Nhiều chông gai trong tiến trình Brexit

Điều này khiến cho việc kích hoạt điều 50 Hiệp ước Lisbon để đàm phán về vấn đề Brexit giữa Anh và EU càng mất thêm nhiều thời gian hơn.

* Nhiều áp lực

Cuối tháng 3 này, như đã cam kết với các nhà lãnh đạo EU, bà Theresa May sẽ phải kích hoạt điều 50 của Hiệp ước Lisbon, một thủ tục pháp lý nhằm khởi động tiến trình đàm phán (dự kiến kéo dài 2 năm) về Brexit. Dự luật Brexit trao cho Thủ tướng Theresa May quyền kích hoạt Brexit, theo điều 50 của Hiệp ước Lisbon và bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức với EU. Nhưng muốn đạt được điều này, dự luật Brexit phải được Quốc hội Anh chấp thuận và thông qua.

Tuy nhiên, quá trình thông qua dự luật Brexit lại có quá nhiều khó khăn và cửa ải. Trước đó, vào ngày 1-2-2017 vừa qua, dự luật Brexit đã vượt qua được cửa ải đầu tiên tại Hạ viện. Song kể từ đó đến nay, khi càng gần tới đích thì mọi chuyện lại càng trở nên phức tạp.

Đó là việc ngày càng xuất hiện nhiều luồng dư luận ngược chiều trong nước Anh. Mới đây nhất là việc cựu Thủ tướng Anh John Major đã chỉ trích dự luật Brexit là “quá lạc quan và thiếu tính thực tế”. Một số nghị sỹ Anh khác muốn cũng muốn sửa đổi văn kiện này để đảm bảo quyền lợi cho hơn 3 triệu công dân EU đang sinh sống tại Anh.

Thế nhưng nếu sửa đổi văn kiện này thì nó sẽ lại phải quay ngược trở lại Hạ viện để được thông qua một lần nữa. Đây là điều mà bà Theresa May không hề muốn bởi thời hạn kích hoạt điều 50 Hiệp ước Lisbon vào cuối tháng 3 này của bà không còn dài. Trong khi đó, về phía EU, họ cũng không thể chờ đợi tiến trình thông qua Dự luật Brexit của nước Anh diễn ra lâu hơn được nữa, bởi EU cũng có những kế hoạch của riêng mình để đối phó với việc khi nước Anh không còn là một thành viên của khối.

Ngay trước thềm cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện, chính phủ Anh đã rất nỗ lực thuyết phục các nghị sỹ không đề nghị thay đổi Dự luật Brexit của chính phủ, song trong cuộc bỏ phiếu lần 1 vào ngày 1-3 vừa qua, với tỷ lệ phiếu 256/358, Thượng viện Anh đã thông qua yêu cầu Chính phủ Anh phải sửa đổi dự luật Brexit, theo hướng phải đưa vào trong dự luật điều khoản đảm bảo các công dân EU đang sinh sống tại Anh được quyền sinh sống và làm việc tiếp ở Anh sau Brexit.

Như vậy, điều này có nghĩa là Dự luật Brexit sẽ phải đệ trình lên Hạ viện thêm một lần nữa. Cũng chính vì vậy mà trình tự thông qua dự luật sẽ bị chậm lại, ít nhất là 1 tuần so với dự kiến, tức là phải đến ngày 14-3.

* Lắm chông gai

Sau khi Thượng viện Anh bỏ phiếu yêu cầu Chính phủ Anh sửa đổi Dự luật Brexit, Cơ quan phụ trách vấn đề rời EU của Anh đã lên tiếng cho biết họ “rất thất vọng” trước yêu cầu sửa đổi dự luật của Thượng viện, bởi họ đã “nhiều lần làm rất rõ về vấn đề này”, đó là đảm bảo quyền của các công dân EU và công dân Anh một cách “sớm nhất có thể”.

Trong khi đó, Chính phủ của Thủ tướng May thì tuyên bố quyết tâm giữ nguyên nội dung dự luật Brexit, không bổ sung, khi vấn đề này được đưa ra bàn thảo xem xét lại tại Hạ viện Anh vào tuần tới.

Theo quan điểm của Chính phủ Anh, London sẽ đợi để các nước trong EU cũng phải có điều khoản tương tự như vậy đối với các công dân Anh hiện đang sinh sống tại EU, chứ không muốn đơn phương đưa ra lời đảm bảo với công dân EU tại Anh, như Thượng viện vừa yêu cầu bổ sung.

Trước sự chia rẽ từ trong chính nội bộ nước Anh cùng với điều kiện đàm phán khắt khe để đảm bảo quyền lợi giữa các bên, cuộc đàm phán rời EU của Anh, dự kiến kéo dài 2 năm, được dự báo sẽ là một trong những cuộc đàm phán khó khăn và phức tạp nhất trong lịch sử hình thành EU.

Sự chia rẽ trong nội bộ chính trường Anh cũng đang cho thấy phần nào tâm trạng “hoang mang” hiện hữu trong xã hội Anh. Những người ủng hộ Brexit, đến nay vẫn chưa thật sự thuyết phục được phần còn lại rằng đây là một quyết định đúng đắn và cần phải thực hiện bằng mọi giá./.