100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam: Nguồn thu trong thời đại số

Tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Văn Bá, Tổng Biên tập Báo Vietnamnet cho rằng: Trong một thời đại tốc độ phân phối thông tin đang vượt qua cả khả năng sản xuất, nguồn thu là vấn đề sống còn của báo chí và không thể chỉ trông vào quảng cáo. Mô hình kinh tế báo chí truyền thống đang bị thử thách khốc liệt trước những thay đổi về công nghệ, hành vi người dùng và trật tự truyền thông mới.

Ngày nay, một tòa soạn không chỉ đối mặt với bài toán "viết hay" hay "làm nhanh", mà phải tự trả lời câu hỏi lớn hơn: Báo chí là “người dẫn đường" cho xã hội về thông tin, nhận thức, và định hướng dư luận, nhưng giữa kỷ nguyên số, vai trò ấy đang bị thách thức bởi một câu hỏi rất thực tế: Báo chí sống bằng gì? Nếu coi báo chí là một nghề, thì như mọi nghề khác, nó phải tự nuôi được chính mình. Không thể sống bằng lý tưởng mãi. Không thể tồn tại nếu không có dòng tiền.

Ông Nguyễn Văn Bá nêu vấn đề: Quảng cáo truyền thống đang tụt dốc. Dịch vụ truyền thông tiềm ẩn rủi ro. Sự kiện dễ biến thành thương mại hóa. Thu phí thì chưa lên được tầm. Ngân sách nhà nước cần có nhưng không thể là chỗ dựa duy nhất. Làm thế nào để có đủ tiền cho tờ báo hoạt động? Và xa hơn: Liệu báo chí có thể tự đứng vững bằng chính giá trị của mình mà không bị lệ thuộc?”. Báo chí muốn sống còn phải biết “bán” nhiều thứ hơn là nội dung. Phải tạo ra được giá trị ngoài tin tức từ dịch vụ thông tin chuyên sâu, sự kiện, dữ liệu, tư vấn chiến lược thương hiệu, cho đến chính niềm tin mình tạo dựng. Đó không chỉ là thách thức, mà là một cuộc lột xác về tư duy vận hành.

Nêu quan điểm: Kinh doanh quảng cáo báo chí không thể đứng ngoài dòng chảy đổi mới sáng tạo, bà Phan Đặng Trà My, Phó Tổng Giám đốc Chiến lược VCCorp, Phụ trách Tăng trưởng và Đối tác chiến lược cho biết, quảng cáo trực tuyến vẫn tăng trưởng nhưng online newspaper trì trệ đến giảm tốc.

Theo bà Phan Đặng Trà My, tăng trưởng của Digital chiếm số lượng quảng cáo với doanh thu lớn (khoảng gần 80%) nhưng báo chí địa phương chỉ khoảng gần 3%. Đặc biệt, mô hình kinh doanh truyền thống của báo chí đang lỗi thời. Doanh thu báo chí đang cạn kiệt không phải vì nội dung kém mà vì mô hình khai thác giá trị đã lỗi thời. Trong khi đó, người dùng đang có xu hướng sử dụng nền tảng truyền thông 2 chiều, có tương tác với tin tức.

Bà Phan Đặng Trà My nêu rõ: Báo chí không thiếu nội dung để xuất bản mà thiếu sản phẩm thương mại để bán ra thị trường. Tòa soạn số đừng chỉ xuất bản, hãy chủ động định giá, định vị và định hình rõ ràng những giá trị mà báo chí có thể chuyển hóa thành sản phẩm. Đặc biệt, báo chí cần chuyển trọng tâm từ bán quảng cáo - đăng tin sang mô hình kinh doanh đáp ứng nhu cầu thị trường: Cung cấp giải pháp marketing và xây dựng thương hiệu thông qua truyền thông tích hợp. Báo chí với lợi thế lớn về nội dung chất lượng, để thu hút ngân sách từ doanh nghiệp, đặc biệt cho các chiến dịch theo mùa vụ, do đó hãy: Xây dựng kế hoạch nội dung rõ ràng, được định nghĩa trước tác động tới đúng mục tiêu vào các dịp đặc biệt.

Báo chí cần hành động ngay: Trở thành đối tác truyền cảm hứng và kiến tạo ảnh hưởng; đồng tổ chức các chiến dịch xã hội hóa; cung cấp giải pháp truyền thông tích hợp và nội dung thương hiệu đồng hành; phát triển năng lực Strategic Content Advisor; mở rộng quan hệ đối tác với các nền tảng công nghệ, sản xuất nội dung, cộng đồng influencer - bà Phan Đặng Trà My nêu giải pháp.