Chính sách cho vay mới của Ngân hàng Nhà nước: Hiểu thế nào cho đúng?
Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Thông tư số 39/2016/TT-NHNN quy định việc cho vay của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng (Thông tư 39).
Có hiệu lực từ ngày 15/3, Thông tư 39 đang có một điểm khiến dư luận băn khoăn rằng các đối tượng không phải là pháp nhân (ví dụ như hộ kinh doanh, hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân) không đủ tư cách chủ thể vay vốn. Vậy cần hiểu vấn đề này như thế nào cho đúng đang là câu hỏi cần làm rõ.
Với những quy định mới, nhiều người đang hiểu rằng các hộ kinh doanh nếu không chuyển đổi thành doanh nghiệp sẽ không thể tiếp cận được nguồn vốn tín dụng của các ngân hàng. Nếu muốn, các chủ hộ phải vay với tư cách cá nhân.
Ông Đoàn Thái Sơn, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Ngân hàng Nhà nước) giải thích, theo quy định tại Quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN, chủ thể được vay vốn bao gồm tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài, bao gồm cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp tư nhân, tổ hợp tác và các tổ chức khác có năng lực pháp luật dân sự.
Khác với quy định tại Quyết định 1627 nêu trên, trên cơ sở quy định của Bộ luật dân sự 2015 về chủ thể (chỉ bao gồm cá nhân, pháp nhân), Thông tư 39 quy định chủ thể vay vốn chỉ bao gồm cá nhân Việt Nam, cá nhân có quốc tịch nước ngoài, pháp nhân thành lập và hoạt động tại Việt Nam, pháp nhân thành lập ở nước ngoài và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
“Như vậy, theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015 và Thông tư 39, tổ chức không có tư cách pháp nhân sẽ không đủ tư cách chủ thể vay vốn như hộ gia đình, tổ hợp tác, hộ kinh doanh, doanh nghiệp tư nhân.... Đồng thời, Thông tư 39 cũng quy định cá nhân được vay vốn cho nhu cầu sử dụng vốn của hộ kinh doanh, doanh nghiệp tư nhân do chính mình là chủ hộ kinh doanh hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân”, Vụ trưởng Vụ Pháp chế nói.
Ông Đoàn Thái Sơn cũng giải thích, việc kinh doanh của hộ gia đình do không còn tư cách chủ thể, nhưng các cá nhân vẫn có thể vay vốn kinh doanh với tư cách của chính cá nhân này. Và về nguyên tắc thì hệ thống ngân hàng vẫn đảm bảo nguồn vốn tín dụng cho nhu cầu kinh doanh của các cá nhân.
Giới phân tích nhận định, về đối tượng được vay, quy định của Thông tư 39 chỉ đơn thuần điều chỉnh lại tên gọi, khái niệm cho phù hợp với pháp luật hiện hành.
Luật sư Trương Thanh Đức giải thích, quy định của Thông tư 39 chỉ đơn thuần điều chỉnh lại để làm rõ thuật ngữ, khái niệm. Việc bỏ chủ thể vay vốn hộ gia đình, hộ kinh doanh chỉ là thay đổi vỏ hình thức là tên gọi. Theo quy định mới này, hộ gia đình, hộ kinh doanh sẽ giao dịch với tư cách của cá nhân và chủ hộ không còn đại diện cho hộ như trước đây nữa.
Bộ luật Dân sự cũ quy định rất nhiều các loại chủ thể giao dịch ngoài cá nhân, pháp nhân thì còn có hộ gia đình, hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân. Bộ luật Dân sự mới có hiệu lực từ 2017 chỉ thừa nhận hai chủ thể là cá nhân và pháp nhân. Theo đó, hộ kinh doanh không còn là chủ thể ký kết tất cả các loại hợp đồng (không chỉ riêng đối với hợp đồng tín dụng ngân hàng). Việc vay vốn ngân hàng sẽ phải thực hiện theo tư cách cá nhân. Thông tư 39 đã có quy định này và không có bất kỳ quy định nào buộc hộ kinh doanh phải thành lập doanh nghiệp để vay vốn.
Ông Trương Thanh Đức cũng nhìn nhận, Thông tư số 39 bỏ chủ thể vay vốn “hộ gia đình” là đúng, phù hợp với Bộ luật Dân sự mới. Việc bỏ chủ thể vay vốn hộ gia đình thực chất chỉ là thay đổi cái vỏ hình thức là tên gọi.
Nếu trước đây đối với hộ gia đình hay hộ kinh doanh, chỉ cần chủ hộ gia đình hoặc chủ hộ kinh doanh đại diện hộ ký hợp đồng vay vốn với ngân hàng, còn từ ngày 15/3/2017 khi Thông tư 39 có hiệu lực, nếu hộ gia đình hay hộ kinh doanh có một thành viên thì chỉ cần một người duy nhất ký hợp đồng với ngân hàng.
Tiến sỹ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia Tài chính - Ngân hàng cũng cho rằng, việc thay đổi này khẳng định rõ ràng hơn trách nhiệm của người đi vay, tư cách pháp lý của người đi vay được thể hiện rõ hơn. Cần hiểu đây là sự điều chỉnh đúng mực, xét toàn diện thì có lợi cho cả người cho vay và người vay.
Về lãi suất, hiện đang có nhiều ý kiến lo lắng rằng có sự thay đổi về chủ thể được vay thì cũng sẽ có sự thay đổi về lãi suất cho vay. Bởi nếu vay vốn với tư cách cá nhân có thể sẽ phải chịu lãi suất cao hơn tương tự như vay tiêu dùng.
Trước những lo ngại này, Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định, lãi suất vay do tổ chức tín dụng quyết định tùy thuộc vào mục đích vay vốn (kinh doanh hay tiêu dùng), thời hạn vay, mức độ rủi ro, tính khả thi của phương án vay vốn, chi phí đầu vào của từng tổ chức tín dụng; thông thường không phụ thuộc vào tư cách vay vốn là hộ kinh doanh hay cá nhân.
Theo quy định của Bộ Luật Dân sự 2015 và Thông tư 39, trách nhiệm hoàn trả vốn vay là của cá nhân vay vốn. Việc vay vốn của cá nhân không ràng buộc trách nhiệm của hộ kinh doanh.
“Về lãi suất cho vay của các ngân hàng cũng không phụ thuộc vào tư cách pháp nhân vay vốn mà thường phụ thuộc vào mục đích vay vốn, sử dụng vốn vào mục đích kinh doanh hay tiêu dùng; phụ thuộc vào dự án vay vốn. Hệ thống ngân hàng không phân biệt áp lãi suất khác nhau khi thay đổi chủ thể cho vay này”, ông Đoàn Thái Sơn nhấn mạnh./.
Xem thêm:
>> Ngân hàng Nhà nước đính chính một số nội dung tại Thông tư 39
Tin liên quan
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước đính chính một số nội dung tại Thông tư 39
13:02' - 15/03/2017
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Quyết định số 312/QĐ-NHNN về việc đính chính một số nội dung tại Thông tư số 39.
-
Ngân hàng
Nghị định mới về chức năng, cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước
05:30' - 21/02/2017
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 16/2017/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước phản hồi kiến nghị của HoREA về cho vay nhà ở xã hội
18:06' - 16/02/2017
Ngân hàng Nhà nước vừa có công văn trả lời kiến nghị của HoREA về Báo cáo năm 2016 và dự báo thị trường bất động sản năm 2017 và xem xét các kiến nghị liên quan đến ngành ngân hàng.
Tin cùng chuyên mục
-
Ngân hàng
Thấy gì từ vụ mất 58 tỷ đồng trong tài khoản MSB?
17:51'
Dù chưa có kết luận chính thức của cơ quan điều tra, nhưng có thể thấy gì qua vụ việc mất 58 tỷ đồng trong tài khoản MSB?
-
Ngân hàng
Ngân hàng đầu tiên họp đại hội cổ đông, dự kiến chia cổ tức 25%
09:39'
Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, mã chứng khoán: NAB) dự kiến chi trả cổ tức tỷ lệ 25% cho cổ đông, tiếp tục tăng vốn điều lệ từ hơn 10.580 tỷ đồng lên hơn 13.725 tỷ đồng trong năm 2024.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước phê duyệt 14 ngân hàng quan trọng trong hệ thống năm 2024
09:22'
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Quyết định 538/QĐ-NHNN phê duyệt Nhóm các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có tầm quan trọng hệ thống năm 2024.
-
Ngân hàng
Giá USD ngày 29/3 tăng nhẹ
09:05'
Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD không thay đổi so với hôm qua, hiện ở mức 24.003 đồng. Trong khi đó giá USD tại các ngân hàng tăng nhẹ.
-
Ngân hàng
Ưu đãi cho vay phục vụ nhu cầu đời sống với lãi suất chỉ từ 4,0%/năm
14:34' - 28/03/2024
Agribank dành khoảng 10.000 tỷ đồng triển khai chương trình cho vay ngắn hạn ưu đãi đối với khách hàng cá nhân phục vụ nhu cầu đời sống với lãi suất chỉ từ 4,0%/năm.
-
Ngân hàng
Tỷ giá USD tăng 2 phiên liên tiếp
08:49' - 28/03/2024
Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD tăng 5 đồng, hiện ở mức 24.003 đồng.
-
Ngân hàng
Liên tiếp khách hàng tố mất tiền trong tài khoản, MSB lên tiếng
10:49' - 27/03/2024
Sau những thông tin liên tiếp của khách hàng phản ánh về việc hàng chục tỷ đồng trong tài khoản bị "bốc hơi", Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) đã chính thức lên tiếng phản hồi.
-
Ngân hàng
Tỷ giá USD hôm nay 27/3 quay đầu tăng nhẹ
08:55' - 27/03/2024
Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD tăng 4 đồng, hiện ở mức 23.998 đồng.
-
Ngân hàng
Từ 1/7, chuyển tiền trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt, vân tay
16:12' - 26/03/2024
Từ ngày 1/7, các giao dịch chuyển tiền trực tuyến, nạp ví điện tử trên 10 triệu đồng phải được xác thực bằng khuôn mặt hoặc vân tay.