Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với báo giới tại Washington, DC ngày 25/10/2019. Ảnh: THX/TTXVN
Ngày 13/11, tại buổi điều trần công khai đầu tiên do Ủy ban Tình báo thuộc Hạ viện Mỹ tiến hành đối với cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ tại Ukraine William Taylor đưa ra một chi tiết mới trong lời khai, đề cập tới cuộc điện thoại giữa Đại sứ Mỹ tại Liên minh châu Âu (EU) Gordon Sondland và Tổng thống Trump, cũng như nhận định của ông Sondland khi cho biết Tổng thống Trump quan tâm tới việc điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden hơn vấn đề Ukraine.
Theo lời khai của ông Taylor, Đại sứ Sondland đã có cuộc điện thoại với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 26/7, một ngày sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong đó Tổng thống Trump đề cập tới các cuộc điều tra về can thiệp bầu cử năm 2016 và gia đình Biden.
Ông Taylor khẳng định, ông đã được một nhân viên cho biết, trong cuộc điện thoại đó, ông Sondland đã đề cập tới cuộc họp của ông ở Kiev, đồng thời thông báo với Tổng thống Trump rằng Ukraine đã sẵn sàng thúc đẩy.
Sau cuộc gọi đó, khi được một nhân viên hỏi Tổng thống Trump nghĩ gì về Ukraine, Đại sứ Sondland trả lời: "Tổng thống Trump quan tâm nhiều hơn đến các cuộc điều tra của Biden, điều mà luật sư riêng của Tổng thống Trump là Giuliani đang gia tăng sức ép”.
Ông Taylor và phó Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu và Âu - Á George Kent là hai quan chức quan trọng đầu tiên tham gia cuộc điều trần công khai. Đây là lần đầu tiên một phiên điều trần về vấn đề này được phát trên truyền hình, đánh dấu giai đoạn mới có thể ảnh hướng tới danh tiếng cũng như quá trình vận động tranh cử cho năm 2020 của ông Trump.
Cũng tại phiên điều trần công khai nêu trên, ông George Kent cho biết cá nhân đã bày tỏ quan ngại từ đầu năm 2015 về vị trí của Hunter Biden trong vai trò ban lãnh đạo công ty năng lượng Burisma “có thể tạo ra nguy cơ xung đột lợi ích”.
Tuy nhiên, ông George Kent cũng cho biết không thấy bất cứ động thái nào từ các quan chức Mỹ về việc sẽ bao che cho Burisma khỏi bị điều tra.
Bên cạnh đó, ông Kent cho rằng, sau một số động thái, bản thân ông nhận thấy những nỗ lực từ phía luật sư cá nhân của Tổng thống Trump là Rudy Giuliani cùng các đồng sự đã “phát động chiến dịch bôi nhọ” những nhà ngoại giao Mỹ làm việc ở Kiev.
Theo ông Kent, ông đã thấy “sáng tỏ” hơn khi “những nỗ lực của ông Giuliani về việc theo đuổi các cuộc điều tra có động cơ chính trị đã tác động tới sự can dự của Mỹ với Ukraine”.
Trước đó, hai nhân chứng trên đã tham gia các cuộc điều trần kín và các bản sao lời khai của họ đã được Hạ viện Mỹ công bố. Theo đó, nhà ngoại giao Taylor được các nhà lập pháp đảng Dân chủ coi là một nhân chứng hết sức quan trọng trong cuộc điều tra này.
Tại một phiên điều trần kín, ông Taylor khẳng định ông hoàn toàn hiểu rõ rằng khoản tiền viện trợ trị giá 400 triệu USD của Mỹ cho Ukraine được sử dụng là điều kiện ép buộc Kiev tiến hành điều tra đối thủ chính trị của Tổng thống Trump là ông Joe Biden.
Trong khi đó, Phó Trợ lý Ngoại trưởng George Kent mô tả một “chiến dịch nói dối” do ông Rudy Giuliani, luật sư riêng của Tổng thống Trump, dẫn đầu được thực hiện nhằm "hạ bệ" Đại sứ của Mỹ tại Ukraine khi đó là bà Marie Yovanovitch.
Cho tới nay, đảng Dân chủ đã tiến hành 16 cuộc điều trần kín với các quan chức hiện nay và trước đây trong chính quyền Trump và đã công bố 8 bản lời khai của các nhân chứng mà họ đã tiến hành./.