Tự do súng đạn - vấn đề nhức nhối tại Mỹ (Phần I)
Dân số Mỹ khoảng 315 triệu người, có tới hơn 310 triệu khẩu súng đang lưu hành trong xã hội. Những vụ xả súng liên tiếp gần đây đã khiến dư luận nước Mỹ trải qua nhiều cảm giác lẫn lộn, từ bàng hoàng, lo sợ đến giận dữ.
Hơn thế nữa, người ta cũng không thể không nghĩ về một vấn đề đã khiến báo chí trong và ngoài nước Mỹ tốn rất nhiều giấy mực, đó là luật kiểm soát súng đạn.
Tự do hay bi kịch?
Súng đạn đang thực sự là vấn đề gây nhức nhối trong xã hội Mỹ, bởi những vụ xả súng đã vượt ngoài tầm kiểm soát của các nhà chức trách. Nạn nhân thiệt mạng hoặc bị thương là những người vô tội lên tới hơn 100.000 người mỗi năm, trong đó có hơn 7.000 trẻ em.
Theo thống kê, trung bình 89 người chết mỗi ngày và 32.514 người chết mỗi năm vì bạo lực súng đạn ở Mỹ - nơi dân số chỉ chiếm 4,43% dân số toàn cầu nhưng số người sở hữu súng chiếm tới 42% tổng số người sở hữu súng trên toàn thế giới.
Trang mạng Shootingtracker.com, chuyên theo dõi các vụ xả súng cho biết trong năm 2015 nước Mỹ có gần 400 vụ xả súng, tính trung bình hơn một vụ mỗi ngày.
Trung bình hàng năm, bạo lực súng đạn ở Mỹ gây tổn thất trên 229 tỷ USD, trong đó 8,6 tỷ USD chi phí liên quan tới việc cầm tù dài hạn những người có khả năng tấn công và sát thương bằng súng, 221 tỷ USD để chữa trị, ổn định cuộc sống của các nạn nhân bị thương và mai táng những người thiệt mạng.
Người đứng đầu Cao ủy Liên Hợp Quốc về nhân quyền, Zeid Ra'ad al-Hussein đã yêu cầu Mỹ áp dụng các biện pháp kiểm soát súng đạn nghiêm ngặt hơn. Ông Zeid chỉ trích cái gọi là sự "tuyên truyền ủng hộ súng ống vô trách nhiệm" và đặt câu hỏi phải có bao nhiêu vụ xả súng giết người bừa bãi nữa ở Mỹ thì các nhà lập pháp mới chịu hành động.
Ông Zeid cho rằng việc tiếp cận vũ khí dễ dàng làm cho có rất ít khoảng cách giữa ý muốn giết người và hành động giết người, và thân nhân những người thiệt mạng vì hành vi xả súng bừa bãi muốn có các biện pháp kiểm soát súng đạn chặt chẽ hơn.
Tuy nhiên các nhóm ủng hộ việc sở hữu vũ khí vẫn có những lý lẽ riêng. Quan điểm của họ là "Súng không giết người. Người giết người". Muốn ngăn chặn tội phạm, phải giải quyết gốc của vấn đề là người phạm tội, chứ không phải là cấm buôn bán vũ khí.
Nếu một người đã quyết tâm phạm tội thì họ vẫn có rất nhiều phương tiện khác, hoặc tìm mua súng lậu. Nếu như tội phạm có thể mua súng lậu, còn người dân lương thiện không có súng tự vệ, thì tình hình bạo lực có thể còn tệ hơn.
Từ năm 2000 đến nay, số vụ giết người bằng vũ khí giảm, còn số vụ giết người để tự vệ lại tăng. Những nhóm đòi cấm vũ khí cho rằng có được xu hướng này là nhờ luật cấm vũ khí ngày càng khắt khe, nhưng còn cần phải làm tốt hơn nữa để giảm bớt những vụ giết người dưới danh nghĩa "tự vệ".
Ngược lại, các nhóm ủng hộ vũ khí cho rằng xu hướng này phản ánh việc người dân sử dụng vũ khí có trách nhiệm và hiệu quả hơn, và rằng việc chống tội phạm nằm ở chỗ xã hội sử dụng vũ khí có trách nhiệm hơn, chứ không phải cấm vũ khí.
Thống kê mới đây cho hay có khoảng 270 triệu khẩu súng dân sự lưu hành ở Mỹ, tức 88% người dân Mỹ sở hữu súng, 200.000 trường hợp phụ nữ dùng súng mỗi năm để tự vệ trước hành vi tấn công tình dục, 3/5 số tội phạm thú nhận rằng chúng sẽ chùn bước khi nhận ra nạn nhân được vũ trang.
Càn làm gì để ngăn chặn
Trong khi chính quyền Tổng thống Barack Obama vẫn chật vật đi tìm lời giải cho bài toán kiểm soát súng đạn thì vụ xả súng tàn bạo nhất trong lịch sử nước Mỹ bất ngờ xảy ra tại thành phố Orlando (bang Florida).
Rạng sáng ngày 12/6 (giờ địa phương), Omar Mateen (30 tuổi, người Mỹ gốc Afghanistan) đã xả súng bên trong hộp đêm Pulse dành cho người đồng tính, làm ít nhất 50 người thiệt mạng và 53 người khác bị thương.
Sau đó, Mateen nhanh chóng bị tiêu diệt trong cuộc đấu súng với cảnh sát. Khi sự việc còn chưa kịp lắng xuống, thì tối ngày 7/7 (giờ địa phương) tại thành phố Dallas (bang Texas), năm cảnh sát Mỹ đã bị bắn chết trong cuộc biểu tình phản đối cảnh sát sử dụng bạo lực sau cái chết của hai người da đen là Philando Castile tại bang Minneapolis và Alton Sterling tại bang Louisiana.
Tới ngày 17/7, tại thành phố Baton Rouge, một vụ nổ súng lại xảy ra giữa một người đàn ông da màu và một số cảnh sát da trắng, khiến ba cảnh sát thiệt mạng và ba người khác bị thương. Nhà chức trách Mỹ xác định danh tính thủ phạm là Gavin Long, 29 tuổi, đến từ thành phố Kansas, bang Missouri, từng phục vụ trong lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ và đối tượng này đã bị tiêu diệt.
Xem tiếp phần II tại đây
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Lại xảy ra xả súng tại Mỹ khiến 3 người chết
18:05' - 30/07/2016
Ngày 30/7, cảnh sát Mỹ xác nhận đã có 3 người thiệt mạng và 1 người bị thương trong vụ xả súng ở một bữa tiệc tại gia thuộc khu vực ngoại ô thành phố Mukilteo, bang Washington.
-
Kinh tế & Xã hội
Làng nhạc Mỹ kiến nghị thắt chặt sở hữu súng đạn
08:40' - 25/06/2016
Hàng loạt tên tuổi lớn trong làng nhạc nước Mỹ hợp tác với tạp chí Billboard để vận động Quốc hội Mỹ thông qua những quy định kiểm soát súng chặt chẽ hơn.
-
Kinh tế Thế giới
Thượng viện Mỹ sẽ bỏ phiếu về dự luật kiểm soát súng đạn vào tuần tới
12:20' - 17/06/2016
Sau hàng loạt vụ xả súng đẫm máu, Tổng thống Mỹ Barack Obama hối thúc quốc hội nước này hành động ngay lập tức để ngăn chặn những thảm họa súng đạn tương tự.
-
Kinh tế & Xã hội
Vụ xả súng tại Orlando: Ít nhất 20 người thiệt mạng
19:36' - 12/06/2016
Cảnh sát thành phố Orlando, bang Florida, miền Nam nước Mỹ, ngày 12/6 cho biết đã tiêu diệt được kẻ xả súng tại hộp đêm Pulse rạng sáng cùng ngày.
-
Kinh tế & Xã hội
Xả súng hàng loạt tại Mỹ
16:13' - 12/06/2016
Hãng tin AFP dẫn lời một cảnh sát có mặt tại hiện trường cho biết đây là vụ nổ súng có chủ ý. Trong khi đó, báo chí địa phương đưa tin có ít nhất 20 người bị bắn.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02'
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07'
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55'
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38'
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39'
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh và tác động
19:16' - 23/04/2024
Làn sóng xuất khẩu thép lớn nhất của Trung Quốc đang gia tăng kể từ khi xảy ra tình trạng dư thừa toàn cầu vào giữa những năm 2010. Điều này đang gây ra căng thẳng thương mại trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Hàn Quốc kêu gọi cộng đồng y tế cải cách
08:45' - 23/04/2024
Ủy ban đặc biệt về cải cách y tế của Hàn Quốc sẽ tiến hành trao đổi với các bên liên quan về các giải pháp cải cách nhằm đổi mới hệ thống y tế, phương hướng định kỳ xem xét cung cầu nhân lực y tế.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành thép Trung Quốc đứng trước nhiều mối lo lớn
07:00' - 23/04/2024
Do giá thép trong nước thấp, những nhà sản xuất và các công ty kinh doanh thép Trung Quốc đang trên đà đạt hoặc vượt qua mức xuất khẩu của năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện tái tạo
12:03' - 22/04/2024
Thái Lan đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ sản xuất điện tái tạo lên cao hơn mục tiêu 50% được đề ra trong Kế hoạch phát triển điện lực (PDP).