3 dự án điện gió tại Đắk Nông: Triển khai khi chưa được cho thuê đất là vi phạm Luật Đất đai

Một dự án điện gió tại Đắk Nông. Ảnh: Hưng Thịnh – TTXVN

Liên quan tới việc chủ đầu tư ba dự án điện gió tại tỉnh Đắk Nông khởi công xây dựng công trình khi chưa được cấp có thẩm quyền cho thuê đất công trình năng lượng, UBND cấp huyện nơi dự án triển khai khẳng định “việc xử phạt vi phạm hành chính là không có cơ sở”.

Tuy nhiên, theo Sở Tài nguyên và Môi trường, đối chiếu với các quy định hiện hành, việc làm trên “vi phạm Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành”.
Ngày 7/9/2021, UBND huyện Đắk Song có báo cáo gửi UBND tỉnh Đắk Nông (số 503/BC-UBND) về việc triển khai thực hiện nhiệm vụ liên quan tới các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3.

Theo đó, sau khi viện dẫn một số quyết định về chấp thuận chủ trương đầu tư, danh mục các dự án cần thu hồi đất và kế hoạch sử dụng đất năm 2021 của huyện…, UBND huyện Đắk Song khẳng định, việc xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3 là không có cơ sở.
Trước đó, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã có nhiều bài phản ánh về các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3. Ngày 28/7/2021, Cơ quan thường trú TTXVN tại tỉnh Đắk Nông đã có công văn gửi UBND tỉnh để trao đổi, đề nghị cung cấp thông tin chính thức về các dự án điện gió nêu trên.
UBND tỉnh Đắk Nông đã có công văn giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan trao đổi, trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Đắk Nông; đồng thời giao UBND huyện Đắk Song phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật đối với các hành vi vi phạm Luật Đất đai của các Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Năng lượng Đắk N’Drung, 1, 2 (chủ đầu tư các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3).
Trong văn bản gửi Sở Công Thương để phối hợp tham mưu trả lời các câu hỏi của phóng viên TTXVN, Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông khẳng định, việc chủ đầu tư, nhà thầu triển khai thực hiện các dự án khi chưa được UBND tỉnh Đắk Nông ra quyết định cho thuê đất công trình năng lượng là vi phạm Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Đắk Nông, một đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông khẳng định, thời điểm khởi công xây dựng công trình (và cả tính tới thời điểm hiện nay, tháng 9/2021 - PV), đất đai là đất nông nghiệp, không phải là đất phi nông nghiệp.

Theo quy định, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp phải được sự cho phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (trong trường hợp này là UBND tỉnh Đắk Nông) và điều này được quy định tại điều 57, Luật Đất đai 2013. Do đó, hành vi của chủ đầu tư là sử dụng đất sai mục đích.

Việc xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi này, cũng như các biện pháp khắc phục hậu quả được quy định rõ tại điều 11, Nghị định số 91/2019/NĐ-CP, ngày 19/11/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Việc UBND huyện Đắk Song viện dẫn các quyết định chủ trương đầu tư, danh mục các dự án cần thu hồi đất, kế hoạch sử dụng đất năm 2021… để khẳng định “việc xử phạt vi phạm hành chính về đất đai là không có cơ sở” là không đúng quy định.

Bởi các văn bản được viện dẫn là chủ trương, là quy hoạch, kế hoạch của Nhà nước, đây là cơ sở để chủ đầu tư tiến hành các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất và nộp tiền chuyển đổi theo quy định. Tuy nhiên, đây không phải là cơ sở pháp lý để chủ đầu tư khởi công công trình.

Chỉ khi nào hoàn thành các thủ tục hành chính, nghĩa vụ tài chính và được cấp có thẩm quyền ra quyết định cho thuê đất công trình năng lượng, việc chủ đầu tư, nhà thầu khởi công, triển khai các dự án mới đúng các quy định pháp luật.
Theo một lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đắk Song, tiền chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp đối với trường hợp này bằng khoảng 60-70% so với chuyển từ đất nông nghiệp sang đất ở.

Tổng diện tích đất cần chuyển đổi cho cả 3 dự án gần 56 ha và số tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất khoảng 60 tỷ đồng (chưa trừ đi các khoản ưu đãi đầu tư, nếu có - PV). Tuy nhiên, ngành chức năng chưa tiến hành công đoạn này vì các thủ tục hành chính liên quan chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành.
Thêm nữa, trao đổi với phóng viên TTXVN tại Đắk Nông vào cuối tháng 8 vừa qua theo chỉ đạo của UBND tỉnh Đắk Nông, lãnh đạo Sở Công Thương Đắk Nông xác nhận, việc một số hạng mục của của các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3 được khởi công xây dựng vào cuối tháng 3/2021 đã vi phạm các quy định quản lý nhà nước về đất đai cũng như xây dựng.
Ngoài vấn đề đất đai như đã nêu ở trên, việc các dự án điện gió được khởi công khi chưa được phê duyệt thiết kế kỹ thuật đã vi phạm điều 14, Luật Xây dựng 2014; và các điều 12, 14, Nghị định 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở.

Bởi vào ngày 29/4/2021, tức khoảng 1 tháng sau khi chủ đầu tư khởi công, triển khai xây dựng một số vị trí, hạng mục các dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2, Đắk N’Drung 3, thiết kế kỹ thuật của cả ba dự án mới được cấp có thẩm quyền là Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương phê duyệt.
Cũng theo Sở Công Thương Đắk Nông, các dự án điện gió nêu trên là dự án nhóm A, thẩm quyền phê duyệt, kiểm tra, nghiệm thu, đưa vào sử dụng… đều là của Bộ Công Thương và đơn vị trực thuộc. Lãnh đạo Sở Công Thương Đắk Nông khẳng định, trách nhiệm đầu tiên trong xử lý các hành vi vi phạm nêu trên là của UBND cấp xã, cấp huyện, thanh tra xây dựng. Đến nay, các hành vi vi phạm nêu trên chưa bị xử lý.
Như TTXVN đã thông tin, cuối tháng 3, đầu tháng 4 vừa qua, ba dự án điện gió Đắk N’Drung 1, Đắk N’Drung 2 và Đắk N’Drung 3 đã được khởi công xây dựng nhiều vị trí, hạng mục công trình khi chưa hoàn thành phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, chưa có quyết định cho thuê đất của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông và chưa có thẩm định thiết kế kỹ thuật của Bộ Công Thương. Ba dự án được triển khai trên địa bàn hai xã biên giới là Thuận Hà, Thuận Hạnh (đều thuộc huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông).
Theo Sở Công Thương Đắk Nông, ba dự án có tổng công suất 300 MW, sản lượng điện hàng năm vào khoảng 930 GWh, vốn đầu tư dự kiến hơn 10.500 tỷ đồng. Ba dự án này đều đặt mục tiêu hoàn thành và phát điện thương mại trước ngày 1/11/2021.
Nhóm phóng viên TTXVN sẽ tiếp tục theo dõi, thông tin về vấn đề này./.