Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030 bổ sung những khía cạnh mới

Nền kinh tế từng bước hoạt động trở lại trong điều kiện bình thường mới. Công nghiệp và xây dựng; dịch vụ là trụ đỡ đóng góp vào tốc độ tăng GDP của cả nước. Ảnh: TTXVN

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung cho biết, xây dựng và triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030 là cần thiết nhằm giải quyết những tồn tại, hạn chế trong giai đoạn 2012-2020 và cập nhật, phản ánh xu thế, bối cảnh trong nước, quốc tế mới.

Trong chiến lược này phải kể đến việc Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự Phát triển bền vững, Báo cáo đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và đặc biệt là Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030.

Để xây dựng và triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung đề nghị các đơn vị thuộc bộ cần thực hiện các nhóm nội dung chính như: cần bổ sung một số khía cạnh mới trong chiến lược, bên cạnh việc kế thừa có chọn lọc các quan điểm của chiến lược giai đoạn 2012-2020.

Cụ thể, cần bổ sung các khía cạnh về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số và một số nội dung xã hội.
Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất xây dựng giải pháp triển khai chiến lược theo 2 nhóm có tính xuyên suốt và theo ngành ưu tiên để xác định rõ trọng tâm và tăng hiệu quả huy động nguồn lực.

Việc lựa chọn ngành ưu tiên dựa trên các tiêu chí về đóng góp của ngành đối với phát triển kinh tế - xã hội, tỷ trọng phát thải khí nhà kính và đánh giá việc thực hiện chiến lược giai đoạn 2012-2020.
Cùng với đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất bổ sung vào Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030 các quy định, hướng dẫn cụ thể, có tính ràng buộc cao hơn trong thực hiện, biện pháp xử lý sau giám sát và quy định thẩm quyền, trách nhiệm của các bên liên quan trong giám sát, đánh giá.

Hoạt động giám sát, đánh giá được thực hiện căn cứ trên “Bộ chỉ tiêu thống kê” được ban hành kèm theo chiến lược 2021-2030…
Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh đã được ban hành cuối năm 2012 (Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012) và triển khai cụ thể qua Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020 ban hành năm 2014 (Quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 20/3/2014).

Chiến lược gồm 4 chủ đề chính, 12 nhóm hoạt động và 66 nhiệm vụ hành động, với sự phân định trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức chủ trì và phối hợp thực hiện.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung cho biết, việc thực hiện chiến lược đã đi đúng hướng, triển khai khá toàn diện. Tăng trưởng xanh từ chủ trương chiến lược đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy hoàn thiện thể chế kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính.
Việc thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật thể hiện ở các nội dung xây dựng thể chế, nâng cao nhận thức.

Một số mục tiêu chiến lược đã đạt được, mảng đầu tư xanh đã dần chiếm tỷ lệ đáng kể trong cơ cấu đầu tư phát triển cả công và tư.
Mặc dù việc thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh trong giai đoạn 2012-2020 đã đạt được những thành tựu đáng kể nhưng vẫn còn những hạn chế. Đó là chiến lược thiếu định hướng và lộ trình khả thi cho các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp và huy động nguồn lực do phương pháp luận chưa toàn diện.
Cùng với đó, nhiều mục tiêu của chiến lược hiện đang giao thoa và chưa định lượng được; việc huy động nguồn lực thực hiện tăng trưởng xanh mới chỉ tập trung chủ yếu vào nguồn lực nhà nước và ODA; các hoạt động thực hiện tăng trưởng xanh mới chỉ mang tính tự nguyện, thiếu quy định bắt buộc và chế tài trong giám sát, đánh giá.
Bên cạnh đó, bối cảnh thế giới cho thấy tăng trưởng xanh đã trở thành xu hướng tất yếu với nhiều sáng kiến và cam kết quốc tế, như các mục tiêu phát triển bền vững 2030 và Thỏa thuận Paris về giảm phát thải khí nhà kính.

Những tiến bộ của khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trong thời gian qua làm xuất hiện những xu thế mới như việc tăng đầu tư vào hoạt động sản xuất xanh và sản phẩm công nghệ cao, chính phủ số, đô thị thông minh… Đặc biệt, phục hồi tăng trưởng kinh tế theo hướng “phục hồi xanh” đang được nhiều quốc gia thúc đẩy trong bối cảnh đại dịch COVID-19./.