Lãng phí thực phẩm đã trở thành một vấn nạn toàn cầu. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Tình trạng lãng phí thực phẩm đã trở thành một vấn nạn toàn cầu, vừa gây ra thiệt hại không nhỏ cho nền kinh tế vừa làm mất cân bằng tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Tại Vương quốc Anh (UK), trong số 13 tỷ bảng Anh (17,3 tỷ USD) giá trị thực phẩm bị vứt bỏ mỗi năm, riêng các khách sạn-nhà hàng đã chiếm đến 2,5 tỷ bảng.
Từ mục tiêu tiết kiệm ...
Marc Zornes, từng là một cố vấn kinh doanh, đã thành lập công ty Winnow ở London vào năm 2013, cùng với người đồng sáng lập Kevin Duffy, nhằm cung cấp giải pháp công nghệ cho các nhà hàng để giảm thiểu tình trạng này.
Lý giải mục tiêu khởi nghiệp, ông Zornes chia sẻ với trang tin The Guardian: “Có rất nhiều điều mà một người có thể làm với cuộc sống của họ. Với tôi, tôi muốn thấy vấn đề lãng phí thực phẩm này được tháo gỡ.”
Sáng kiến của Winnow là thu thập kết quả đo khối lượng của các thùng đựng rác thải thực phẩm và thông tin mà nhân viên nhà bếp nhập vào về loại thức ăn mà họ đã vứt bỏ. Sau đó, thuật toán phân tích dữ liệu tiến hành đánh giá lượng thực phẩm đã bị lãng phí, trên cả phương diện chi phí và tác động đối với môi trường.
Các đầu bếp có thể sử dụng các kết quả phân tích, có tính đến thực đơn của nhà hàng, để điều hành hoạt động trong bếp một cách hiệu quả hơn. Điều này, theo ông Zorne, cho phép các nhà hàng cắt giảm từ 40 đến 70% lượng thực phẩm bị bỏ phí.
Winnow tính toán chi phí của lượng thực phẩm bị vứt bỏ. Ảnh: Winnow Solutions Twitter
Một số khách hàng lớn của Winnow có thể kể đến như tập đoàn dịch vụ thực phẩm Compass Group (UK), “người khổng lồ” trong ngành quản lý khách sạn Accor (Pháp), và thương hiệu nội thất hàng đầu thế giới Ikea (Thụy Điển).
Nhà sản xuất nội thất và đồ gia dụng đến từ Bắc Âu này nổi tiếng không chỉ với các sản phẩm tháo lắp được (flat-pack) mà cả món thịt viên khó quên được bán tại các nhà hàng tự phục vụ trong hệ thống cửa hàng khổng lồ của mình.
Ikea mới đây ghi nhận vai trò của Winnow trong việc giúp tiết kiệm tương đương 350.000 suất ăn trong vòng 8 tháng. Ứng dụng này cũng nhận được sự khen ngợi của các đầu bếp tên tuổi như Hugh Fearnley-Whittingstall, người đã mô tả Winnow như một công cụ trợ giúp đắc lực cho các nhà hàng - khách sạn.
Một trong những vấn nạn lớn nhất trong ngành dịch vụ thực phẩm, theo ông Zornes nhận xét, là nỗi sợ thiếu hàng, hết hàng. Đó là việc nhà bếp chuẩn bị một số lượng lớn đồ ăn vì lo sợ không đủ đáp ứng nhu cầu, dẫn đến thừa mứa. Bên cạnh đó là sự thất thoát, lãng phí do quy trình bảo quản, chế biến thực phẩm chưa tiết kiệm, khoa học và hiệu quả, đặc biệt là đối với đồ tươi sống, rau củ và trái cây.
... đến tác dụng nâng cao ý thức cộng đồng
Nhận thức về mức độ nguy hại của chất thải thực phẩm vẫn còn thấp khi Winnow ra mắt. Ông Zornes đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành công nghiệp thực phẩm, và từng có thời gian làm việc tại C&S Wholesale Grocers - tập đoàn bán sỉ hàng tiêu dùng lớn nhất nước Mỹ, tuy nhiên, đến khi ông làm cố vấn kinh doanh tại McKinsey thì ý tưởng khởi nghiệp mới nảy nở.
Thói quen lập kế hoạch mua sắm, bảo quản thực phẩm khoa học sẽ giúp giảm lãng phí. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Một trong những thách thức lớn đối với Winnow vào thời điểm mới đi vào hoạt động là thuyết phục các đầu bếp về lượng rác thải thực phẩm mà họ đã tạo ra. Ông Zornes cho biết nhiều người nghĩ rằng họ chỉ vứt bỏ khoảng 3-5% của những gì họ mua, trong khi thực tế con số đó dao động từ 5% đến 20%.
Đã xuất hiện thêm nhiều công ty khởi nghiệp có chung mục tiêu giảm tình trạng lãng phí thức ăn tại Anh. Ví dụ như Toast Ale, công ty sản xuất bia làm từ bánh mì dư thừa, hiện đang dùng chung văn phòng với Winnow.
Những cái tên khác là "Rubies in the Rubble" - chế biến thực phẩm dư thừa thành mứt và các loại sốt, và "Too Good To Go" - một ứng dụng di động giúp để phân phối lại lượng thức ăn dư thừa từ các nhà hàng để tránh bỏ phí. Ông Zornes tin rằng cần một “đội quân” với những startup tương tự để giảm bớt lượng thực phẩm bị lãng phí mà có giá trị lên tới 1000 tỷ USD trên toàn thế giới mỗi năm.
Winnow đã giúp tiết kiệm khoảng 12 triệu bảng/năm cho hơn 1000 căn bếp tại các nhà hàng sử dụng dịch vụ này. Theo ông Zornes, kết quả này chưa là gì so với thực tế là ngành khách sạn-nhà hàng (toàn cầu) lãng phí 100 tỷ USD thực phẩm hàng năm.
Các biện pháp tránh lãng phí đã góp phần giúp tiết kiệm chi phí hiệu quả và đây là động lực lớn cho sự thay đổi thói quen lập kế hoạch mua sắm, bảo quản và tiêu thụ thực phẩm trong cộng đồng. Winnow vừa huy động vốn tài trợ 5,6 triệu bảng (7,4 triệu USD), và có kế hoạch tiếp tục đầu tư phát triển công nghệ và mở rộng quy mô của công ty. Hiện Winnow có văn phòng ở London, châu Á và Trung Đông./.