Chính trường Nhật Bản: Lập trường phản đối năng lượng hạt nhân lung lay

Nguyễn Tuyến (P/v TTXVN tại Tokyo) 05:30' - 06/09/2024
BNEWS Quan điểm phản đối năng lượng hạt nhân của các thành viên đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản đang lung lay, trong bối cảnh “cuộc đua” vào vị trí lãnh đạo đảng này sắp diễn ra.
Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Trong số nhiều ứng cử viên trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền – nhà lãnh đạo của đảng LDP sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản - lập trường chính sách phản đối năng lượng hạt nhân đang dần phai nhạt.

Một số ứng cử viên từng được biết đến là những người không ủng hộ năng lượng hạt nhân đang thay đổi lập trường của mình. Vì sao điều này lại xảy ra? Trên thực tế, nhu cầu năng lượng toàn cầu có khả năng tăng mạnh, do sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và nhu cầu xây dựng nhiều trung tâm dữ liệu hơn để cung cấp năng lượng cho công nghệ này.

Bộ trưởng Kỹ thuật số Nhật Bản, Taro Kono, người đã tuyên bố ứng cử trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo đảng LDP vào hôm 27/8, cảnh báo: “Liên quan đến năng lượng, sẽ là một đòn giáng mạnh vào nền kinh tế nếu các công ty quyết định chuyển trung tâm dữ liệu của họ ra khỏi Nhật Bản và đầu tư vào AI ở các quốc gia khác, chỉ vì Nhật Bản không có khả năng cung cấp điện. Ưu tiên là đảm bảo khả năng cung cấp điện nói chung".

Đảng LDP từ lâu đã ủng hộ năng lượng hạt nhân, nhưng ông Kono được biết đến là một trong những “người hoài nghi”, ngay cả trước khi xảy ra sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 vào năm 2011. Sau thảm họa này, ông Kono đã đồng lãnh đạo một nhóm lưỡng đảng nhằm chấm dứt việc sử dụng năng lượng hạt nhân của đất nước.

Trước đây, ông Kono nghĩ rằng nhu cầu năng lượng chung của Nhật Bản sẽ giảm do tỷ lệ sinh giảm và cải thiện công nghệ tiết kiệm năng lượng. Ông từng nói rằng năng lượng tái tạo sẽ đủ để đáp ứng nhu cầu. Tuy nhiên, giờ đây, quan điểm của ông Kono dường như đã thay đổi.

Cựu Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi, người dự kiến sẽ tuyên bố ứng cử vào cuộc đua tranh vị trí lãnh đạo đảng LDP vào cuối tuần này, cũng từng có lập trường phản đối năng lượng hạt nhân.

Phát biểu trong cuộc họp báo nhậm chức Bộ trưởng Môi trường vào tháng 9/2019, ông Koizumi nói: "Nhật Bản không bao giờ có thể để xảy ra một vụ tai nạn hạt nhân lớn nào nữa". Vào thời điểm đó, ông Koizumi cho rằng Nhật Bản có thể sẽ phải hứng chịu những trận động đất lớn hoặc các thảm họa thiên nhiên khác, bao gồm cả bão mạnh bất cứ lúc nào. Vì vậy, việc dựa vào năng lượng hạt nhân là rất rủi ro. Ông nhấn mạnh Nhật Bản nên hướng tới một tương lai năng lượng tái tạo mà không cần năng lượng hạt nhân.

Tuy nhiên, trong một chương trình phát thanh của hãng tin Nikkei vào tháng trước, ông Koizumi đã cho thấy có sự thay đổi trong suy nghĩ của mình.

 
Ông Koizumi là Bộ trưởng Môi trường khi Chính phủ Nhật Bản phê duyệt kế hoạch năng lượng cơ bản của đất nước vào năm 2021. Kế hoạch năng lượng cơ bản vạch ra lộ trình của Nhật Bản về việc quản lý chính sách năng lượng của mình trong trung hạn đến dài hạn và được cập nhật ba năm một lần.

Ông Koizumi cho biết trong chương trình phát thanh đó rằng rất nhiều thứ đã thay đổi trong ba năm qua. Khi mùa Hè trở nên nóng hơn và cần nhiều trung tâm dữ liệu hơn để cung cấp năng lượng cho AI, "Nhật Bản cần nhiều nguồn cung cấp điện hơn. Một số người thậm chí còn cho rằng Nhật Bản có thể không cung cấp đủ điện", ông nói, "trong những hoàn cảnh xã hội thay đổi này, chúng ta sẽ cần đảm bảo sử dụng tất cả các nguồn năng lượng có sẵn", ám chỉ đến việc ông đang chuyển hướng sang năng lượng hạt nhân.

Sự thay đổi rõ ràng về lập trường chính sách của cả hai ứng cử viên Kono và Koizumi về năng lượng hạt nhân có thể là một phần trong chiến lược tranh cử trong cuộc đua vị trí Chủ tịch của đảng LDP.

Nhiều nghị sĩ của đảng LDP ủng hộ việc sử dụng năng lượng hạt nhân. Vì vậy, những ứng cử viên lên tiếng phản đối năng lượng hạt nhân có thể sẽ mất phiếu bầu. Đảng LDP cũng được một số nhóm vận động hành lang kinh doanh, bao gồm Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản (Keidanren), kêu gọi chính phủ sử dụng năng lượng hạt nhân vì sự ổn định và chi phí thấp.

Cho đến nay, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba dường như là người duy nhất trong đảng LDP vẫn theo đuổi quan điểm rằng đất nước nên ít phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân hơn. Vào cuối tháng trước, ông Ishiba nói: "Tôi sẽ nỗ lực hết sức để giảm việc sử dụng năng lượng hạt nhân xuống gần bằng 0".

Cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Takayuki Kobayashi, người đang muốn tranh cử chức chủ tịch LDP, đã nói rằng Nhật Bản nên cân nhắc xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mới.

Bộ trưởng An ninh Kinh tế hiện tại Sanae Takaichi, người cũng dự kiến sẽ tham gia cuộc đua của đảng LDP, được biết đến với lập trường ủng hộ hạt nhân. Khi tham gia cuộc bầu cử Chủ tịch LDP gần đây nhất vào năm 2021, bà Takaichi cho biết Nhật Bản nên đầu tư vào các công nghệ hạt nhân thế hệ tiếp theo, chẳng hạn như phản ứng tổng hợp hạt nhân.

Trích dẫn các dự báo gần đây, ông Kono phân tích Nhật Bản có thể không đáp ứng được nhu cầu năng lượng của mình ngay cả khi tăng cường năng lượng tái tạo và khởi động lại tất cả các lò phản ứng hạt nhân đang ngừng hoạt động. Ông nói: "Chúng ta cần đặt cược vào nhiều công nghệ năng lượng khác nhau", đồng thời nhấn mạnh rằng việc nâng cấp các lò phản ứng hạt nhân hiện tại của đất nước là một lựa chọn khả thi, trong khi đầu tư vào các nguồn năng lượng mới như hydro và amoniac cũng rất quan trọng.

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục