Chăm sóc bò sữa ở một trang trại của Vinamilk. Ảnh: Vinamilk
Trước yêu cầu của Chính phủ về việc Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) sẽ tiến hành thoái hết vốn Nhà nước tại 10 doanh nghiệp, ông Đặng Quyết Tiến cho biết SCIC đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhiệm vụ này.
Tại buổi trao đổi với báo chí ngày 14/9, ông Tiến cho biết: "SCIC đã lên kế hoạch và sẽ bắt đầu bán vốn của Vinamilk ngay trong năm 2016. Còn lại 9 doanh nghiệp khác cũng thực hiện trong năm nay và đầu năm sau".
Đối với việc bán một phần hay bán hết cổ phần tại Vinamilk, ông Đặng Quyết Tiến cho rằng còn tuỳ thuộc vào tình hình, cần lựa chọn lộ trình bán làm sao để lợi ích Nhà nước đạt cao nhất. Mặt khác, do Vinamilk là doanh nghiệp có quy mô vốn lớn và có thể tác động mạnh tới thị trường nên khi tiến hành bán vốn phải tránh gây bất ổn thị trường.
Theo ông Đặng Quyết Tiến, Vinamilk có quy mô rất lớn, việc thoái toàn bộ vốn sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp còn lại nên phải cẩn trọng. SCIC sẽ giám sát để đảm bảo tránh gây biến động, đảm bảo quyền lợi của nhà nước và cổ đông. Lần đầu tiên bán hàng phải thăm dò, món hàng tốt không nên bán hết, SCIC sẽ lựa chọn ra phương án để mang lại hiệu quả.
Trước đánh giá của các chuyên gia cho rằng, việc cổ phần hóa vẫn chậm, ông Đặng Quyết Tiến cho rằng có một số nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó, khách quan là do thị trường chứng khoán vốn chịu tác động thế giới cũng như khó khăn nội tại nên nhu cầu và dòng vốn hạn chế, không bán được như mong muốn.
"Nhưng quan trọng hơn là nguyên nhân chủ quan, có Bộ, ngành còn chưa quyết liệt, mặt khác có vấn đề trách nhiệm người đứng đầu doanh nghiệp. Họ cũng "tâm tư" vì bán hết vốn thì mình ở đâu? Do đó bị chậm cũng còn có thể do vấn đề con người”, ông Đặng Quyết Tiến cho biết thêm.
Sản phẩm của Vinamilk đã có mặt ở nhiều quốc gia/vùng lãnh thổ trên thế giới. Ảnh: Vinamilk
Đối với việc cổ phần hoá Tổng công ty cổ phần Bia rượu nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) và Tổng công ty cổ phần Bia rượu nước giải khát Hà Nội (Habeco), ông Đặng Quyết Tiến cho biết, hiện hai Tổng công ty này vẫn đang thuộc quản lý của Bộ Công Thương, chưa bàn giao về SCIC. Vì vậy, vai trò của Bộ Tài chính trong tiến trình cổ phần hoá của hai công ty này chủ yếu là giám sát và đưa ra ý kiến nếu Bộ Công Thương cần.
Thông tin từ thị trường cho thấy, nhiều nhà đầu tư nước ngoài sẵn sàng mua cổ phần số lượng lớn tại các hãng bia Việt Nam, như Habeco và Sabeco đang nằm trong "tầm ngắm" của những "ông lớn" như Thai Beverage và Singha Group của Thái Lan, Kirin Holdings và Asahi Group Holdings của Nhật Bản, Heineken của Đan Mạch và Anheuser-Busch InBev của Bỉ.
Nhiều chuyên gia lo ngại Việt Nam có thể mất các thương hiệu quốc gia nếu không cẩn trọng. Ông Đặng Quyết Tiến thừa nhận, khi đấu giá công khai thì không thể có sự phân biệt giữa nhà đầu tư trong và ngoài nước. Thậm chí nếu bán cho doanh nghiệp trong nước, họ cam kết giữ cổ phần trong 3 năm, nhưng sau đó không có gì chắc chắn về việc họ không bán lại cổ phần cho doanh nghiệp nước ngoài khi được giá hay không muốn nắm giữ.
“Tuy nhiên, vẫn có cách thức để Nhà nước có quyền phủ quyết việc thay đổi thương hiệu dù không nắm lượng lớn cổ phần thông qua những rào cản kỹ thuật. Kinh nghiệm tại một số doanh nghiệp trên thế giới cho thấy, họ sử dụng hình thức “cổ phần vàng”, đây là những cổ phần có quyền biểu quyết một số vấn đề như về thương hiệu. Chúng ta xây dựng điều lệ doanh nghiệp theo hướng khi thay đổi thương hiệu phải được chấp thuận bởi “cổ phần vàng”, đây đặc quyền riêng của mỗi doanh nghiệp. Điều này đã có quy định và hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế”, ông Đặng Quyết Tiến chia sẻ./.