Cuba: Vị đắng của đường
Theo bài viết trên trang tin tức Yahoo, phiên bản Mỹ Latinh, những máy móc từng là “gan ruột sắt thép” của nhà máy đường Cuba Libre giờ đang nằm im ngoài các bãi hoang. Với những người từng gắn bó nhiều năm với nhà máy này, quá trình phá hủy nhà máy như thể một vết thương lòng gặm nhấm họ một cách chậm chạp đau đớn.
Cả thập kỷ sau khi có lệnh chính thức dỡ bỏ nhà máy, người ta vẫn thấy một chiếc cần cẩu và vài tốp công nhân làm việc trên công trình giờ chỉ còn là các mảnh vụn của sắt thép và bê tông. Nhà máy từng nhả khói lên những cánh đồng mía xanh thẳm trải dài tại tỉnh Matanzas, miền Tây Cuba này đã ngừng nghiền mía làm đường từ năm 2004 và 3 năm sau, chính phủ quyết định dỡ bỏ nhà máy.
Eliécer Rodríguez, người phụ trách việc tháo dỡ nhà máy kể rằng đôi khi có những người vẫn khóc khi đi ngang qua nhà máy: “Tôi đã đánh sập nó, nhưng quyết định là của người khác”, ông nói như thể bào chữa cho chính mình.
Đây là 1 trong tổng số 100 nhà máy hay 64% số nhà máy đường trên toàn quốc mà Cuba buộc phải phá bỏ do thiếu mía nguyên liệu và trong một quá trình tái cơ cấu nông nghiệp bắt đầu từ năm 2002.
Không ai trong số gần 100.000 công nhân bị cắt lương, nhưng nhiều người đã phải chuyển sang các công việc lạ lẫm khác. Nhiều người trong số họ trở thành những lao động tự doanh như lái taxi hay nông dân tự do, tận dụng chính sách mở cửa mới của chính phủ, trong khi một số khác di cư sang Mỹ.
Giám đốc phụ trách quan hệ quốc tế của tổng công ty đường nhà nước Azcuba Rafael Suárez cho biết: “Đóng cửa một nhà máy đường luôn là vấn đề đau đầu xét về khía cạnh con người và xã hội; và cho tới nay chính phủ cách mạng vẫn luôn rất cẩn thận không để bất kỳ ai bị bỏ rơi”.
Ngày nay, chỉ có 54 nhà máy đường còn đang hoạt động, 60% diện tích đất trồng mía trước đây đã chuyển sang các cây trồng khác hoặc trở thành bãi chăn thả gia súc. Tỷ trọng của kim ngạch đường trong tổng giá trị xuất khẩu của Cuba rơi từ mức 73% những năm 1980 xuống còn 13% năm 2015 và chỉ còn tương đương 0,7% GDP.
Trước đây thu nhập của người công nhân ngành mía đường thường cao ít nhất gấp đôi mức lương trung bình của cả nước, còn giờ đây, mức thu nhập này rơi xuống mức bình quân 28 USD/tháng, chỉ hơn chút đỉnh so với mức lương tối thiểu theo quy định.
Quốc gia mà cho tới năm 1989 vẫn nằm trong số các nước sản xuất đường hàng đầu trên thế giới hiện đang nỗ lực khôi phục ngành công nghiệp này sau cuộc khủng hoảng tồi tệ bắt nguồn từ sự sụp đổ của Liên Xô, nước bảo trợ từng mua gần như toàn bộ sản lượng đường của Cuba với giá ưu đãi.
Ngay khi khối xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, Cuba còn phải đối diện tình trạng tụt dốc không phanh của giá đường trên thị trường quốc tế, cộng với khan hiếm đầu tư và vật tư nông nghiệp. Ngành mía đường Cuba gần như rơi vào tình trạng phá sản: từ mức 8 triệu tấn đường chưa tinh chế đạt được hồi đầu những năm 1990, sản lượng đường của Cuba tụt xuống mức thảm hại 1,1 triệu tấn năm 2010.
Ông Suárez hồi tưởng: “Đó là khi ngành mía đường chạm đáy, kể từ đó, chúng tôi đã có nhiều nỗ lực, các nhà máy đường đã được cải thiện và nhiều dự án được triển khai trong lĩnh vực nông nghiệp để khôi phục phần nào sản lượng mía”.
Hiện tại, ngay cả khi công tác thu hoạch – đã được cơ giới hóa cao độ - vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn, sản lượng đường Cuba đã đạt ngưỡng 2 triệu tấn/năm, trong đó khoảng 700.000 tấn tiêu thụ trong nước, phần còn lại được xuất khẩu chủ yếu sang Trung Quốc và Nga.
Cuba, nước đang nỗ lực thu hút vốn đầu tư nước ngoài mà trước đây từng từ chối, vẫn có khả năng sản xuất tới 4 triệu tấn đường/năm trong thập kỷ tới. Chiến lược của La Habana giờ đây không chỉ là sản xuất nhiều đường hơn mà còn phải tận dụng tối ưu hơn các phụ phẩm từ mía: rượu rum, thức ăn gia súc và nhiên liệu sinh học.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Thỏa thuận hợp tác đầu tiên giữa EU và Cuba
19:43' - 05/07/2017
Đây được coi là thỏa thuận bình thường hóa quan hệ song phương.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba với vấn đề tích lũy tư bản và sở hữu tư nhân
07:02' - 05/07/2017
Theo tổng kết của trang mạng Cartas desde Cuba, Quốc hội Cuba cuối cùng cũng đã thông qua những văn kiện nền móng cho công cuộc cải cách mà Chủ tịch Raul Castro và đội ngũ hành pháp của ông đề xuất.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ phạt các công ty vi phạm lệnh cấm vận chống Cuba
09:52' - 29/06/2017
Văn phòng Quản lý tài sản nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ phạt Công ty bảo hiểm American International Group (AIG) của Mỹ 148.698 USD do vi phạm các lệnh cấm vận của Mỹ đối với Cuba.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Trump cài số lùi trong quan hệ Mỹ - Cuba
05:30' - 24/06/2017
Khoảng 30 tháng sau khi người tiền nhiệm Barack Obama bắt đầu tiến trình phá băng lịch sử với La Habana, vị Tổng thống xuất thân tài phiệt đã “cài số lùi” cho tiến trình cởi mở này.
Tin cùng chuyên mục
-
Hàng hoá
Rà soát hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc trong lĩnh vực y tế
20:25' - 08/07/2025
Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh vừa có văn bản số 185/SYT-NVD yêu cầu rà soát hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc trong lĩnh vực y tế.
-
Hàng hoá
VPI dự báo giá xăng đảo chiều tăng nhẹ trong kỳ điều hành 10/7
18:33' - 08/07/2025
Tại kỳ điều hành ngày 10/7, giá xăng dầu bán lẻ được VPI dự báo có thể chỉ tăng nhẹ từ 0,1 - 0,6% nếu Liên bộ Tài chính - Công Thương không trích lập hay chi sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
-
Hàng hoá
Giá dầu hạ nhiệt trước lo ngại về thuế quan Mỹ
16:40' - 08/07/2025
Giá dầu châu Á đã quay đầu giảm trong phiên 8/7, sau khi tăng gần 2% trong phiên trước đó.
-
Hàng hoá
Giá vàng giằng co giữa rủi ro thuế quan mới và lợi suất trái phiếu tăng cao
16:15' - 08/07/2025
Lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm đang dao động gần mức cao nhất trong hai tuần.
-
Hàng hoá
Giá cà phê sụt giảm 4%
08:58' - 08/07/2025
Trên thị trường hàng hoá, toàn bộ 10 mặt hàng trong nhóm kim loại đồng /loạt suy yếu. Trong khi đó, giá cà phê cũng ghi nhận mức sụt giảm tới hơn 4% trước áp lực từ các quỹ đầu tư.
-
Hàng hoá
Giá dầu Brent tăng gần 2% lo ngại về mức thuế quan mới của Mỹ
07:43' - 08/07/2025
Giá dầu thế giới tăng gần 2% trong phiên giao dịch đầu tuần ngày 7/7, khi các dấu hiệu cho thấy nhu cầu tiêu thụ mạnh đã lấn át tác động từ việc OPEC+ nâng sản lượng cao hơn dự kiến trong tháng 8/2025
-
Hàng hoá
Giá dầu tiếp tục đà giảm do OPEC+ sắp tăng mạnh sản lượng
15:41' - 07/07/2025
Giá dầu tại thị trường châu Á sụt giảm trong phiên giao dịch đầu tuần ngày 7/7, sau khi Tổ chức các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh, còn gọi là OPEC+, bất ngờ thông báo sẽ nâng sản lượng
-
Hàng hoá
Giá dầu giảm sâu sau khi OPEC+ tăng sản lượng vượt kỳ vọng
10:13' - 07/07/2025
Giá dầu đã giảm hơn 1% trong phiên giao dịch sáng 7/7 sau khi OPEC+ quyết định tăng sản lượng trong tháng 8/2025 nhiều hơn dự kiến, làm dấy lên lo ngại về tình trạng dư cung.
-
Hàng hoá
Sản lượng ngũ cốc toàn cầu dự kiến đạt mức cao kỷ lục trong năm 2025
09:29' - 07/07/2025
Theo báo cáo mới đây của Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO), sản lượng ngũ cốc toàn cầu dự kiến đạt mức kỷ lục 2,925 tỷ tấn trong năm 2025.