Chế tài nào đủ mạnh để đẩy lùi nạn hàng giả, hàng nhái?
Trước vấn nạn hàng giả, hàng nhái tràn lan trên thị trường, nhất là trên thương mại điện tử khiến quyền lợi người tiêu dùng bị xâm hại và ngay cả các doanh nghiệp, hợp tác xã làm ăn chân chính cũng bị thiệt thòi. Do đó, nhiều ý kiến cho rằng, cần tăng thêm chế tài mạnh tay hơn để đẩy lùi vấn nạn này trong thời gian sớm nhất.
Theo thống kê của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương), mỗi năm có khoảng 1.500 đơn khiếu nại của người tiêu dùng liên quan tới các giao dịch mua bán trên các nền tảng trực tuyến.
Cụ thể như hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ và mua bán không có hóa đơn chứng từ. Chính từ những loại hàng hoá kém chất lượng này đang khiến người tiêu dùng ngày càng mất niềm tin vào các nền tảng bán hàng trực tuyến như Facebook, Zalo, TikTok… và cả các sàn thương mại điện tử uy tín.
Mặc dù, lực lượng tham gia đấu tranh, ngăn chặn tình trạng sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ hàng nhái, hàng giả, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ khá đông đảo và tích cực, song vẫn gặp nhiều khó khăn, lúng túng trong phát hiện và xử lý.
Lý giải nguyên nhân này, ông Trần Hữu Linh- Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường cho biết, do trang thiết bị phục vụ thực thi công vụ chưa đáp ứng được những thay đổi của công nghệ sản xuất, mô hình kinh doanh mới.
Hơn nữa, việc phối hợp giữa các đơn vị liên quan đến xử lý các hành vi vi phạm về hàng giả, hàng nhái trong thương mại điện tử như công an, quản lý thị trường, hải quan, vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ người tiêu dùng vẫn hạn chế.
Chia sẻ từ đại diện Hợp tác xã Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5 huyện Mộc Châu (Sơn La), có thời điểm hợp tác xã đã chốt đơn nhưng khi chưa kịp gửi hàng thì khách đã nhắn tin nhận được sản phẩm.
Cùng đó, sản phẩm chế biến như mận-đào sấy dẻo của hợp tác xã cũng đã bị làm giả nhãn mác với nguyên liệu chủ yếu là mận, đào nhập từ Trung Quốc và đăng bán tràn lan trên các trang mạng, sàn thương mại điện tử.
Theo các chuyên gia, hiện mỗi sàn giao dịch thương mại điện tử có trên 5.000 thương hiệu và hàng nghìn đối tác kinh doanh đa dạng các mặt hàng. Đáng lưu ý, các sàn giao dịch thương mại điện tử chủ yếu cho thuê "gian hàng” online. Vì vậy, sản phẩm không về kho chứa của bất kỳ sàn giao dịch nào nên không phát hiện được hàng hoá vi phạm.
Không những thế, việc kiểm soát, định danh tài khoản người bán, đăng tải chào bán, chào mua chưa thật sự chặt chẽ, chưa thường xuyên, liên tục của các sàn giao dịch thương mại điện tử cũng được cho là một trong những “kẽ hở” để các đối tượng lợi dụng đưa hàng hóa vi phạm lên bày bán công khai trên các sàn này.
Bên cạnh đó, nhận thức của một bộ phận người tiêu dùng còn hạn chế, như biết hàng giả vẫn mua vì giá rẻ, thích hàng nhái thương hiệu nổi tiếng hoặc chưa đủ kỹ năng và thông tin để nhận biết.
Hiện nay, trên thị trường có 4 sàn thương mại điện tử lớn là Tiki, Lazada, Shopee, Sendo lại có tới 3 sàn là Sendo,Shopee, Lazada đang hoạt động theo hình thức khách hàng tự giao dịch với nhau (C2C).
Điều này đồng nghĩa với việc các sàn này vẫn rộng cửa cho cá nhân mở shop online mà không cần đăng ký kinh doanh, không cần các loại giấy tờ quan trọng như đăng ký thương hiệu, giấy chứng nhận sở hữu trí tuệ...Ngoài ra, chỉ khi các cá nhân này đăng và bán sản phẩm rồi, sàn mới sử dụng công cụ để kiểm tra. Đây cũng là nguyên nhân khiến hàng giả, hàng nhái vẫn tràn lan.
Nhận định từ các chuyên gia, đặc điểm của sàn thương mại điện tử bán theo hình thức C2C là có phần mở hơn. Người nào muốn bán hàng chỉ cần yêu cầu duy nhất là chứng minh thư nhân dân/căn cước công dân.
Tuy nhiên, tình trạng này vẫn có thể làm giả, đó là chưa tính đến việc các chủ gian hàng này cố tình đăng các hình ảnh không đúng sự thật về sản phẩm, ngay cả các sàn sử dụng công cụ lọc cũng chỉ đạt khoảng 80%.
Do đó, hợp tác xã cần chủ động cung cấp thông tin về nguồn gốc xuất xứ, quy trình sản xuất một cách rõ ràng, minh bạch đến khách hàng để đánh bật nạn hàng giả, hàng nhái.
Mặc dù sản phẩm đã được gắn đầy đủ tem truy xuất nguồn gốc và nhãn hiệu của hợp tác xã, nhưng theo đa số ý kiến từ các hợp tác xã cần thêm giải pháp ship hàng tận tay, hạn chế khâu trung gian và thực hiện chỉ báo mã seri tem ngay trước khi giao hàng cho khách.
Đặc biệt, việc minh bạch quy trình sản xuất, thông tin sản phẩm và liên kết để giảm các khâu trung gian khi đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng là điều cần thiết để các hợp tác xã chống chọi với nạn hàng giả, hàng nhái.
Thời gian qua, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã phối hợp với Tổng cục Quản lý thị trường xây dựng“Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử giai đoạn 2021-2025” với nhiều nội dung và giải pháp đồng bộ, có sự vào cuộc của Bộ Công Thương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng (lực lượng biên phòng), Ngân hàng Nhà nước, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Tài chính (Hải quan, Thuế)... nhằm hướng đến các giải pháp tổng thể, toàn diện.
Để nâng cao hiệu quả ngăn chặn hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng, theo ông Trần Hữu Linh, Tổng cục Quản lý thị trường sẽ xây dựng kịp thời các kế hoạch, phương án cụ thể, triển khai đồng bộ, thường xuyên hoạt động kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính.
Cụ thể với hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không bảo đảm an toàn thực phẩm và nhất là các vi phạm trong lĩnh vực thương mại điện tử, xuất xứ hàng hóa.
Cùng đó, thực hiện tốt nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành, nhất là kế hoạch thanh tra 120 thương nhân phân phối trong lĩnh vực xăng dầu đã được Bộ Công Thương phê duyệt.
Mặt khác, lực lượng sẽ tập trung kiểm tra việc kinh doanh, vận chuyển trái phép hàng hóa trên thị trường nội địa; chủ trì và phối hợp với lực lượng Công an và các cơ quan liên quan triệt phá các tụ điểm tập kết, buôn bán hàng lậu, hàng giả.
Đặc biệt, tiếp tục rà soát, đánh giá những yêu cầu thực tế để đối chiếu với năng lực, điều kiện cụ thể, đặc biệt là phân tích, làm rõ những khiếm khuyết, tồn tại, bất cập trong hoạt động của lực lượng tại mỗi địa phương.
Việc này nhằm chủ động trong việc khắc phục và phối hợp để thực hiện các chính sách pháp luật, cũng như chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, của các bộ ngành và Bộ Công Thương./.
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Phát hiện và thu giữ nhiều bộ sản phẩm điều hòa nhập lậu
15:50' - 23/03/2023
Thực hiện Kế hoạch năm 2023, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Đoàn kiểm tra thuộc Quản lý thị trường Thái Nguyên đã kiểm tra đột xuất cửa hàng điện máy G.H, thu giữ nhiều bộ sản phẩm điều hòa nhập lậu.
Tin cùng chuyên mục
-
Hàng hoá
VPI: Giá xăng bán lẻ có thể giảm từ 420 - 576 đồng/lít trong kỳ điều hành tới
17:40' - 14/05/2024
Tại kỳ điều hành ngày 16/5 tới, giá xăng bán lẻ được dự báo tiếp tục xu hướng giảm từ 1,8 - 2,5% và Liên bộ Tài chính - Công Thương không trích lập hay chi Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
-
Hàng hoá
Xuất khẩu thuỷ sản 4 tháng thu về 2,7 tỷ USD
12:41' - 14/05/2024
Xuất khẩu cá ngừ, cá tra, cua ghẹ, nhuyễn thể có vỏ các loại đều ghi nhận tăng trưởng dương so với cùng kỳ.
-
Hàng hoá
Triển vọng sản xuất lúa chất lượng cao ở Kon Tum
10:48' - 14/05/2024
Những ngày này, 6 hộ dân tham gia mô hình trồng lúa ST25 tại thôn Vắc Y Nhông, xã Đăk Ring, huyện Kon Plông đang tất bật thu hoạch 3ha lúa.
-
Hàng hoá
Giá ca cao, đường và cà phê giảm mạnh cản trở đà hồi phục của chỉ số giá hàng hóa
09:18' - 14/05/2024
Mặc dù sắc xanh áp đảo trên bảng giá hàng hóa nguyên liệu thế giới trong ngày giao dịch đầu tuần, song mức giảm mạnh một số mặt hàng đã kéo chỉ số MXV-Index chốt ngày suy yếu nhẹ 0,08% về 2.300 điểm.
-
Hàng hoá
Nhu cầu của Mỹ và Trung Quốc "đốt nóng" giá dầu thế giới
07:42' - 14/05/2024
Trong phiên giao dịch 13/5, giá dầu thế giới đi lên nhờ dấu hiệu nhu cầu cải thiện tại Mỹ và Trung Quốc, hai nước tiêu thụ dầu hàng đầu thế giới.
-
Hàng hoá
Tạm giữ 2,4 tấn đường tinh luyện nhập lậu
18:29' - 13/05/2024
Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở đang bày bán 2,4 tấn đường tinh luyện do nước ngoài sản xuất (Thailand) không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam, không có hóa đơn chứng từ chứng minh tính hợp pháp.
-
Hàng hoá
Ấn Độ có thể xem xét dỡ bỏ hạn chế xuất khẩu gạo
17:52' - 13/05/2024
Chính phủ Ấn Độ có thể xem xét dỡ bỏ các hạn chế về xuất khẩu gạo được áp đặt từ năm ngoái, trong bối cảnh sản lượng gạo dư thừa lớn.
-
Hàng hoá
Tiêu hủy 147 kg xúc xích không rõ nguồn gốc xuất xứ
17:17' - 13/05/2024
Cục Quản lý thị trường tỉnh Nghệ An phối hợp với Trạm Cảnh sát giao thông huyện Diễn Châu kiểm tra phương tiện phát hiện 147 kg xúc xích không rõ nguồn gốc xuất xứ, đã bị chảy nhớt bốc mùi hôi thối.
-
Hàng hoá
Tạm giữ lô thiết bị đốt tinh dầu và phụ kiện thuốc lá điện tử trị giá gần 130 triệu đồng
16:32' - 13/05/2024
Tại thời điểm khám, chủ sở hữu của lô hàng hoá và không xuất trình được hoá đơn, giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Đội Quản lý thị trường số 1 đã tạm giữ toàn bộ lô hàng và xử lý theo quy định.