Chất lượng công trình kém - Bài 2: Xác định lỗi, quy trách nhiệm cụ thể
Mặc dù hành lang pháp lý đã đầy đủ cùng các chế tài xử lý khá nghiêm khắc nhưng những sự cố vẫn liên tiếp xảy ra gây ảnh hưởng xấu trong dư luận.
Phải chăng cốt lõi vấn đề vẫn nằm ở ý thức các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng.
Hệ thống pháp luật về quản lý chất lượng công trình xây dựng ngày càng được hoàn thiện đầy đủ và chặt chẽ hơn trong thời gian qua.
Cùng đó, các cơ quan chức năng cũng đã tổ chức hướng dẫn thực hiện những quy định đó rất rõ ràng và theo hệ thống từ các cấp ngành, trung ương xuống tới địa phương và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để những chính sách này đi vào cuộc sống và tuân thủ nghiêm minh lại đang là đòi hỏi bức thiết bởi sự đối phó và gian dối trong hoạt động xây dựng.
Bởi vậy mới xảy ra tình trạng, thực thi quy trình thì đúng nhưng kết quả lại không đáp ứng kỳ vọng.
Điều này khiến chất lượng các công trình vẫn yếu kém với những sự cố ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản và tính mạng của con người.
Bên cạnh những công trình đạt chất lượng vẫn còn không ít công trình chất lượng thấp nên sau một thời gian đưa vào sử dụng đã có biểu hiện hư hỏng như: nứt, vỡ, lún sụt, thấm dột, bong dộp… phải sửa chữa, gây tốn kém, lãng phí.
Đã thế, nhiều công trình không tiến hành bảo trì hoặc bảo trì không đúng định kỳ làm giảm tuổi thọ công trình.
Tình trạng này diễn ra phổ biến ở các công trình xây dựng chung cư, công trình công cộng, trường học, bệnh viện... khiến người dân lo lắng và bức xúc.
Chánh Thanh tra Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Kỳ Sơn cho rằng có bốn chủ thể liên quan trực tiếp đến quá trình thi công công trình gồm: chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, nhà thầu và tư vấn giám sát.
Quy định của pháp luật về quản lý chất lượng công trình, về trách nhiệm của các bên liên quan đều đầy đủ.
Bởi vậy, khi xảy ra sự cố công trình hoặc phát hiện các vấn đề liên quan đến chất lượng công trình thì cần phải xác định rõ nguyên nhân, mức độ thiệt hại để từ đó tiến hành xử lý hành chính hay phải chuyển cơ quan điều tra để xử lý hình sự…
Để tránh trường hợp chủ đầu tư nể nang, xử lý hình thức đối với nhà thầu vi phạm thì báo chí, các phương tiện truyền thông đại chúng cũng cần phải đưa vấn đề ra công luận, tạo sức ép để chủ đầu tư phát huy vai trò và trách nhiệm của mình trước khi mọi việc quá muộn - ông Sơn nhấn mạnh.
Còn theo Tiến sỹ Nguyễn Việt Hùng - nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nếu không phải lỗi từ khâu thiết kế mà để xảy ra sự cố trong quá trình thi công, trách nhiệm đầu tiên thuộc về nhà thầu. Sau nhà thầu là trách nhiệm của tư vấn giám sát.
Nếu giám sát tốt thì đã không có chuyện nhà thầu làm sai thiết kế, thi công gian dối.
Cho dù có lựa chọn được một nhà thầu tốt, nhưng nếu không kiểm tra, giám sát chặt chẽ thì nhà thầu cũng khó mà tự giác thi công đảm bảo chất lượng, đó là chưa kể đến trường hợp nhà thầu thông đồng với tư vấn giám sát để thi công ẩu, “rút ruột công trình”.
Theo ông Nguyễn Tiến Lương - Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình xây dựng - Sở Xây dựng Phú Thọ, hiện lực lượng quản lý xây dựng nói chung và quản lý chất lượng công trình xây dựng nói riêng ở địa phương còn mỏng, chưa đáp ứng được yêu cầu. Cùng với đó còn có sự chồng chéo và thiếu sự phối hợp trong thực hiện quản lý chất lượng công trình xây dựng.
Nhiều nơi, năng lực của chủ đầu tư chưa đáp ứng nhưng vẫn được giao làm chủ đầu tư công trình xây dựng nên dẫn đến quản lý dự án, chất lượng không đảm bảo.
Thậm chí, dự án đầu tư xây dựng thực hiện chậm tiến độ, chất lượng không đạt, hiệu quả kém và bỏ lỡ cơ hội đầu tư.
Bên cạnh đó, tình trạng vi phạm xây dựng vẫn còn xảy ra trong khi chế tài chưa đủ mạnh, chưa mang tính răn đe, phòng ngừa cao nên chưa đảm bảo tính khả thi trong việc tuân thủ và đưa các quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng vào nền nếp.
Một trong những lý do dẫn đến tồn tại này là vai trò quản lý nhà nước ở nhiều nơi chưa được coi trọng đúng mức.
Việc quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước, đặc biệt là dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước thường “buông lỏng” hơn so với công trình dùng “vốn tư”.
Một trong những yếu tố khác quyết định đến chất lượng công trình đó là khâu tư vấn, khảo sát thiết kế.
Nếu “yếu” ngay từ gốc thì sẽ hỏng cả cái cây - nhiều chuyên gia trong ngành ví von. Giải pháp đưa ra lúc này là tất cả các cấp, các ngành phải nêu cao trách nhiệm trong việc thực hiện Luật Xây dựng năm 2014, tuân thủ đúng các quy định của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng, quản lý vốn.
Có như vậy mới giải quyết tốt bài toán về nâng cao chất lượng công trình xây dựng, đáp ứng yêu cầu hiện nay.
Theo các chuyên gia về xây dựng, để xảy ra các sự cố công trình, chất lượng công trình yếu kém thì các bên liên quan đều phải chịu trách nhiệm, vấn đề là phải xác định được chính xác nguyên nhân kỹ thuật của “lỗi” ở khâu nào vì hệ thống pháp luật hiện nay đã quy định rất đầy đủ trách nhiệm của các bên liên quan.
Mặt khác, trách nhiệm của các bên liên quan đối với chất lượng công trình xây dựng phải đi theo hết cả vòng đời dự án, chứ không chỉ là trong giai đoạn bảo hành dự án.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Kiện toàn Ban Chỉ đạo Nhà nước công trình, dự án trọng điểm ngành Giao thông
06:19' - 14/09/2016
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng - Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án trọng điểm ngành Giao thông Vận tải vừa ký Quyết định kiện toàn Ban Chỉ đạo này.
-
Kinh tế Việt Nam
Chống thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng
15:35' - 13/09/2016
Cơ quan chức năng đã cắt giảm khoảng 1,6% giá trị so với tổng giá trị trước thẩm định, tương đương khoảng chục tỷ đồng.
-
DN cần biết
Gắn trách nhiệm đơn vị thi công với chất lượng công trình
19:14' - 28/07/2016
Bộ Giao thông Vận tải định hướng siết chặt trách nhiệm của các đơn vị bằng việc ban hành các chế tài như nâng cao thời hạn bảo hành công trình; công khai năng lực của các chủ đầu tư, tư vấn, nhà thầu…
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Đại hội đại biểu Đảng bộ Tập đoàn Hóa chất Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030 thành công tốt đẹp
12:31'
Ngày 4/7, Đại hội đại biểu Đảng bộ Tập đoàn Hóa chất Việt Nam nhiệm kỳ 2025–2030 đã diễn ra thành công tốt đẹp và thông qua nhiều nội dung để phát triển bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
-
Kinh tế Việt Nam
Thanh Hóa xây 39 khu tái định cư phục vụ dự án đường sắt Bắc - Nam
11:46'
Dự kiến có khoảng 2.107 hộ dân phải di dời và bố trí tái định cư. Ngoài ra, khoảng 41 công trình gồm cơ sở sản xuất kinh doanh, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình công cộng sẽ phải di dời.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam và Bulgaria hợp tác phát triển kinh tế, thương mại và đầu tư
07:58'
Theo phóng viên TTXVN tại Đông Âu, Đại sứ quán Việt Nam tại Bulgaria ngày 3/7 đã phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Bulgaria (BCCI) tổ chức Diễn đàn hợp tác kinh tế Việt Nam - Bulgaria.
-
Kinh tế Việt Nam
Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030
07:58'
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 216/2025/QH15 về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.
-
Kinh tế Việt Nam
Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam
22:51' - 03/07/2025
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành Nghị quyết số 222/2025/QH15 về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025
20:09' - 03/07/2025
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tục hành chính được vận hành thông suốt
19:35' - 03/07/2025
Về cơ bản các thủ tục hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp đã được ban hành sớm, quy định rõ, cụ thể và được vận hành ngay, cơ bản thông suốt khi chính quyền đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Thực hiện 3 tăng tốc để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên
19:18' - 03/07/2025
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cấp, ngành, địa phương thực hiện 3 tăng tốc để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên.
-
Kinh tế Việt Nam
Sẽ bổ sung quy định về livestream trong Dự án Luật Thương mại điện tử
19:10' - 03/07/2025
Bộ Công Thương đang đề xuất xây dựng Dự án Luật Thương mại điện tử và dự kiến trình Quốc hội tháng 10 năm 2025.