, bởi đây là bậc học quan trọng của hệ thống giáo dục quốc dân; đầu tư cho giáo dục mầm non vừa có hiệu quả cao, có tính quyết định đến sự phát triển của trẻ trong tương lai, vừa giải quyết tốt hơn vấn đề công bằng xã hội.

Ban soạn thảo cần nghiên cứu để có những sửa đổi, bổ sung cần thiết về giáo dục mầm nong nhằm tăng cường quản lý nhà nước, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của giáo dục mầm non; quy định rõ về chính sách cơ bản của Nhà nước, của xã hội đối với giáo dục mầm non, trong đó có giáo viên mầm non.

Nhiều ý kiến cũng bày tỏ sự băn khoăn đối với việc dự án Luật thay quy định hiện hành là miễn học phí thành quy định cho vay tín dụng đối với học sinh, sinh viên để đóng học phí, sau khi tốt nghiệp nếu công tác trong ngành giáo dục đủ thời gian theo quy định sẽ không phải hoàn trả khoản vay này.

Các đại biểu cho rằng cơ quan soạn thảo cần cân nhắc vì việc không thể làm việc trong ngành giáo dục cũng có thể là vấn đề khách quan nằm ngoài mong muốn chủ quan của học sinh, sinh viên tốt nghiệp.

Ngày 12/6, buổi sáng, các đại biểu Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua hai Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2016; Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2019 và biểu quyết thông qua ba dự án Luật: Luật Cạnh tranh (sửa đổi); Luật An ninh mạng; Luật Tố cáo (sửa đổi). Buổi chiều, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học./.

Thống nhất lùi thời gian xem xét, thông qua dự án Luật Đơn vị hành chính–kinh tế đặc biệt

Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV: Thông qua dự thảo Luật Quốc phòng (sửa đổi)