Cảnh báo rủi ro, bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử

15:41' - 12/06/2024
BNEWS Thách thức đặt ra đối với người tiêu dùng khi thương mại điện tử, thương mại xuyên biên giới trở nên thông dụng là gặp rủi ro khó định danh cả người mua lẫn người bán.

Ngày 12/6, Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp cùng Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ tổ chức Hội thảo hỗ trợ thông tin cho doanh nghiệp "Một số cập nhật về Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại điện tử" nhằm giúp doanh nghiệp cập nhật thông tin về các rủi ro trong thương mại điện tử và các quy định mới về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Trung cho biết: Việc nắm bắt và cập nhật thông tin đối với doanh nghiệp là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây dựng Cổng Thông tin doanh nghiệp trở thành hệ sinh thái số hỗ trợ doanh nghiệp; trong đó, tập trung vào mục tiêu giúp doanh nghiệp tiếp cận các xu hướng mới trên toàn cầu như kinh doanh có trách nhiệm, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ lần thứ tư... cũng như cung cấp nền tảng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp kết nối với nhau. Hơn nữa, việc kết nối doanh nghiệp với mạng lưới tư vấn viên chuyên nghiệp cũng được đẩy mạnh.

Tại hội thảo, bà Phạm Quế Anh, chuyên gia Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ phân tích những cơ hội và thách thức đối với người người tiêu dùng khi tham gia thương mại điện tử, thương mại xuyên biên giới.

Thách thức đặt ra đối với người tiêu dùng khi thương mại điện tử, thương mại xuyên biên giới trở nên thông dụng là gặp rủi ro khó định danh cả người mua lẫn người bán, khó xác định quy định liên quan hay quốc gia, cơ quan có quyền tài phán; quyển riêng tư và an ninh mạng.

Trên thực tế, thương mại truyền thống giao dịch chỉ bó hẹp diễn ra trong các cửa hàng, chợ, siêu thị, hoặc tại tư gia của người tiêu dùng. Khi thương mại điện tử phát triển nhanh, tạo ra cơ hội cho người tiêu dùng, có nhiều lựa chọn hơn, bao gồm cả hàng hoá, sản phẩm tốt hơn, giá cả cạnh tranh hơn, bởi ranh giới của thị trường được mở rộng.

Thương mại điện tử tiện dụng và hiệu quả cao hơn: không cần địa điểm, giờ giấc cụ thể, gửi, nhận phản hồi, các câu hỏi cũng như khiếu nại ngay lập tức, trải nghiệm mua sắm, tiêu dùng được cá nhân hóa, với các gợi ý chính xác từ phía người bán... Nguồn thông tin vô tận, cho phép người tiêu dùng có thể so sánh giữa các lựa chọn, nhà cung cấp khác nhau, chi phí giao dịch giảm xuống.

Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại điện tử xuyên biên giới, giao dịch diễn ra qua mạng Internet, trên trang web của người bán hoặc trên nền tảng của bên thứ ba. người tiêu dùng không được kiểm tra chất lượng hàng hóa. Bởi vậy, họ phải dựa vào việc thu thập thông tin các nghiên cứu trước đó, hoặc đánh giá của người mua khác.

Cùng với đó, thanh toán qua internet hàng hóa được gửi đến cho người tiêu dùng, thường qua bên thứ ba, hoặc thanh toán khi nhận hàng. Do đó, người tiêu dùng cũng gặp phải nhiều rủi ro khi lựa chọn và thanh toán hàng hoá.

Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Người tiêu dùng (CPRC) cho biết, có tới 83% người Australia đã từng chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi một trang web hay ứng dụng điện thoại lợi dụng thiết kế giao diện gây ảnh hưởng tiêu cực đế quyền lợi người tiêu dùng.

Giám đốc Dự án ASEAN SME, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ Sita Zimpel nhấn mạnh: Hiện nay, nhiều cam kết quốc tế đã được xây dựng để thúc đẩy việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại điện tử. Trong khu vực, Kế hoạch hành động chiến lược bảo vệ người tiêu dùng ASEAN giai đoạn 2016 - 2025 đã được phê chuẩn bởi các quốc gia thành viên.

Năm 2023, ASEAN cũng ra mắt Bộ hướng dẫn bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử. Do đó, các nỗ lực trên là rất quan trọng trong việc thay đổi nhận thức về bảo vệ người tiêu dùng, hướng tới hài hòa hóa các quy định pháp luật giữa các quốc gia trong khu vực, và qua đó thúc đẩy thương mại bền vững.

Để hài hòa với các cam kết quốc tế và giải quyết các vấn đề mới phát sinh trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, Phó Trưởng ban, Ban Bảo vệ người tiêu dùng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia Hồ Tùng Bách cho biết: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 đã được Quốc hội Việt Nam thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.

Cụ thể, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 mở rộng phạm vi đối với những doanh nghiệp nước ngoài cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho người tiêu dùng ở Việt Nam. Ngoài ra, Luật có rất nhiều quy định mới liên quan đến việc bảo vệ thông tin người tiêu dùng, người tiêu dùng dễ bị tổn thương, cung cấp dịch vụ nền tảng số, dịch vụ liên tục, trách nhiệm cung cấp thông tin, thu hồi sản phẩm.

Ở góc độ kinh nghiệm quốc tế về bảo vệ người tiêu dùng, bà Sita Zimpel - Giám đốc Dự án ASEAN SME, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ cho hay, năm 2023, ASEAN cũng ra mắt Bộ hướng dẫn Bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử.

“Các nỗ lực trên là rất quan trọng trong việc thay đổi nhận thức về bảo vệ người tiêu dùng, hướng tới hài hòa hóa các quy định pháp luật giữa các quốc gia trong khu vực, qua đó, thúc đẩy thương mại bền vững”,  bà Sita Zimpel nhấn mạnh.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục