Các tư lệnh ngành định hướng về mục tiêu trong năm 2021

Tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương diễn ra tại Hà Nội trong 2 ngày 28, 29/12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, hệ thống tài chính của Việt Nam đã lâu mới tạo lập lại sự ổn định hiếm có như những năm qua. Việc điều hành chính sách tiền tệ, đặc biệt là các công cụ chính sách được sử dụng linh hoạt, thận trọng, bám sát các tín hiệu của thị trường tiền tệ trong nước và quốc tế. 

Cùng đó, tỷ lệ bội chi ngân sách và nợ công đều được kéo giảm xuống mức an toàn hơn. Nhờ đó, không gian tài khóa và dư địa chính sách được nâng lên đáng kể, trở thành bệ đỡ, giúp nền kinh tế vượt qua khó khăn trong giai đoạn dịch bệnh do COVID-19 vừa qua. Trong phiên họp này, các tư lệnh ngành đã chia sẻ về những khó khăn, thách thức và kế hoạch mục tiêu cho năm 2021.

* Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng: Tiếp tục thực hiện "mục tiêu kép"

Năm 2021, để tiếp tục thực hiện "mục tiêu kép" cần lưu ý một số trọng tâm. Phòng, chống dịch COVID-19 vẫn là ưu tiên hàng đầu, trở thành điều kiện cần quan trọng nhất để triển khai các giải pháp, chính sách về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước. Việc mở cửa lại nền kinh tế, cho phép giao thương với thế giới vẫn cần phải được xem xét và có bước đi thận trọng.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn tranh thủ tận dụng thời cơ và cơ hội, đẩy nhanh tiến độ cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, cũng như 3 đột phá chiến lược nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế; trong đó, cần đặc biệt đẩy nhanh tiến độ cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực theo hướng tạo ra nhiều hơn giá trị gia tăng trong sản phẩm, nâng cao năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của sản phẩm và doanh nghiệp.

Tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo, công nghiệp mũi nhọn, công nghiệp hỗ trợ gắn với công nghệ thông minh, chuyển đổi số… gia tăng; đẩy nhanh tiến độ các dự án công nghiệp lớn, có tác động lan toả; cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng hiệu quả cao, thích ứng với biến đối khí hậu, nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tích, phù hợp với từng vùng miền, phát triển sản xuất quy mô lớn theo nhu cầu thị trường.

Đáng chú ý, đề án xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cần khẩn trương hoàn thiện để tận dụng các cơ hội dịch chuyển dòng vốn, xu hướng đầu tư trên toàn cầu; tập trung hoàn thiện nhanh khung khổ pháp lý kết hợp triển khai thử nghiệm các loại hình kinh doanh mới, kinh tế số, cung cấp dịch vụ công.

Đồng thời, triển khai toàn diện Chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp Việt Nam; phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, xây dựng và đưa vào hoạt động Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia, các trung tâm ở 3 thành phố lớn.

Cùng đó, việc lập quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia theo quy định của Luật Quy hoạch cần được đẩy nhanh. Việc hoàn thành, phê duyệt, công bố kịp thời các quy hoạch sẽ tạo điều kiện thuận lợi để triển khai các giải pháp huy động nguồn lực, triển khai các chương trình, dự án trọng điểm, thúc đẩy liên kết nội vùng, liên vùng, hội nhập quốc tế, khai thác, phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm, đô thị lớn.

Đặc biệt, ngay từ năm 2021, tập trung nguồn lực cho các dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cảng hàng không quốc tế Long Thành, các tuyến đường ven biển, tuyến giao thông kết nối, cảng biển, sân bay, đường cao tốc, hạ tầng các khu công nghiệp, khu kinh tế ven biển...

Năm 2021 dự báo tình hình kiểm soát lạm phát sẽ gặp nhiều khó khăn. Với sự xuất hiện của vaccine COVID-19 khả năng kinh tế, các chuỗi cung ứng, thị trường và thương mại thế giới sẽ phục hồi nhanh hơn dự báo, giá cả hàng hóa thế giới sẽ có biến động mạnh, tác động đến tình hình lạm phát và diễn biến chỉ số CPI trong nước. Điều này đòi hỏi công tác điều hành giá, nhất là giá cả các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước điều hành cần thận trọng, bám sát diễn biến tình hình giá cả hằng tháng để có quyết định điều chỉnh phù hợp.

Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn tiếp tục được thực hiện. Cùng đó là đẩy mạnh hơn nữa cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển doanh nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, năng suất, hiệu quả và quy mô doanh nghiệp, tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước lớn mạnh, đủ sức vươn ra và cạnh tranh quốc tế, tham gia mạnh mẽ chuỗi giá trị toàn cầu…

Khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam có điều kiện tham gia thị trường mua bán, sáp nhập, qua đó hình thành một số tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, mang tính dẫn dắt các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có đóng góp lớn cho phát triển kinh tế - xã hội.

* Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng: Thu ngân sách tăng cao hơn 150.000 tỷ đồng

Kết quả thu cân đối ngân sách nhà nước đến hết 28/12/2020 đạt 1,426 triệu tỷ đồng, bằng 94,32% dự toán, cao hơn 101,4 nghìn tỷ đồng so với con số đã báo cáo Quốc hội. Bộ Tài Chính vẫn đang chỉ đạo các cơ quan thuế, hải quan, kho bạc phối hợp với các cấp các ngành đôn đốc mọi khoản thu trên tinh thần thu đúng, đủ, kịp thời theo quy định và tuyệt đối không động viên doanh nghiệp nộp trước những khoản chưa đến hạn.

Ước thu ngân sách cả năm đạt 1,472  triệu tỷ đồng, bằng 98,3% dự toán, cao hơn 148-150 nghìn tỷ đồng so với con số đánh giá tháng 8, tháng 9 để báo cáo Quốc hội; trong đó, thu nội địa đạt trên 98%, thu dầu thô đạt 97,7%... 

Thu cân đối ngân sách địa phương ước vượt trên 40 nghìn tỷ đồng, bằng 106% dự toán. Đến nay có 56/63 địa phương thu nội địa vượt dự toán được giao; trong đó các tỉnh trọng điểm có Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Ninh…; một số địa phương chưa hoàn thành dự toán như Thành phố Hồ Chí Minh, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng…

Thu cân đối ngân sách Trung ương ước đạt 776 nghìn tỷ đồng, đạt 88,4% dự toán, cao hơn 51 nghìn tỷ đồng so với con số báo cáo Quốc hội.

Trong điều kiện thu ngân sách khó khăn, ngành tài chính vẫn bảo đảm nguồn thực hiện các khoản chi quan trọng theo dự toán, đặc biệt là chi đầu tư phát triển, đồng thời bổ sung chi phòng chống dịch, hỗ trợ người lao động bị giảm sâu vào thu nhập, chi phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh.

Nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp và người dân, các cơ quan nhà nước thực hiện tiết kiệm 70% kinh phí hội nghị, hội thảo, công tác phí trong và ngoài nước và tiết kiệm 10% chi thường xuyên. Giải ngân chi đầu tư phát triển có bước tiến bộ lớn, ước đến 31/12 đạt 82,8%.

Năm 2021, ngành tài chính khẩn trương rà soát, báo cáo Chính phủ và các cấp có thẩm quyền các giải pháp ưu đãi, miễn giảm, giãn các khoản thuế, lệ phí nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; thu hút các nguồn dịch chuyển vốn đầu tư phù hợp với mục tiêu, yêu cầu phát triển kinh tế, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cao hơn kế hoạch..., tuy nhiên cũng cần căn cứ vào thực tiễn.

Cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, Bộ Tài chính đề nghị các ngành, cấp ủy chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo quản lý ngân sách bảo đảm thu đúng, thu đủ, kịp thời các khoản thu; chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu gian lận thương mại, xuất xứ, giao chỉ tiêu giảm nợ đọng thuế, trốn thuế 5%, phấn đấu tăng thu ngân sách tối thiểu 3% so với dự toán ngân sách được giao…

* Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng: Thiết thực phục vụ người dân và doanh nghiệp

Có 3 vấn đề Ngân hàng Nhà nước cho rằng rất thiết thực cho doanh nghiệp, người dân. Đó nhất, trong 5 năm  qua, Ngân hàng Nhà nước luôn kiên định mục tiêu kiềm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành đồng bộ các công cụ, giải pháp chính sách tiền tệ đúng thời điểm, hợp lý để phản ứng nhanh nhạy, phù hợp với diễn biến tình hình kinh tế thế giới và trong nước. Điều này đã góp phần kiểm soát lạm phát bình quân dưới mức 4% theo đúng mục tiêu Quốc hội đề ra, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức cao so với các nước trên thế giới và khu vực.

Thị trường tiền tệ, ngoại hối, vàng cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất cho vay trong 5 năm qua giảm 3,7% so với giai đoạn 2011-2015, tỷ giá và thị trường ngoại hối tương đối ổn định, dự trữ ngoại hối nhà nước tăng cao, tình trạng đô la hóa giảm dần, niềm tin vào đồng Việt Nam ngày càng được củng cố. Đây là những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao xếp hạng tín nhiệm của quốc gia. 

Cùng với việc điều hành chính sách tiền tệ góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, 5 năm qua, Ngân hàng Nhà nước quan tâm chỉ đạo toàn hệ thống cải cách thủ tục hành chính. Bởi vậy 5 năm liền Ngân hàng Nhà nước đứng đầu trong số các bộ, ngành về chỉ số cải cách hành chính, qua đó góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân theo chủ trương của Chính phủ.

Tiếp theo, với vai trò là huyết mạnh của nền kinh tế, hệ thống ngân hàng đã tích cực thực hiện đề án tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu, từ đó nâng cao hiệu quả trung chuyển vốn cho nền kinh tế. Chính sách tín dụng của Ngân hàng Nhà nước đã đi đúng hướng, bình quân tín dụng tăng 15%/năm, riêng năm 2020 ước tăng khoảng 11%. Đây là mức tăng phù hợp trong bối cảnh cầu tín dụng còn thấp do tác động của COVID-19.

Bên cạnh đó, hệ thống ngân hàng thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, đa dạng hóa, nâng cao chất lượng các dịch vụ thanh toán, thực hiện các giải pháp an ninh, bảo mật hệ thống thông tin, bảo đảm thanh toán an toàn, hiệu quả cho doanh nghiệp và người dân.

Năm 2020, trước bối cảnh doanh nghiệp, người dân bị tác động nặng nề do dịch bệnh, thiên tai, bão lũ, hạn mặn, vấn đề thứ ba Ngân hàng Nhà nước đặt ra là tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và vào cuộc rất sớm như: Ban hành Thông tư 01/2020/TT-NHNN cho phép các tổ chức tín dụng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi và cho phép giữ nguyên nhóm nợ… Đến 14/12, các tổ chức tín dụng đã cơ cấu lại nợ cho khoảng 270 nghìn khách hàng, với dư nợ gần 355 nghìn tỷ đồng…

Năm 2021, ngành ngân hàng tập trung vào các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, thiên tai, bão lũ và biến đổi khí hậu, tái cấp vốn cho ngân hàng chính sách xã hội để hỗ trợ người lao động.

Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, giảm chỉ tiêu lợi nhuận để có điều kiện giảm lãi suất cho vay, mở rộng tín dụng đi đôi với an toàn, hiệu quả, thúc đẩy, nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Cùng đó, ngành cũng theo dõi sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để phản ứng kịp thời đảm đảm cung ứng đầy đủ thanh khoản cho nền kinh tế, sử dụng đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ; phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa để bảo đảm đạt mục tiêu lạm phát bình quân khoảng 4% theo Quốc hội đề ra, thực hiện chủ trương không ai bị bỏ lại phía sau.../.